شنبه, ۶ بهمن, ۱۴۰۳ / 25 January, 2025
مجله ویستا

هشتاد و یک سال فعالیت مستمر


هشتاد و یک سال فعالیت مستمر

نگاهی به روزنامه اطلاعات از دیروز تا امروز

روزنامه«اطلاعات» که به عنوان«پرسابقه ترین روزنامه موجود کشور»، بنیانگذار روزنامه نگاری نوین در ایران است، از سال ۱۳۰۵ تا به حال – به جز دوران اعتصاب مطبوعات(در روزهای انقلاب اسلامی ایران از تاریخ ۱۵/۸/۵۷ تا ۱۶/۱۰/۵۷ و نیز سه دوره تعطیلی موقت ) – به طور مرتب منتشر شده است. این روزنامه که در حال حاضر با چند صد هزار نسخه تیراژ، در سراسر کشور منتشر می شود اولین مبتکر توزیع روزانه از طریق پست در محل مورد نظر مشترک و در کوتاه ترین زمان ممکن است. بیش از ۷۵۰ نمایندگی، «اطلاعات» را تا دورترین نقاط ایران توزیع می کنند.

● اطلاعات، چگونه اطلاعات شد؟

حدود سال ۱۳۰۰ بود که عباس مسعودی، کار حجره و بازار و مغازه را به کلی کنار گذاشت چرا که می خواست به کارهای اجتماعی و سیاسی بپردازد و بهترین نقطه شروع کار را فعالیت های مطبوعاتی تشخیص داده بود. عباس مسعودی جوانی پرشور بود که روزنامه نگاری را با رفتن به اطراف و سرک کشیدن به گوشه و کنار شهر تهران برای کسب خبری جدید آغاز کرد.

او که می دید خبرهایش کم کم طرفداران بیشتری پیدا می کند عمارت کهنه ای متعلق به «حاج مهدی سلامت» را در خیابان علاءالدوله (فردوسی فعلی) خرید و بعد از مدتی (۱۳۰۲) تابلوی «مرکز اطلاعات» را بر بالای سردر آن نصب کرد و با افراد سرشناس آن زمان مانند علی اکبر سلیمی، جهانگیر مصور رحمانی و صادق زاده مشغول به کار شدند که البته نقش مسعودی در این میان محسوس تر بود. آنگونه که مسعودی در کتاب خاطرات خود می گوید« هدفش از تاسیس مرکز اطلاعات به وجود آوردن تشکیلاتی چون خبرگزاری های بزرگ دنیا مانند آسوشیتدپرس و یونایتد پرس بود».

بعد از چند ماه تابلوی «مرکز اطلاعات» در سمت دیگر خیابان علاء الدوله در یکی از بالاخانه های علاء الدوله دیده شد. این تغییر مکان از بهبود وضع این مرکز حکایت می کرد. پس از سه سال که از تغییر این مکان گذشت، مرکز اطلاعات صورت بهتری پیدا کرد. زیرا علاوه بر اخبار داخله، خبرهای خارجه که در آن روز به وسیله آژانس های هاواس فرانسوی، رویتر، مسکو و برلن گرفته می شد و مسعودی با همکاری مترجمین معروف آن زمان که با این مرکز همکاری داشتند آنها را ترجمه و تنظیم کرده و به مطبوعات می داد. اخبار مجلس شورای ملی نیز توسط خود مسعودی تهیه می شد و پس از تنظیم در مرکز اطلاعات به مشترکین تسلیم می گردید.

با تمام فعالیت ها و زحمات، عواید مرکز اطلاعات آنقدر نبود که تکافوی مخارج را بنماید. به همین جهت همکاران مسعودی در خارج از مرکز اطلاعات نیز فعالیت هایی داشته و از راه کارهای چاپی عوایدی به دست می آوردند.

