جشنواره کن خواهان نوسازی است

نگاهی به فیلم های بخش مسابقه جشنواره کن ۶۱

فیلم دو قسمتی استیون سودربرگ درباره چه‌گوارا، «بچه عوضی» ساخته کلینت ایستوود، چهارمین «ایندیانا جونز» استیون اسپیلبرگ و «ویکی کریستینا بارسلونا» جدیدترین اثر وودی آلن، همگی نخستین نمایش جهانی‌شان را در شصت و یکمین دوره جشنواره کن تجربه خواهند کرد.

اگرچه فیلم‌های آمریکایی حضور کم‌رنگ‌تری نسبت به سال گذشته در جدیدترین دوره این جشنواره دارند که از ۱۴ تا ۲۵ مه (۲۵ اردیبهشت تا ۵ خرداد) سال جاری برگزار خواهد شد اما باز هم فیلم‌های آمریکایی زیادی، اعم از استودیویی و مستقل، در بخش‌های مختلف این جشنواره حضور دارند. تی‌یری فرمو امسال برای نخستین بار مدیریت این جشنواره را بر عهده دارد. اگرچه او به ظاهر هماهنگی کاملی با ژیل ژاکوب، رئیس جشنواره دارد اما می‌گوید که قصد دارد دست به یک نوسازی بزند. بدین ترتیب مسوولان جشنواره فیلم کن از شصت و یکمین دوره آن به عنوان جشنواره‌ای «نو‌ شده» یاد کردند اما اینکه تا چه حد می‌توانند به قول خود در این زمینه پایبند باشد از مهم‌ترین محورهای بحث کن امسال است.

هر چند، بخش مسابقه جشنواره کن ۶۱ همچنان ویترینی برای نمایش آثار گروهی کوچک از فیلمسازان مولف و تقدیس شده است اما در کنار آنها هشت فیلمساز حضور دارند که برای نخستین بار بخت خود را برای دریافت جایزه معتبر نخل طلا کن می‌آزمایند.

فرومو در نشست مطبوعاتی جشنواره امسال که در سالنی مملو از جمعیت در گراند هتل پاریس برگزار شد، با تایید اینکه روند انتخاب فیلم‌های بخش‌های مختلف کن «بسیار دشوار» بوده است، گفت: «سینما در حال تحول است و کن نیز در این روند با آن همراه خواهد بود.» ژاکوب نیز در سخنرانی خود جشنواره دوره شصت و یکم را جشنواره‌ای «از ‌نو ‌متمرکز و نو شده» توصیف کرد.

گنجاندن فیلم دو قسمتی و چهار ساعتی «چه» استیون سودربرگ شامل دو فیلم «چریک» و «آرژانتین» در بخش مسابقه از نکات عجیب جشنواره امسال بود، چراکه تا آخرین لحظه‌ها اصلا مشخص نبود سودربرگ که قبلا یک بار نخل طلا کن را برده است، بتواند دو فیلم خود را سر وقت به جشنواره برساند. فرومو تضمین داد دیجیتال بودن روند پس از تولید به سودربرگ اجازه می‌دهد فیلم خود را که تولید مشترک فرانسه و اسپانیا است، تا آغاز جشنواره کامل کند.

حضور تریلر معمایی «بچه عوضی» ساخته کلینت ایستوود نیز در بخش مسابقه غافلگیرکننده بود، چرا که استودیو یونیورسال این فیلم را تا نوامبر امسال اکران نمی‌کند. «بچه عوضی» با بازی آنجلینا جولی، جان مالکوویچ و ایمی رایان پنجمین فیلم کارگردان برنده اسکار است که در بخش مسابقه کن شرکت می‌کند. نخل طلا از معدود جوایزی است که ایستوود هنوز در کارنامه ندارد.

«ایندیانا جونز و قلمرو جمجمه بلورین» استیون اسپیلبرگ روز ۱۸ مه (۲۹ اردیبهشت) در جشنواره کن نمایش داده می‌شود.

حضور اسپیلبرگ، جورج لوکاس تهیه‌کننده فیلم و بازیگران آن شامل هریسن فورد، شیا لابوف، کارن آلن و کیت بلانشت روی فرش قرمز، بیش از هر رویداد دیگری در جشنواره امسال توجه رسانه‌ها و افکار عمومی را جلب خواهد کرد.«کنگ‌فو پاندا» دریم ورکس به کارگردانی مارک آزبورن و جان استیونسن نیز روز ۱۵ مه (۲۶ اردیبهشت) در بخش خارج از مسابقه کن نمایش داده می‌شود.

