هنر حکومت بر نوع بشر

● سیاست و مطالعه قدرت
دانشواژه سیاستPolitics ، از واژه یونانی پولیس به معنای شهر بر گرفته شده است و از این رهگذر پرسپولیس نیز به معنای شهر پارس می باشد. کلمه پلیس هم که امروزه به نهاد …

سیاست و مطالعه قدرت

دانشواژه سیاستPolitics ، از واژه یونانی پولیس به معنای شهر بر گرفته شده است و از این رهگذر پرسپولیس نیز به معنای شهر پارس می باشد. کلمه پلیس هم که امروزه به نهاد حفظ و ایجاد انضباط اجتماعی و نیروی انتظامی اطلاق می شود از این کلمه اقتباس شده است.

کلمه عربی سیاست نیز در لغت به معنای حفاظت و حراست، حکم راندن بر رعیت و حکومت و ریاست و داوری و اداره امور کشور به کار رفته است .

سیاست Politics ، در اصطلاح به دانشی که موضوع آن مطالعه و بررسی ماهیت و هویت دولت ، حکومت، حاکمیت و پدیده ها و نهاد های سیاسی و تمام اشکال قدرت در جامعه انسانی است، گفته می شود.

در اسلام از سیاست، اداره و هدایت جامعه بر اساس قوانین الهی و اسلامی به گونه ای که سعادت دنیا و آخرت افراد جامعه تامین گردد، استفاده می شود و در غرب از سیاست به عنوان “هنر حکومت بر نوع بشر” یا به تعبیر هارولد لاسکی؛ علمی که می آموزد “ چه کسی می برد، چه می برد، چه موقع می برد، چگونه می برد و چرا می برد” یاد شده است.

امام خمینی(ره) سیاست را به سه نوع شیطانی ، تک بعدی و الهی تقسیم می کند. ایشان معتقد است سیاست شیطانی، سیاستی فاسد است که بر اساس نگرش مادی گرایانه محض و منفعت طلبی فردی یا گروهی به وجود می آید و از اساس باطل است چون بر دروغ و خدعه و نیرنگ استوار است و از مصالح عمومی و سعادت دنیوی و اخروی مردم به دور است. (نک: صحیفه امام ، ج۱۳ ،۴۳۱ )

ایشان سیاست تک بعدی را که فقط به دنبال اهداف این جهانی است، جزء ناقصی از سیاست حقیقی می داند و بنا بر این رد می کند.

سیاست الهی که سیاست مطلوب نظر امام است ، دارای ویژگی های زیر است:

۱) مجری حدود الهی

۲) رعایت مصالح و سعادت دنیا و آخرت مردم

۳) مبتنی بر قسط و عدل

۴) نفی هر گونه ظلم ، ستم ، استبداد ، استثمار و استعباد

۵) عاری از هرگونه مظاهر شیطانی (دروغ ، خدعه و ...)

۶) ایجاد جامعه مطلوب اسلامی

محمد قربانی گلشن آبادی