پنجشنبه, ۱۱ بهمن, ۱۴۰۳ / 30 January, 2025
مجله ویستا

شال‌اندازی در همدان


در همدان نیز مانند سایر استان‌ها زیباترین رسم‌ها در ایام نوروز خودنمایی می‌کند. پس از خانه تکانی و خرید پوشاک نوروزی، مردم با برگزاری مراسم چهارشنبه‌سوری به استقبال بهار …

در همدان نیز مانند سایر استان‌ها زیباترین رسم‌ها در ایام نوروز خودنمایی می‌کند. پس از خانه تکانی و خرید پوشاک نوروزی، مردم با برگزاری مراسم چهارشنبه‌سوری به استقبال بهار می‌روند. یکی از مراسم متداول چهارشنبه‌سوری همدان که البته در سایر شهرهای کشور نیز اجرا می‌شود مراسم قاشق‌زنی است. بازیگران اصلی مراسم قاشق زنی پسربچه‌های ۱۵ - ۱۰ ساله هستند که با پارچه‌های رنگی یا چادرنماز مادرانشان سر و روی خود را می‌پوشانند و با زدن ضربه‌های متوالی قاشق به کاسه مسی، در ۷ خانه از همسایگان خود را می‌کوبند و وقتی صاحبخانه در را باز می‌کند بدون هیچ حرفی تنها چند ضربه دیگر به کاسه می‌زنند. صاحبخانه هم برای این‌که بچه‌ها خوشحال باشند هدیه از قبل آماده شده‌ای مثل تخم مرغ رنگی، شیرینی، آجیل یا چند اسکناس تانخورده را داخل کاسه می‌اندازند و حالا نوبت خانه بعدی است.

زنان و دختران جوان نیز از مراسم شب چهارشنبه‌سوری بی‌بهره نیستند.

در این شب در کنار آتش و ترقه بازی و شلوغ کاری‌های پسربچه‌ها، جاروهای کهنه خانه که با آن گرد و غبار و خاک‌های یک سال گذشته گوشه و کنار خانه را جارو کرده‌اند را آتش می‌زنند و از پشت بام خانه به داخل آتش‌های وسط کوچه پرتاب می‌کنند و معتقدند با آتش زدن و پرتاب کردن این جارو تمامی غم‌ها و گرفتاری‌های اهل خانه بیرون می‌رود و شادی و سرور جای آن را می‌گیرد.شال‌اندازی رسم دیگری است که قبل از تحویل سال برگزار می‌شود و شباهت زیادی به برنامه قاشق‌زنی دارد و بیشتر در روستاهای همدان برگزار می‌شود.

در این مراسم فرد شال‌انداز پس از کوبیدن در ۷ خانه و باز شدن آن، بدون این‌که دیده شود یک سر شال خود را به درون خانه پرتاب می‌کند و وقتی که صاحبخانه آن را تکان داد شال را می‌کشد که مثل مراسم قاشق‌زنی در اینجا هم هدیه‌ای مثل آجیل، شیرینی یا مقداری اسکناس به شال گره زده می‌شود که اگر هدیه‌ای نصیب شال‌انداز شود نشان از افزایش رزق و روزی و بر آورده شدن حاجات در سال نو برای او می‌باشد.

بعد از تحویل سال افراد کوچک‌تر فامیل به دیدار بزرگ‌تر‌ها می‌روند و بزرگ‌ترها بخصوص پدر بزرگ‌ها و مادربزرگ‌ها هم روز‌های اول سال از خانه بیرون نمی‌روند و پذیرای فرزندان و نوه و نتیجه‌ها هستند.رفتن به دامن طبیعت و پذیرایی مادربزرگ‌ها از افراد خانواده با کوفته‌های مخصوص سیزده‌بدر و شاهنامه‌خوانی و حافظ‌سرایی پدربزرگ‌ها خبر از پایان تعطیلات نوروز و آغاز سالی دوباره به زیبایی بهار جدید است.

محوطه تاریخی و باستانی گنج نامه در کنار آبشار زیبای آن، دشت میدان میشان در دامنه کوه الوند با چشمه‌های طبیعی شفا بخش، آرامگاه شیخ‌الرئیس بوعلی سینا، آرامگاه باباطاهر عریان، تپه باستانی هگمتانه و باغات سرسبز و عطرافشان اطراف شهرها و همچنین سوغات بی‌شمار تک‌تک شهرستان‌های استان مثل سفال و سرامیک لالجین، شیره ملایر، نقل و گردوی تویسرکان و مردم بسیار مهمان نواز و خودمانی این استان با آغوش باز پذیرای مهمانان و مسافران نوروزی هستند تا گام‌های خود را بر دیدگان مردمان دیاری بگذارند که آغازگر تاریخ ایران بوده‌اند.