۱۵ اوت سال ۱۹۱۴ میلادی ـ افتتاح کانال پاناما، آبراهه استراتژیک

۹۷ سال پیش در روز ۱۵ اوت سال ۱۹۱۴ میلادی سرانجام پس از سال ها کار طاقت فرسا کانال پاناما که اقیانوس اطلس را به اقیانوس آرام متصل می کرد ، افتتاح شد. نخستین کشتی که از این آبراهه …

۹۷ سال پیش در روز ۱۵ اوت سال ۱۹۱۴ میلادی سرانجام پس از سال ها کار طاقت فرسا کانال پاناما که اقیانوس اطلس را به اقیانوس آرام متصل می کرد ، افتتاح شد. نخستین کشتی که از این آبراهه ساخت بشر عبور کرد ، کشتی کریستوبال بود. احداث کانال پاناما بدون توطئه های حکومت وقت آمریکا برای تجزیه پاناما از خاک کشور کلمبیا تحقق نمی یافت.

از زمان جنگ ایالات متحده و اسپانیا در سال ۱۸۹۹ میلادی ، ایالات متحده متوجه شد به مسیر کوتاهتری برای اینکه کشتی هایش از ساحل غربی کالیفرنیا خود را به ساحل شرقی این کشور برسانند ، نیاز دارد.

زیرا در آن زمان کشتی های آمریکایی برای اینکه از ساحل غربی به ساحل شرقی و بالعکس رفت و آمد کنند ناگزیر به دور زدن قاره آمریکای جنوبی از طریق تنگه ماژلان بودند.

منطقه پاناما دارای باریکترین خشکی در آمریکای مرکزی بود که ۲ قاره آمریکای شمالی و جنوبی را به یکدیگر متصل می کرد.

ایالات متحده درپی رسوایی مالی فردیناند دولسپس که کانال سوئز را احداث کرده بود امتیاز فرانسوی ها را در مورد احداث کانال پاناما خریداری کرد.

در آغاز کشور کلمبیا که در آن زمان پاناما جزو خاک این کشور محسوب می شد از احداث کانال استقبال کرد اما در آخرین روزهای قبل از آغاز عملیات اجرایی نمایندگان مجلس کلمبیا از اینکه حاکمیت خود بر بخشی از قلمروی کشورشان را به بیگانگان واگذار کنند با طرح واشنگتن برای احداث کانال پاناما مخالفت کردند.

دولت تئودور روزولت ، رئیس جمهور وقت آمریکا بدون هیچ شرمی به طور آشکار ساکنان پاناما را به جدایی طلبی تشویق کرد.

کشتی های جنگی آمریکا در ساحل مقابل شهرهای کولون و پاناما لنگر انداخته و مانع دخالت ارتش کلمبیا شدند.

در روز ۳ نوامبر سال ۱۹۰۳ میلادی منطقه پاناما جدایی خود را از کلمبیا و استقلالش را اعلام کرد.

۳ روز پس از اعلام استقلال پاناما ، ایالات متحده این کشور جدیدالتاسیس را به رسمیت شناخت و در روز ۱۸ نوامبر قرارداد احداث کانال میان ایالات متحده و پاناما امضا شد.

براساس این قرارداد یک نوار خشکی به عرض ۱۰ مایل از خاک پاناما مجزا شده و برای ابد به آمریکا تعلق گرفت.

این شرایط یکجانبه بازتاب سیاست امپریالیستی و توسل به زور ایالات متحده در ابتدای قرن و در زمان ریاست جمهوری تئودور روزولت بود که مروج سیاست «چماق بزرگ» محسوب می شد.

به این ترتیب ، در روز ۱۵ اوت سال ۱۹۱۴ میلادی سرانجام پس از سال ها کار طاقت فرسا کانال پاناما به طول ۷۵ کیلومتر که اقیانوس اطلس را به اقیانوس آرام متصل می کرد ، افتتاح شد.

مهمترین عامل احداث کانال پاناما توطئه چینی و سیاست زورگویانه ایالات متحده و تئودور روزولت ، رئیس جمهور وقت این کشور بود.

اما افتتاح این آبراهه ساخت بشر که یک شاهکار مهندسی آن زمان محسوب می شد به دلیل آغاز جنگ جهانی اول در اروپا در جهان آن روزگار مورد توجه قرار نگرفت.

مردم پاناما مدت یک قرن انتظار کشیدند تا سرانجام توانستند حاکمیت خود را بر منطقه کانال از آمریکا بازپس بگیرند.

بهرام افتخاری