آبرومندانه ترین مرکز اطلاعات در یکی از کوچه های لاله زار بود که به وثوق نظام تعلق داشت. روزنامه اطلاعات در همین محل شروع به انتشار کرد و شهرت واهمیت بسزایی پیدا کرد. تقاضای مسعودی برای گرفتن امتیاز به نام روزنامه اطلاعات در اواخر ۱۳۰۴ خورشیدی با موافقت وزیر فرهنگ صادر شد. اولین شماره اطلاعات ۱۹ تیر ماه ۱۳۰۵ (روز افتتاح ششمین دوره مجلس شورای ملی ) در دو صفحه به قیمت چهار شاهی و با پانصد نسخه تیراژ انتشار یافت. در سرمقاله اولین شماره که به قلم صاحب امتیاز و مدیرمسئول آن نگاشته شده بود چنین آمده بود:« این روزنامه به طور یومیه و مرتب انتشار خواهد یافت و حاوی اخبار و حوادث کلیه نقاط ایران و تفصیل پاره ای حوادث مهمه دنیا و اخبار خارجه و بعضی مطالب سودمند می باشد.»

دومین شماره آن یک ماه بعد که مجلس ششم طبق قانون اعتبار نامه ها را رسیدگی نموده و آماده کار می کرد منتشر شد. از شماره دوم به عنوان علامت مخصوص، فرشته ای که بوقی در مقابل دهان گرفته و روز محشر در شیپور می دمد در مجاورت اسم روزنامه(اطلاعات ) چاپ شده است.

مسعودی در شماره دوم نوشت :«از امروز اطلاعات مرتباً عصر ها منتشر می شود و وقایع مهم کشور و دنیا را درنزدیک ترین فرصت در دسترس خوانندگان عزیز می گذارد. برای حصول این موفقیت توجه و افکار عمومی ملی لازم است که پشتیبان قوی یک موسسه ملی باشند تا بتواند پا بر دایره رشد بگذارد.»

اطلاعات سال اول خود را با مشکلات بسیار به پایان رسانید و در ظرف این مدت توانست توجه مردم را به خود معطوف سازد و اخبار مجلس و خبرهای کشور و دنیا را بی طرفانه در دسترس عامه بگذارد و میزان انتشار را بالا ببرد.

با رسیدن به دومین سال انتشار، اطلاعات از نظر کیفی تغییراتی کرد. تعداد صفحات روزنامه از یک صفحه به چهار صفحه افزایش یافت و با استفاده از «چاپ گراور » برای اولین بار در کشور موفق به چاپ عکس در صفحه اول روزنامه شد. (اولین عکسی که در اطلاعات چاپ شد عکس رضا شاه کبیر بود). چاپ گراور نوع جدیدی از انتشار در کشور محسوب می شد که قادر به چاپ عکس با وضوح بهتر بود؛ اما استفاده از این نوع انتشار به دلیل هزینه بالا و کمبود امکانات درمیان روزنامه های آن روز معمول نبود.

در سال ۱۳۰۶ روزنامه اطلاعات بنای وثوق نظام را ترک گفته و به یکی دیگر از بالاخانه های لاله زار که متعلق به علی نکویی بود نقل مکان کرد زیرا دارای فضا و جای بیشتری برای کار روزنامه نگاری بود، به هر حال بدون هیچ وقفه ای هر روز عصر به دست مردم می رسید واندک اندک علاقه مندان زیادی پیداکرده و بر تعداد آن افزوده شد بنابراین مدیر روزنامه با کوشش بسیار به توسعه و گسترش روزنامه پرداخت. وی تصمیم گرفت در شهرستان ها مردم را با روزنامه اطلاعات بیشترآشنا سازد و به تاسیس دفاتر نمایندگی در شهرستان ها بپردازد.

