فسنجان خورش مغزها و طعم ها

خورش فسنجان از خورش های خوشمزه و سنتی ایران است خورشی که از گردو یا مغزهای دیگر مثل فندق, پسته و بادام تهیه می شود

خورش فسنجان از خورش‌های خوشمزه و سنتی ایران است. خورشی که از گردو یا مغزهای دیگر مثل فندق، پسته و بادام تهیه می‌شود. در این خورش از گوشت قرمز تکه‌ای یا چرخ‌کرده و گوشت انواع پرنده‌ها و حتی ماهی استفاده می‌شود. اگر به شمال کشور سفر کرده باشید، خورش فسنجان را با اردک یا غاز طبخ می‌کنند که بسیار هم خوشمزه است.

فسنجان از غذاهایی است که هر خانواده بنابه سلیقه خود آن را طبخ می‌کند. خانواده‌های شمالی این خورش را بسیار ترش تهیه می‌کنند ولی در دیگر نقاط کشور آن را شیرین یا ملس می‌پزند.

برای تهیه این خورش اول مغزها را دو یا سه بار چرخ کنید. مغزها هر چه بیشتر چرخ شود روغن بیشتری خواهد داد. می‌توانید یک یا دو عدد پیاز را اول رنده‌کرده و سرخ کنید و بعد مغز گردو را در آن تفت دهید. البته بعضی خانم‌ها پیاز نمی‌ریزند و فقط گردوی چرخ‌شده را تفت می‌دهند. همچنین می‌توانید بدون این‌که گردو را تفت دهید فقط با آب آن را بپزید، البته روی شعله ملایم تا گردو به روغن بیفتد. همان‌طور که گفته شد می‌توانید به‌ جای گردو از مغز پسته یا فندق هم استفاده کنید. همه این مغزها برای فسنجان مناسب است و هر کدام طعم خاصی دارد. بعد از این‌که مغزها را با آب مخلوط کرده و روی شعله گذاشتید، هر نیم ساعت یکبار مقداری آب سرد به آن اضافه کنید تا مغزها زودتر و بیشتر روغن بیندازد. بعضی خانم‌ها به​ آن آلو اضافه می‌کنند زیرا این خورش طبعی‌ گرم دارد و آلو باعث می‌شود گرمی آن کمتر شود. برخی دیگر از کدو حلوایی استفاده می‌کنند. به این صورت که مقداری کدو حلوایی رنده‌ شده به گردو اضافه می‌کنند و آن را به همراه گردوی چرخ‌شده تفت‌ داده و روی آنها آب می‌ریزند تا بپزد. کدو حلوایی هم باعث می‌شود خورش شما طبع خنک‌تری پیدا کند و همچنین در مصرف گردو هم صرفه‌جویی می‌شود.

بعد از این‌که گردو را با آب پختید، نوبت چاشنی است. رب انار و شکر چاشنی‌های اصلی خورش فسنجان است. اگر مایلید می‌توانید کمی زعفران هم در آب جوش حل کرده و به خورش اضافه کنید. کمی نمک هم به آن زده و خورش را بچشید. میزان ترشی یا شیرینی غذا به میل شما بستگی دارد و این‌که خانواده شما از چه طعمی خوششان می‌آید. می‌توانید فقط رب انار ترش بریزید و فسنجان ترش تهیه کنید یا می‌توانید از رب انار همراه شکر استفاده کنید. اگر شما از خورش شیرین خوشتان می‌آید می‌توانید مقدار بیشتری شکر داخل آن بریزید تا طعم خورش شیرین شود، ولی خورش فسنجان اگر ملس باشد خوشایند​ترخواهد بود.

یکی از فوت و فن‌های پخت این خورش آن است که اول باید رب انار را بچشید زیرا گاهی اوقات رب انار تلخ است و باعث تلخ‌شدن خورش می‌شود.

همین‌طور باید بدانید رب انارتان شیرین است یا ترش، زیرا رب انار ممکن است خیلی ترش باشد یا ملس و کمی شیرین. بعد از ریختن رب انار شکر را کم‌کم اضافه کنید تا شیرینی آن در حد مورد نظر شما باشد.

بعد از این مرحله نوبت گوشت قرمز یا مرغ است که باید داخل خورش ریخته شود. خورش فسنجان را بجز مرغ و گوشت با به نیز می‌پزند به این روش که به‌ها را ورقه‌ورقه کرده و در آخر به خورش اضافه می‌کنند. بعد از ۱۰ دقیقه خورش آماده است. می‌توانید در خورش فسنجان از ماهی هم استفاده کنید این هم مثل روش قبل است بعد از آماده‌شدن خورش، فیله ماهی را داخل آن بریزید و بعد از حدود ۱۵ دقیقه غذا حاضر است.

اما اگر دوست دارید خورش فسنجان را با گوشت تهیه کنید و اگر از گوشت تکه‌ای استفاده می‌کنید. باید بعد از این‌که به گردو آب اضافه کردید، گوشت را هم همان موقع ریخته و بگذارید آرام بجوشد تا بپزد، ولی اگر می‌خواهید از گوشت چرخ‌کرده استفاده کنید، مقداری گوشت و پیاز رنده‌شده و نمک و فلفل را خوب ورز داده و به شکل گلوله‌های کوچک یک اندازه درآورید و در آخرین مرحله طبخ خورش به آن اضافه کنید؛ بعد از نیم ساعت غذای شما آماده است.

اگر خورش فسنجان را با مرغ یا گوشت اردک و غاز تهیه می‌کنید، می‌توانید مرغ را تکه‌تکه کرده و سرخ نمایید و بعد از پخت گردو مرغ را هم اضافه کنید ولی بهتر است که مرغ، غاز یا اردک را سرخ نکنید و به خورش در حال جوش اضافه کنید تا بپزد. خورش فسنجان بجز نمک احتیاج به چاشنی دیگری ندارد، ولی در صورت تمایل می‌توانید کمی فلفل هم اضافه کنید. البته بعضی خانم‌ها رب گوجه‌فرنگی هم به خورش می‌زنند. همچنین بعضی دیگر از رب گوجه سبز همراه رب انار استفاده می‌کنند.

مرضیه عالمی