این بسته‌بندی‌های نامطلوب

این روزها، وقتی برای خرید محصولات غذایی وارد مغازه یا فروشگاهی می‌شویم، اولین چیزی که نظرمان را جلب می‌کند انواع بسته‌بندی‌های زیبا و متنوع آنهاست که علاوه بر نقش نگهداری …

این روزها، وقتی برای خرید محصولات غذایی وارد مغازه یا فروشگاهی می‌شویم، اولین چیزی که نظرمان را جلب می‌کند انواع بسته‌بندی‌های زیبا و متنوع آنهاست که علاوه بر نقش نگهداری مواد غذایی، بازار فروش آنها را نیز داغ‌تر کرده و گاه مصرف‌کننده را تنها به صرف شکل زیبا و متنوع ترغیب به خرید می‌نماید. ولی در این‌جا ممکن است این سوال مطرح شود آیا ترکیبات به کار رفته در بسته‌بندی‌ها می‌توانند برای سلامت مصرف‌کننده مخاطره‌آمیز باشند؟

در سال‌‌های اخیر، موضوع آلودگی مواد غذایی با ترکیبات به کار رفته در انواع بسته‌بندی‌ها بسیار مورد تحقیق و بررسی قرار گرفته است. امروزه در بسته‌بندی‌ مواد غذایی از مواد مختلفی نظیر: فلزات، شیشه‌ها، پلاستیک‌ها و کاغذها بسیار استفاده می‌شود که این مواد همگی باید در بسیاری موارد در مقابل عملیات فرآیند از قبیل استریلیزاسیون، انجماد، ذوب کردن و حتی طبخ نهایی مواد غذایی مقاوم باشند. از این‌رو، برای ارتقاء برخی ویژگی‌های مذکور در بسته‌بندی‌ها از ترکیباتی استفاده می‌کنند که می‌تواند برای سلامت انسان مخاطره‌آمیز باشد. از طرف دیگر ترکیباتی که برای آراستگی و رنگ و لعاب بسته‌بندی‌ها استفاده می‌شود نیز معضل دیگری به حساب می‌آید. ترکیباتی که برای سفید کردن بسته‌های کاغذی یا مقوایی شیر و ماست به کار می‌روند یا چسب‌های مقاومی که جهت اتصال بسته‌بندی‌ها استفاده می‌شوند و یا رنگ‌ها و مرکب چاپی که روی برخی بسته‌‌های کاغذی در تماس مستقیم با ماده غذایی قرار می‌گیرند همگی می‌توانند از عوامل خطرآفرین به حساب آیند.

حتی برخی از این ترکیبات به قدری مضر هستند که نگهداری طولانی‌مدت هر نوع ماده غذایی در آنها و یا آلودگی هوا از طریق سوزاندن آنها می‌تواند موجب ورود ترکیبات سمی به بدن انسان شده و عوارضی مانند زخم‌های گوارشی و مداخله در کار آنزیم‌های بدن را به دنبال داشته باشد. مورد دیگر، آلودگی مواد غذایی به ترکیبات شیمیایی است که در تولید کارتن‌های بازیافتی به کار می‌روند در مواردی که رطوبت هوا بالا باشد انواعی از قارچ‌ها روی کارتن‌های بازیافتی رشد کرده که در اثر تماس با مواد غذایی یا دست برای سلامت مصرف‌‌کننده بسیار مضر خواهد بود. در این میان بسته‌های پلاستیکی نیز عامل مخاطره‌آمیز دیگری هستند که می‌توانند مستقیما از طریق نگهداری مواد غذایی منجر به آلودگی آنها شوند.

ترکیبات شیمیایی که از طریق این بسته‌ها وارد مواد غذایی می‌شوند، همان منومرها، مواد نرم‌کننده، پایدارکننده و افزودنی‌هایی هستند که برای بهبود ویژگی‌های بسته‌های پلاستیکی به آنها اضافه می‌شوند. ورود این ترکیبات به بدن انسان می‌تواند موجب تحریک بافت‌ها، سلول‌ها و حساسیت و واکنش بدن انسان نسبت به آنها شده و در درازمدت عوارضی مانند: سرطان، مسمومیت‌های سیستمیک، عوارض خونی مانند: انعقاد خون، سکته قلبی و اختلال در گردش خون ریوی را به دنبال داشته باشد.

فاخره بهبهانی