اطلاعات در آبان ماه ۱۳۰۸ برای اولین بار و به مدت ۱۰ روز توقیف شد. علت این توقیف نیز انتقاد به عقد قرار داد های نفتی کنسرسیوم بود. با شروع جنگ و به وجود آمدن مشکلات و کمیاب شدن کاغذ در این دوره انتشار روزنامه اطلاعات که تا قبل از جنگ در ۱۲ و گاه تا ۱۶ صفحه منتشر می شد به دو صفحه کاهش یافت. اطلاعات در ابتدای وقایع شهریور ۱۳۲۰ و تبعید رضا خان از کشور با وجود حساسیت اخبار آن دوره سکوت اختیار کرد و تنها به ذکر روزشمار وقایع جاری آن هم در حد یک خبر ساده پرداخت و به همین دلیل نیز از سوی دیگر روزنامه ها مورد حملات و تعرضات مختلف قرار گرفت تا آنجا که مردم ساختمان تحریریه را به آتش کشیدند. در این حریق به قسمت های مهمی از موسسه اطلاعات از جمله سالن هیات تحریریه و سالن های حروف چینی، صحفه بندی، آرشیو کتابخانه و غیره خسارات فراوانی وارد آمد، به خصوص قسمتی از اسناد و مدارک و عکس هاو پرونده های پر ارزش از میان رفت! در این میان مسعودی اتهام حمایت از سوی دولت را نپذیرفت و درخاطرات خود در مورد موضع روزنامه اینگونه توضیح داد :«اطلاعات در انجام وظایف خود قصور نکرد و به مردم خدمت کرد؛ ما از زمره کسانی هستیم که به دنبال هرج و مرج نرفتیم».

در ۱۹ شهریور ماه ۱۳۲۰ روزنامه اطلاعات «محافظه کاری » را کنار گذاشت و به اشغال ایران از سوی نیروهای متفقین (با وجود اعلام بی طرفی ایران درجنگ وامضای قراردادی براین مضمون که نیروی های متفقین وارد خاک کشور شده اند) اعتراض کرد و به دنبال آن برای دومین بار به مدت کوتاهی توقیف شد.

● توقیف ۴۳ روزه

سومین توقیف روزنامه اطلاعات که طولانی ترین توقیف آن نیز بود، مربوط به ۱۸ آذر ماه ۱۳۲۱ است.

محمد صدر هاشمی در کتاب معروف خود«تاریخ جراید ومجلات ایران» دراین باره می نویسد:«روزنامه اطلاعات یکی از روزنامه های کثیرالانتشار و متنوع و مفید است و کمتر روزنامه ای، به غیر از چند روزنامه دولتی که در زمان ناصر الدین شاه منتشر می شده؛ از قبیل وقایع اتفاقیه، اطلاع وایران تا کنون مانند اطلاعات بدون وقفه و تعطیل انتشار یافته است. روزنامه اطلاعات بعد از وقایع ۱۷آذر ۱۳۲۱ برای مدت ۴۳ روز توقیف و باز مجدداً منتشر شد. توقیف جراید نیز در این موقع به علت پیش آمد وقایع ۱۷ آذر تهران بود و تمام جراید تهران از انتشار ممنوع گردیده و منحصراً یک روزنامه از طرف دولت منتشر می شد.»

● تعطیل ۴۳ روزه اطلاعات و ارتباط آن با وقایع ۱۷ آذر:

در روز سه شنبه ۱۷ آذر ۱۳۲۱ شمسی در نتیجه نارضایتی مردم از کابینه آقای قوام السلطنه و اختلافاتی که بین شاه و نخست وزیر وقت آقای احمد قوام موجود بود، انقلابی در تهران پدیدآمد که درتاریخ مشهور به انقلاب ۱۷ آذر گردید.در این روز که ابتدا عده ای از دانشجویان دانشکده حقوق در مجلس شورای ملی مجتمع گشته سپس عده زیادی از مردم و آشوب طلبان به آنان پیوستند، جمعی از نمایندگان مجلس که در بین آنها آقای عباس مسعودی، مدیر روزنامه اطلاعات نیز وجود داشت؛ مضروب و مجروح گشتند.