ستاره‌هایی چون جک بلک، آنجلینا جولی، لوسی لیو، جکی چان و داستین هافمن در این انیمیشن کمدی حرف زده‌اند.برادران بلژیکی ژان ـ پی‌یر و لوک داردن با درام «سکوت لورنا» خود را برای دریافت سومین جایزه نخل طلا آماده کرده‌اند. آرنو دپلشن با «یک کریسمس» به کن بازگشته که داستانی درباره اتحاد خانوادگی با حضور ستاره‌های فرانسوی چون کاترین دونوو و ماتیو آمالریک است.صرف‌نظر از فیلم دو قسمتی «چه»، به نظر می‌رسد «یک کریسمس» با مدت زمان دو ساعت و نیم طولانی‌ترین فیلم بخش مسابقه باشد. مدت زمان «بچه عوضی» ایستوود نیز

۱۴۰ دقیقه است. در میان فیلمسازان حاضر در بخش مسابقه جشنواره ۶۱ تنها چارلی کافمن است که با اولین تجربه کارگردانی خود به کن می‌آید.این فیلمنامه‌نویس معروف که برای «درخشش ابدی یک ذهن پاک» برنده اسکار شد، Synecdoche, New York را در بخش مسابقه دارد که فیلیپ سیمور هافمن در آن به نقش یک کارگردان تئاتر ظاهر شده است. از آمریکای لاتین والتر سالس و دانیلا توماس در فیلم برزیلی «خط عبور» به مضامین اجتماعی در برزیل معاصر پرداخته‌اند.

آتوم اگویان کانادایی با «ستایش» پا به رقابت گذاشته که داستانی درباره ارتباط بین نوجوانان و تکنولوژی جدید است و در آن اسکات اسپیدمن و ریچل بلنچارد بازی کرده‌اند. «۲۴ شهر» جیا ژانگ که تنها فیلم چینی حاضر در بخش مسابقه است و این با محدودیت‌های دولت چین در فیلمسازی که حتی نمایش فیلم‌ها در خارج از این کشور را نیز دربر‌ می‌گیرد، بی‌ارتباط نیست.

نکته قابل توجه دیگر در بخش مسابقه جشنواره کن ۲۰۰۸ حضور چند فیلمساز نامدار با فیلم‌هایی متفاوت با آثار قبلی‌شان است. این مساله یا کاملا تصادفی است یا از تمایل آنها برای استفاده از سینمای جریان روز برای پیدا کردن تماشاگران بیشتر خبر می‌دهد.

به‌عنوان مثال، ویم وندرس فیلمساز صاحبنام آلمانی با تریلر رمانتیک «فیلمبرداری از پالرمو» با بازی میلا یووویچ و دنیس هاپر به کن می‌آید. نوری بیلگه جیلان کارگردان پیشتاز سینمای ترکیه و دیگر فیلمساز محبوب کن که بیشتر برای درام‌های هنری و متفکرانه خود شهرت دارد با فیلم پلیسی «سه میمون / رویای بیداری» در بخش مسابقه حاضر است.

فرانسه در این بخش سه نماینده دارد: «یک کریسمس» آرنو دپلشن و La Frontiere De L Aube فیلیپ گارل مرد خستگی‌ناپذیر سینما موج نو. به گفته فرومو نام فیلم سوم بعدا اعلام می‌شود. یکی از جالب‌ترین نکات درباره بخش رسمی کن ۲۰۰۸ توجه ویژه به فیلمسازانی است که هر چند در کشورهای خود زیاد درباره آنها صحبت می‌شود اما در سطح جهانی کمتر مولف به حساب می‌آیند.

نزدیک‌ترین نمونه در این زمینه انیمیشن «والس با بشیر» ساخته آری فولمن از رژیم صهیونیستی است که به حمله سال ۱۹۸۲ این رژیم به لبنان می‌پردازد. از دیگر رقبای کمتر شناخته شده بخش مسابقه می‌توان به کورنل موندروچیو مجارستانی با فیلم «دلتا» اشاره کرد که داستان آن در یک دهکده روی می‌دهد.

همین‌طور ماتیو گارونه از ایتالیا با درام مافیایی «گومورا» بر مبنای رمانی پرفروش و اریک کو فیلمساز معروف سنگاپوری با فیلم به زبان تامیل «جادوی من» که درامی با موضوع ارتباط پدر و پسر است. کو پیش از این در بخش دوهفته کارگردانان کن حضور داشته است.

بریلانته مندوزا فیلمساز پرکار اما نه چندان شناخته شده فیلیپینی با «سربیس» در بخش مسابقه حضور دارد. او در دوره قبلی کن فیلم «فرزندخوانده» را در بخش دوهفته کارگردانان داشت. آرژانتین نیز دو فیلم دارد: لوکرسیا مارتل که قبلا با «دختر مقدس» در بخش مسابقه کن بود با «زنان بدون سر» بازمی‌گردد که یک درام سیاسی با موضوع زنان است و پابلو تراپرو هم Leonera را با خود به کن می‌آورد.

Divo, Il پائولو سورنتینو به عنوان دیگر نماینده ایتالیا در بخش مسابقه جشنواره کن ۶۱ شرکت می‌کند و درباره جولیو آندروتی سیاستمدار معروف ایتالیایی است که هفت دوره نخست‌وزیر این کشور بود.ریاست هیات‌داوران جشنواره کن سال ۲۰۰۸ را شان پن به عهده دارد و سرجیو کاستلیتو بازیگر، کارگردان و فیلمنامه‌نویس ایتالیایی، ناتالی پورتمن بازیگر آمریکایی، آلفونسو کوارون کارگردان مکزیکی، آپیچاتپنگ ویراستاکول کارگردان تایلندی، الکساندرا ماریا لارا بازیگر آلمانی و رشید بوغریب کارگردان فرانسوی دیگر داوران بخش مسابقه هستند.

منبع: ورایتی، ۲۳ آوریل