راز تداوم کمک های اقتصادی آمریکا به مصر

به عقیده کارشناسان, کمک های پنهان و آشکار واشنگتن به قاهره ضامن بقای پیمان دوستی میان دولت مصر و رژیم صهیونیستی خواهد بود

سال گذشته همزمان با انقلاب مردم مصر و سرنگونی رژیم حسنی مبارک، ارتش مصر کلیدی‌ترین نقش در دولت جدید را به دست گرفت. با این حال هنوز نتوانسته است به خاطر اقدامات سرکوبگرانه خود در قبال معترضان یا در پاسخ به پرسش‌های مطرح شده از سوی حامیان حقوق بشر کارنامه قابل قبولی ارائه دهد.

از نظر ناظران حقوق بشر، نیروهای امنیتی مصر تنها با توسل به ضرب و شتم و زندانی کردن منتقدان و معترضان به حکومت خود ادامه می‌دهند. مردم معترض مصر معمولا از طرف این نیروها مورد حمله قرار گرفته و در پاره‌ای از موارد کشته می‌شوند. در این میان، رفتارهای تنفرآمیز حکومت نسبت به زنان باعث جلب توجه همگان شده است؛ براساس گزارش سازمان عفو بین‌الملل در ۹ مارس ۱۷ زن معترض از سوی دولت مصر به مدت ۴روز بازداشت شده و مورد شکنجه با شوک الکتریکی و نیز آزار و اذیت قرار گرفتند.

از ماه فوریه گذشته حمله به رسانه‌های گروهی نیز باعث شده که اوضاع دولت مصر نه‌تنها بهتر نشود؛ بلکه وخیم‌تر گردد. براساس نظرسنجی صورت گرفته در سال ۲۰۱۰ از طرف گزارشگران بدون مرز، مصر از لحاظ آزادی مطبوعات مقام ۱۲۷ در جهان را به خود اختصاص داده بود، اما در سال ۲۰۱۱ به رده ۱۶۶ سقوط کرد. داستان مصطفی علاءالدین، گزارشگر و عکاسی که در ماه فوریه به دلیل زیر سوال بردن حکومت در مورد بازداشت همکارانش دوربین او توقیف و تلفن همراهش شکسته شد و با گاز اشک‌آور مورد حمله قرار گرفت هنوز هم بر سر زبان‌هاست، بروز این‌گونه اقدامات باعث سقوط مصر به رده‌های پایین این جدول شده است؛ البته این موارد تنها اختصاص به شهروندان مصری ندارد ؛ چراکه در ماه فوریه مقامات مصری ۱۶ کارمند آمریکایی یک شرکت خصوصی را به دلیل پذیرش وجوه کمکی خارجی و عدم ثبت دولتی آنها مورد حمله قرار دادند و ۷ نفر از آنها نیز از اوایل ماه مارس ممنوع‌الخروج شدند. با وجود این‌که پرونده تهاجم و سوءاستفاده‌های ارتش مصر همچنان مفتوح است، دولت اوباما در حرکتی تشویقی اقدام به اعطای یک میلیارد و ۳۰۰ میلیون دلار کمک به نیروهای نظامی مصر کرده است. هیلاری کلینتون، وزیر امور خارجه آمریکا درخصوص این حرکت دولت آمریکا اظهار کرد که این کمک تنها به دلیل رسیدن دولت مصر به استانداردهای حقوق بشر ایالات متحده است؛ استانداردهایی که اساس آن احترام به حقوق انسان‌هاست. سوالی که اینجا مطرح می شوداین است که چرا دولت اوباما این طور وقیحانه چشمش را روی جنایات دولت مصر در قبال معترضانش می‌بندد؟