به مدت ۴۳ روز، روزنامه اطلاعات توقیف شد و علت توقیف هم نوشتن سرمقاله شماره ۵۰۷۶ سال هفدهم مورخ دوشنبه شانزدهم آذر ۱۳۲۱ تحت عنوان«انتقاد از رویه دولت» بود. سرمقاله مذکور بدین قسم شروع می شود:«آقای قوام می خواهند مقام خود را حفظ کنند و تا آخرین لحظه کاخ ابیض را ترک نگویند، بسیار خوب بر نظر ایشان ایرادی نیست اما روشی که برای حفظ مقام و موقعیت خود پیش گرفته اند با مقتضیات امروز به هیچ وجه وفق نمی دهد و حتی می توان گفت کاملاً بلاتاثیر وبی ثمر است... ». خلاصه این مقاله انتقاد شدید از طرز حکومت و زمامداری شخص قوام السلطنه نخست وزیر وقت است و روزنامه اطلاعات برخلاف سبک معمول و همیشگی خود در این مقاله به شدت از عمل دولت و رئیس آن انتقادکرد.

روزنامه اطلاعات پس از ۴۳ روز تعطیل، مجدداً در تاریخ ۳۰ دی ماه ۱۳۲۱ شمسی با همان قطع و سبک سابق خود شروع به انتشار کرد.

مسعود برزین، در قسمتی از کتاب«سیری در مطبوعات ایران» که در سال ۱۳۴۴ به رشته تحریر در آورده است در باره روزنامه اطلاعات می نویسد:«روزنامه اطلاعات، سالخورده ترین نشریه روزانه منظم درایران، سعی می کند در لباس یک روزنامه نیمه رسمیِ ناشر افکار دولت ظاهر شود. خوانندگان اکثراً سرمقاله های آن را، نظر دولت تلقی می کنند.نحوه تنظیم اخبار و تلفیق کلام نیز در سایر قسمت ها این تصور را کم و بیش تایید می کند. به عبارت دیگر، اطلاعات با اینکه به ظاهر غیر حزبی و بی طرف است ولی نشریه محافظه کاری است که صلاح را در حرکت محتاط به موازات سیاست ومشی کابینه ها تشخیص داده است.»

با درگذشت«عباس مسعودی» بر اثر سکته مغزی در دفتر کارش در خردادماه ۱۳۵۳ شمسی، مدیریت موسسه اطلاعات از ۲۹ خرداد ماه همان سال به پسرش فرهاد مسعودی واگذار شد که تا شروع انقلاب ادامه یافت.

از جمله وقایع مهم و سرنوشت ساز سالهای پیش از انقلاب اسلامی که مقارن با تصدی گری فرهاد مسعودی در روزنامه اطلاعات بود می توان به قیام خونین دی ماه ۱۳۵۶ اشاره کرد. این قیام را که در اعتراض به چاپ مقاله ای اهانت آمیز نسبت به امام خمینی صورت گرفت و به دنبال رحلت آیت الله سید مصطفی خمینی (آبان ماه ۱۳۵۶) برپا شد، می توان نقطه عطفی در نهضت اسلامی مردم ایران تلقی کرد.مجالس یاد بود در سراسر کشور برگزار شد و در آن مراسم تظاهرات گسترده علیه رژیم به پا شد. از این رو رژیم تصمیم گرفت با توهین به ساحت امام خمینی چهره ایشان را در میان عامه مردم مخدوش سازد. به همین منظور در اواسط دی ماه ۱۳۵۶ پیک دربار نامه ممهور به مهر دربار را به داریوش همایون، وزیر اطلاعات و جهانگردی وقت داد و او نیز نامه را به روزنامه اطلاعات جهت انتشار سپرد. فرهاد مسعودی، صاحب امتیاز روزنامه، مفاد مقاله را باعث واکنش علما و روحانیون و برای آینده روزنامه خطرناک می دانست، اما در تماس با وزیر اطلاعات ونخست وزیر آموزگار دریافت که برخی از مفاد تند و تحریک آمیز آن به خواست شاه در مقاله آمده است. در این مقاله که با امضای مستعار «احمد رشیدی مطلق» در روزنامه اطلاعات به چاپ رسید، به طور صریح، بی حجابی فضیلت و حجاب کهنه پرستی وارتجاع معرفی شد و به ساحت امام خمینی، اهانت و قیام ۱۵ خرداد ۱۳۴۲ توطئه استعمار سرخ و سیاه معرفی شده بود.

