تعریف شفاعت

شفاعت از ماده «شفع» به معنای زوج ـ در مقابل « وتر» به معنای فرد ـ گرفته شده است و در لغت به معنای وساطت و میانجیگری است

الف) شفاعت در لسان عامه، به این گفته می شود که شخص شفیع از موقعیت و شخصیت و نفوذ خود استفاده کرده و نظر شخص صاحب قدرتی را در مورد مجازات زیردستان خود عوض کند.

گاهی با استفاده از نفوذ خود یا وحشتی که از نفوذ او دارند.

زمانی با پیش کشیدن مسائل عاطفی و تحت تأثیر قرار دادن عواطف طرف.

و زمان دیگری با تغییر دادن مبانی فکری او، درباره گناه مجرم و استحقاق او، و مانند اینها...

به طور خلاصه، شفاعت طبق این معنی هیچ گونه دگرگونی در روحیات و فکر مجرم یا متهم ایجاد نمی کند، تمام تأثیرها و دگرگونی ها مربوط به شخصی است که شفاعت نزد او می شود.

این نوع شفاعت در بحث های مذهبی مطلقاً معنی ندارد؛ زیرا نه خداوند اشتباهی می کند که بتوان نظر او را عوض کرد، نه عواطفی به این معنی که در انسان است دارد که بتوان آن را برانگیخت، نه از نفوذ کسی ملاحظه می کند و وحشتی دارد و نه پاداش و کیفرش بر محوری غیر از عدالت دور می زند.

ب) مفهوم دیگر شفاعت، بر محور دگرگونی و تغییر موضع «شفاعت شونده» دور می زند، یعنی شخص شفاعت شونده موجباتی فراهم می سازد که از وضع نامطلوب و در خور کیفر بیرون آمده و به وسیله ارتباط با شفیع، خود را در وضع مطلوبی قرار دهد که شایسته و مستحق بخشودگی گردد،ایمان به این نوع شفاعت در واقع یک مکتب عالی تربیت و وسیله اصلاح افراد گناهکار و آلوده، و بیداری و آگاهی است، و شفاعت در منطق اسلام از نوع اخیر است.

تمام ایرادها، خرده گیری ها، و حمله ها همه متوجه تفسیر اول برای شفاعت می شود، نه مفهوم دوم که یک معنی منطقی، معقول و سازنده است.

این تفسیر اجمالی شفاعت در دو شکل «تخدیری» و «سازنده» بود.

در اصطلاح دینی شفاعت به معنای واسطه شدن اولیای خدا (پیامبران، امامان و مردم صالح و درستکار) میان خداوند و مخلوق دیگر در رساندن خیر یا دفع شر ـ خواه در دنیا و خواه در آخرت ـ است.

عنوان	فایل
تعریف شفاعت	application/octet-stream Intercession.doc 96 KB	دانلود

ناصر آسیابانی