برخی از دلایل این حرکت دولت آمریکا بی‌ارتباط با جغرافیای سیاسی مصر نیست. درواقع اهدای این وجوه ضامن بقای پیمان صلح و دوستی میان دولت مصر و رژیم صهیونیستی خواهد بود. همچنین نیروی نظامی مصر در زمان نیاز می‌تواند متحد خوبی برای اسرائیل به حساب بیاید، اما این دلیل هم نمی‌تواند به تنهایی قانع‌کننده باشد. یکی از مقامات دولتی آمریکا در مصاحبه‌ای با نیویورک‌تایمز در همین خصوص، گفته بود یکی از دلایل اصلی کمک به نیروهای نظامی مصر ۲ شرکت بزرگ تولیدکننده تجهیزات نظامی آمریکا به نام‌های «جنرال داینامیک» و «لاک هیل مارتین» هستند که به دلایل اقتصادی مجبور به اخراج نیروهای خود شده‌اند. این دو شرکت به دلیل تعدیل نیروهای خود در خط تولید تانک و جت‌های جنگنده ۱۶ـF دچار مشکل شده‌اند و با بازگرداندن نیروهایشان دوباره جان تازه‌ای خواهند گرفت. با این کار دولت اوباما نیز می‌تواند نظر بخشی از مردم کشورش را برای انتخابات ریاست جمهوری پیش رو جلب کند.

● رفع نیازهای داخلی آمریکا

اگر این مساله واقعیت داشته باشد، به نظر می‌رسد ایالات متحده با وابسته کردن نیروهای نظامی دیگر کشورها به بازار تولیدات نظامی خود به کسب و کار مردم کشورش رونق می‌بخشد. در اصل این عمل می‌تواند به این معنا باشد که آنها بیش از آن‌که به فکر تحقق حق و عدالت در دنیا باشند، به فکر رفع نیاز‌های کشور خود و نیز آینده حکومتشان هستند. از طرف دیگر اگر دولت آمریکا این کمک مالی را به ارتش مصر نمی‌کرد، ممکن بود از طرف هوادارانش مورد انتقاد و سرزنش قرار گرفته و مجبور شود برای جلب نظر آنها و نیز به عنوان جریمه ۲ میلیارد دلار به شرکت‌های مذکور کمک مالی برساند، البته این جریمه بزرگ می‌توانست برای اهداف شخصی دولتمردان حال حاضر آمریکا نابودکننده باشد.

براساس گزارشی، هیلاری کلینتون، وزیر امور خارجه آمریکا شخصا کمکی جزئی علاوه بر کمک دولت آمریکا برای دولت مصر در نظر گرفته است که به گفته خود او، این هدیه کوچک می‌تواند حکومت فعلی مصر را متقاعد سازد هرچه سریع‌تر نسبت به انتقال قدرت به دولت بعدی اقدام کند.کمک‌های اینچنینی در حقیقت مصالحه‌ای عاقلانه است که تحت لوای آن اهداف متعددی همچون برقراری صلح و صفا میان دولت مصر و رژیم صهیونیستی، بهبود شرایط شغلی مردم آمریکا و نیز بالا بردن انگیزه ارتش مصر برای بهبود بخشیدن به شرایط وحشتناک نقض حقوق بشر در مصر دنبال می‌شود.

یک مقام مسوول آمریکایی در این باره می‌گوید: متاسفانه دولت آمریکا تصمیم درستی برای جلب نظر و رضایت مردم کشورش نگرفته است و ممکن است پشت پرده این کمک مالی دلایل موجه بهتر یا بدتری برای سیاست دولت اوباما وجود داشته باشد، اما هیچ‌یک از این دلایل نمی‌تواند برگ برنده‌ای برای دولت آمریکا چه در انتخابات ریاست جمهوری و چه در قبال تعهدات ایالات متحده در برابر آزادیخواهان مصری باشد. آمریکا با پرداخت این گونه وجوه مالی کورکورانه نمی‌تواند تنفر مردم مصر را نسبت به دولتشان کمرنگ کند.

نیو ریپابلیک

مترجم: صدیقه حاج‌نوروزی