با پخش سراسری روزنامه اطلاعات و رسیدن آن به شهر قم نخستین واکنش ها آغاز شد. قشرهای مختلف مردم و طلاب راهپیمایی هایی را به سوی منازل بزرگان حوزه آغاز نمودند. عمال رژیم به سوی مردم آتش سلاح های خود را گشودند و در این میان جمع کثیری را مجروح و تعدادی را نیز به شهادت رساندند.

با نزدیک شدن به وقایع سالهای ۵۷ و همبستگی هر چه بیشتر میان مردم، مطبوعات نیز با کمی احتیاط سعی در همراهی با جریانات روز داشتند و برای نشان دادن آن نیز «خانواده مطبوعات» برای نخستین بار در یک حرکت مشترک سیاسی دست به اعتصاب زدند. اعتصاب ۶۲ روزه مطبوعات در اعتراض به کشتار شهریور ماه ۱۳۵۷ به عنوان حرکتی عظیم محسوب می شد که در مخالفت با وضع موجود و برای بازیابی هویت مستقل روزنامه نگاری از سوی تمام روزنامه های سراسری کشور صورت گرفت. در این میان اعضای تحریریه روزنامه اطلاعات نیز با شرکت در اعتصاب با دیگر گروه های مطبوعاتی همراه شدند و با تغییراتی در محتوای مطالب، همسویی خود را با حرکت انقلابی مردم بیشتر کردند. اطلاعات در ۱۷ دی ماه ۵۷ نیز که هنوز بسیاری از روزنامه ها همچنان جانب احتیاط را رعایت می کردند تیتر«شاه رفت» را با ابعاد بسیار بزرگ در صفحه اول روزنامه چاپ کرد.

پس از انقلاب اسلامی از سال ۱۳۵۷ تا ۱۳۵۹ یک شورای سرپرستی زیر نظر بنیاد مستضعفان، مدیریت این روزنامه را به عهده داشت. در این سال به فرمان امام خمینی، حجت الاسلام دعایی به عنوان نماینده ولی فقیه سرپرستی این روزنامه را به عهده گرفت و این امر همچنان ادامه دارد.

ایشان در رابطه با چگونگی تصدی خود در این روزنامه و شرایط آغاز به کار روزنامه می گوید:«ما در ابتدایی که مامور شدیم بیایم به اطلاعات، حکمی را دریافت کردیم، در اردیبهشت ۱۳۵۹. امام حکمی را صادر فرمودند و براساس آن حکم ما مامور شدیم بیاییم در روزنامه اطلاعات، در آن حکم امام توصیه هایی داشتند و مهمترینش توصیه بر بی طرفی بود. توصیه «در خدمت مردم و مسلمین بودن» بود.

بنابراین در نیمه اول سال ۵۹ مسئولیت ما در روزنامه اطلاعات آغاز شد. اولین کسی که در روزنامه اطلاعات به کمک ما آمد و یادداشت ومقاله داد، آقای خاتمی بود. من با آقای خاتمی از سال ۴۴-۴۳ ارتباط داشتم و ما با ایشان جلسه های تمرین مقاله داشتیم.»

آقای دعایی افرادی چون آقای هاشمی، مرحوم آقای باهنر و آقای حجتی کرمانی را از جمله کسانی می دانند که در شکل دهی و جهت دهی جریان فکری – سیاسی وی نقش موثری داشتند، و به گفته ایشان نسبت به آقای رفسنجانی و یا آقای خاتمی شخصاً یک علقه و یک رابطه دیرینه ای دارد و معتقداست که طبیعتاً جهتگیری روزنامه اطلاعات هیچ وقت نمی تواند علیه ایشان باشد.

خط مشی اطلاعات آن طور که آقای دعایی خود عنوان می کند«تابعیت ولایت فقیه» است همچنان که در دوران امام خود را به عنوان روزنامه نگار تابع امام می دانسته، به همان میزان خود را تابع و معتقد به مقام معظم رهبری می داند.

سیاست این نشریه آنطور که دعایی اظهار می کند پوشش دادن به همه جریان ها و انعکاس نقطه نظرات مختلف در روزنامه است، منتها با جهت گیری ها و سمت و سویی که خودشان انتخاب می کنند. ایشان در این باره معتقد است که «خط قرمز ما چیزی است که از آن نمی خواهیم تخطی کنیم و آن مساله موضع گیری با رهبری نظام است. ما به کسانی که با رهبری «فاصله و زاویه» دارند می گوییم که تریبون خودشان را داشته باشند و جایگاه دیگری را انتخاب کنند.»

دعایی درباره انعکاس اخبار در روزنامه لزوم پایبندی به صحت و سقم خبر را تاکید می کند و اضافه می کند:« احتیاجی نیست همه حوادث را به اطلاع مردم رساند، وقتی حکم به مرحله نهایی رسید آن موقع حق مردم است که مطلع شوند؛ همچنان که از دادگاه کرباسچی«به عمد» حتی یک کلمه دراطلاعات چاپ نشد تا زمانی که نتیجه معلوم شود.»

روزنامه اطلاعات در طول سالهای حیات خود سه بار تغییر مکان داده است. نخستین تغییر مکان، انتقال آن از کوچه وثوق نظام (۱۳۴۹) به خیابان جلیل آباد(خیام فعلی) بود که تا سال ۷۷ در همان مکان باقی ماند. در سال های دهه ۴۰ و ۵۰ که دو باب ساختمان مدرن و وسیع برای تجهیزات و کادر روزنامه در همان محل احداث شد، ساختمان روزنامه و موسسه ایرانچاپ از وسعت قابل ملاحظه ای برخوردار شد و بدین لحاظ گسترش کمی یافت.

علاوه بر آن در طول این سالها، تجهیزات موسسه نیز رشد و ترقی یافت. در سال ۱۳۳۶ با افتتاح سالن جدید حروفچینی که به ماشین های لاینوتایپ مجهز بود و به دنبال آن با تجهیز سازمان چاپ به یک دستگاه ماشین رتاتیوM.A.N در سال ۱۳۳۷، موسسه چاپخانه اطلاعات به یکی از مجهز ترین و پیشرفته ترین چاپخانه های خاور میانه تبدیل شد.

با وجود این نوسازی ها، توسعه و نوسازی سایر بخش ها به فضای جدید و ساختمان جدید و طراحی مجموعه ای نوین نیاز داشت. چنین بود که پروژه عظیمی برای احداث مجموعه ساختمان های جدید موسسه اطلاعات در خیابان میرداماد، تقاطع بزرگراه شهید حقانی و خیابان نفت جنوبی، به اجرا در آمد؛ مجموعه ساختمان هایی که بیش از ۵۰ هزار متر مربع زیربنا دارد و در زمینی به وسعت ۱۷ هزار متر مربع احداث شده است.

چاپخانه موسسه اطلاعات(ایرانچاپ) که بزرگترین چاپخانه مجهز در ایران است در اوایل سال ۷۵ دراین مکان به بهره برداری رسید و نهایتاً در آبان ماه ۱۳۷۹ ساختمان جدید موسسه اطلاعات رسماً گشایش یافت.

در مراسم تجلیل از موسسه اطلاعات که در ۶ اسفند ماه ۱۳۸۵ به مناسبت هشتادمین سال تاسیس روزنامه، در فرهنگسرای هنر برگزار شده بود تقدیر شایانی از آن به عمل آمد. در این مراسم سید محمد خاتمی، احمد مسجد جامعی، علی اکبر اشعری و صاحب نظران علوم ارتباطات شرکت داشتند و در سخنان خود از شخص آقای دعایی و فعالیت های ایشان در تعالی هر چه بیشتر این موسسه قدردانی به عمل آوردند.

● اطلاعات ونشریات آن

اطلاعات به لحاظ تعداد نشریات منتشره نیز همواره یکی از پیشرو ترین موسسات مطبوعاتی در کشور به شمار می رفته است. نشریات گوناگونی که نام آنها وتاریخ انتشار هر یک به شرح زیر است:

▪ ژورنال دوتهران(نشریه فرانسوی زبان) ۲۴/۱۲/۱۳۱۳

ماهنامه فرانسوی زبان ژورنال دو تهران در حال حاضر تنها نشریه فرانسوی زبان کشور است که به طور مرتب و در سطحی فراگیر و گسترده منتشر می شود. موسسه اطلاعات که از سال ۱۳۱۳ دراین زمینه سابقه دارد، پس از وقفه ای طولانی از تابستان ۱۳۸۴ مجدداً نشریه ای به این زبان منتشر کرد تا بعد از انقلاب، برای اولین بار در میان جراید، جامعه فرانسوی زبان داخل و خارج کشور را مخاطب قرار دهد.

▪ اطلاعات هفتگی(هفته نامه اجتماعی) ۱/۱/۱۳۲۰

مجله «اطلاعات هفتگی» قدیمی ترین مجله هفتگی ایران است که از فروردین ماه ۱۳۲۰ تا به حال منتشر شده و هم اینک یکی از پرتیراژ ترین نشریات هفتگی کشور است. این مجله آمیزه ای از مطالب سیاسی، داستان های ایرانی و خارجی، نقد و گزارش، مشاور خانواده، جُنگ هنر ونظایر آن است که در ۶۴ صفحه رنگی، چهارشنبه ها چاپ می شود.

▪ جوانان امروز ۱/۷/۱۳۴۵

مجله جوانان امروز با حدود ۴۰ سال سابقه گرچه دیگر نوجوان نیست، اما در حال حاضر مجله ویژه نسل جوان ایران است که با انعکاس مسائل جوانان و چاپ اخبار علمی، فرهنگی و ورزشی و همچنین انتشار مطالب متنوع و جاذب در صفحات ویژه داستان، طنز، گزارش و مصاحبه مسائل خانوادگی و عاطفی جوانان و مسائل کنکور سراسری در خدمت جوانان کشور بوده است. این نشریه در ۶۴ صفحه رنگی هر دوشنبه در دسترس جوانان کشور است.

▪ دنیای ورزش ۱۴/۶/۱۳۴۹

رخداد های جهان ورزش هر هفته روزهای شنبه در مجله«دنیای ورزش» بازتاب گسترده می یابد. دنیای ورزش در حال حاضر در ۶۴ صفحه با تیراژی وسیع و جلوه ای مطلوب در سراسر کشور توزیع می شود.

▪ اطلاعات علمی

اطلاعات علمی از دیگر نشریات خانواده اطلاعات است که در فضای نوین علمی و فنی کشور در سالهای متحول پس از انقلاب(۱۳۶۴)، ابتدا هر دو هفته یک بار – به پیوست روزنامه اطلاعات- منتشر شد و از شماره سوم سال دوم انتشار خود، در قالب نشریه ای مستقل در دسترس علاقه مندان قرار گرفت.«اطلاعات علمی» که هم اینک با ۶۸ صفحه در اول هر ماه منتشر می شود، تا کنون صدها مقاله تخصصی و پژوهشی و حجم قابل توجهی از اخبار مربوط به رویدادهای علمی و فنی را در رشته های علوم پزشکی، علوم پایه، فنی- مهندسی، علوم کشاورزی و علوم انسانی در تیراژی وسیع منتشر کرده است.

▪ اطلاعات سیاسی – اقتصادی (سال ۱۳۶۵)

انتشار ماهنامه «اطلاعات سیاسی-اقتصادی» که در سطحی فراتر از نشریات معمول و متوسط صورت می گیرد و در زمره نشریات تحقیقی و آکادمیک قرار دارد، تلاشی است در راه بررسی مسائل گوناگون سیاسی و اقتصادی از دیدگاه علمی و انعکاس گفتارها و نوشتارهای برجسته ترین صاحب نظران و کارشناسان در این زمینه.

هدف اصلی این ماهنامه که با همکاری گروهی از زبده ترین استادان دانشگاه ها منتشر می شود ارتقای سطح دانش و بینش عمومی از طریق ارایه گزارش های تحلیلی و آماری در مورد مهمترین رویدادها و جریان های سیاسی و اقتصادی ایران، منطقه و جهان و همچنین آشنا ساختن خوانندگان با اساسی ترین مفاهیم و گرایش هایی است که آگاهی از آنها لازمه شناخت سیاست های داخلی و خارجی کشورهاست.

▪ روزنامه اطلاعات بین المللی

روزنامه اطلاعات بین المللی از تاریخ ۲۷/۱۲/۱۳۷۱ فعالیت مطبوعاتی خود را آغاز کرد. این روزنامه با این نیت انتشار یافت که بتواند فشرده اخبار ایران و رویدادهای کشور را در زمینه های اقتصادی، سیاسی، اجتماعی و فرهنگی در اسرع وقت به اطلاع هم میهنان برساند و در عین حال فعالیت های ایرانیان خارج از کشور را منعکس کند. هم اکنون این روزنامه به طور همزمان در اروپا، آمریکا و کانادا چاپ می شود و هر روز آخرین اخبار کشور را در عرصه دید هم وطنان مقیم خارج از کشور قرار می دهد.

اطلاعات بین المللی از تاریخ ۱۰/۷/۱۳۷۵ روی شبکه اینترنت آمد و همچون دیگر روزنامه های معتبر علاوه بر پخش مطبوعاتی در سطح بین الملل، از طریق شبکه اینترنت نیز در دسترس مخاطبان قرار گرفته است. نشانی اطلاعات بین المللی بر روی اینترنت:

http://www.ettelaat.com

● اطلاعات و کتاب های منتشره آن

موسسه اطلاعات، در سال ۱۳۶۳ بر آن شد که درکنار انتشار نشریات مختلف خود اقدام به طبع و نشر کتب مختلف در زمینه های گوناگون بنماید که تا کنون جهت نیل به این هدف انتشارات اطلاعات توانسته بیش از ۵۵۰ عنوان کتاب در زمینه های علمی، فرهنگی، فلسفه، روان شناسی، مذهبی، سیاسی، هنر، ادبیات، تاریخ و جغرافیایی عمومی و ... کودکان منتشر نماید.

کتاب «اطلاعات ۸۰ سال » که به مناسبت هشتادمین سال تولد «روزنامه اطلاعات» اخیراً منتشر شده، کارنامه تاریخی قبل از انقلاب و اندکی هم از تاریخ انقلاب و پس از انقلاب را منعکس کرده است و به گردآوری اخبار و مهمترین و خواندنی ترین مطالب و تصویر های چاپ شده در روزنامه اطلاعات هر سال در باب موضوعات سیاسی، اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی پرداخته است.

الهام هدایتی

منابع:

ـ آرشیو روزنامه اطلاعات

ـ برزین، مسعود،«سیری در مطبوعات ایران»، تهران، نشر راستی، ۱۳۴۴.

ـ بیات، کاوه و کوهستانی نژاد، مسعود،«اسناد مطبوعات ایران»، جلد اول، انتشارات سازمان اسناد ملی ایران، تهران، بهار ۱۳۷۲.

ـ روستایی، محسن و اسلامی، غلامرضا، «اسناد مطبوعات ایران»،جلد دوم، انتشارات سازمان اسناد ملی ایران، تهران، ۱۳۷۴.

ـ قاسمی، فرید،«راهنمایی مطبوعات ایران(۱۳۷۱-۱۳۵۷)»، مرکز مطالعات و تحقیقات رسانه ها، بهار ۱۳۷۲.

ـ قاسمی، فرید، «تاریخ روزنامه نگاری ایران(مجموعه مقالات)، سازمان چاپ و انتشارات وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی.

ـ صراف، صبا، «اطلاعات، یک صفحه ۴ شاهی»، روزنامه اطلاعات، ۴/۴/۱۳۸۶.

ـ صدرهاشمی، محمد،«تاریخ جراید و مجلات ایران»، انتشارات کمال، اصفهان، ۱۳۲۷.

ـ طیرانی، بهروز،«هفتادوپنج سال انتشار»، روزنامه اطلاعات، ۳/۸/۱۳۷۹.

ـ «اطلاعات تریبون کسانی که با رهبری زاویه دارند نمی شود»، گفتگو با سید محمود دعایی در روزنامه اطلاعات، ۴/۴/۱۳۸۶.