فرمول بی نظیر هیجان

برخی بازی ها بیشتر عناوین نقش آفرینی شرقی, شیطان مقیم در یک سال گذشته و مانند اربابان ظالم, حقه باز و تک بعدی هستند کسانی که رحم به بازیکن نداشته و با خطوط سلامت اغراق شده, هوش مصنوعی ستیزه جو و استراتژی های نخ نما و مسخره به سرکوب بازیکن اقدام می کنند

عنوان: Xcom: Enemy Unknown

پلتفرم: Xbox۳۶۰، PS۳، PC

ناشر: ۲K Games

سازنده: Firaxis Games

سبک: استراتژی

برخی بازی‌ها (بیشتر عناوین نقش‌آفرینی شرقی، شیطان مقیم در یک سال گذشته و...) مانند اربابان ظالم، حقه‌باز و... تک‌بعدی هستند. کسانی که رحم به بازیکن نداشته و با خطوط سلامت اغراق شده، هوش مصنوعی ستیزه‌جو و استراتژی‌های نخ‌نما و مسخره به سرکوب بازیکن اقدام می‌کنند. در مقابل چنین بازی‌هایی، یا بازیکن برای پیشرفت به یک راه ساده و پیش پا افتاده متوسل می‌شود، یا راه دغل و حقه‌بازی را پیش می‌گیرد و پی کدهای مخفی و گلیچ‌ها می‌گردد، یا این‌که از مبارزه با یک دشمن مجنون و تک‌بعدی خسته شده، دسته یا موس را گوشه‌ای رها می‌کند و به کار دیگری مشغول می‌شود! اما برخی عناوین دیگر (کیش قاتل، رسوا، اسپلینتر سل و...) به مثابه دشمنانی دانا و کاربلد هستند. وقتی با این بازی‌ها سروکار دارید، با تمام دل و جان قصد شکست آنها را می‌کنید و در تک‌تک دقایق این مبارزه لذت می‌برید. بازی، سرعت عمل و نگاه شما را به چالش می‌کشد و صبوری شما را می‌سنجد. با هوش مصنوعی منطقی پیش می‌آید و هوش طبیعی شما را به مبارزه می‌طلبد. هر بار که از چنین حریفی شکست می‌خورید، اگر غرور کاذب نداشته باشید، آن را می‌ستایید و عزمتان را جزم می‌کنید تا بتوانید پشت حریف را به خاک بمالید. به عبارتی با هر شکست، از شما یک رقیب بهتر می‌سازد. بازی «اکس‌کام: دشمن ناشناخته» در دسته دوم جای می‌گیرد. این بازی که بازسازی عنوانی قدیمی از دهه ۹۰ است، نه آنقدر از فرمول اصلی فاصله گرفته که نامش را لکه‌دار کند و نه آنقدر شبیه آن عنوان کلاسیک است که امروزی‌ها نتوانند با آن ارتباط برقرار کنند. اولین حکم درباره اکس‌کام این است: اگر دنبال یک بازی باشید که توانایی‌های استراتژیک شما را به چالش بکشد و آنقدر حرصتان را دربیاورد که هنگام پیروزی نیم متر از جای خود بپرید، اکس‌کام بهشت شماست! داستان بازی سال ۲۰۱۵ رخ می‌دهد. نیروهای فضایی به زمین حمله کرده‌اند و کشورها، سازمانی فوق‌سری برای مقابله با این حملات تشکیل می‌دهند... موسیقی و صداگذاری محکم و اثرگذار است؛ بویژه صداگذاری، که عنصر ترس را هم به فضای علمی ‌ـ تخیلی بازی اضافه کرده است. احساس ترس از حمله دشمن از پشت یا دو طرف، بر سر فضای بازی سایه می‌اندازد و پژواک‌ فضایی‌ها در مواقع خلاف توقع، مو به تن سیخ می‌کند.

گرافیک بازی شسته‌رفته است. نمی‌توان ایراد چندانی به آن گرفت. در حالی که اغلب طراحی‌های دشمنان مانند داستان، از کلیشه‌ها برداشت شده است اما ظاهر سوررئالیستی، خاص بودن هویت بازی را تضمین می‌کند. بازی در هسته، استراتژی است. سبک خاص بازی Company of Heroes را که تمرکز زیادی روی پناه گرفتن داشت، در نظر بگیرید سپس عناصر مبارزات نقش‌آفرینی نوبتی و شوترهای تاکتیکی را به آن اضافه کنید. در هر مرحله چند نیرو دارید که باید به یکایک آنها دستور بدهید در کجا پناه بگیرند و سپس فرمان‌های دیگری مانند تیراندازی، پرتاب نارنجک و... را صادر کنید. نقشه‌ها در تیرگی فرو رفته‌اند و حرکت یاران شما عامل نمایش آنهاست، این یعنی یک حرکت بیجا، می‌تواند چند دشمن را بر سرتان بریزد. هریک از افراد شما، در هر نوبت، دو نفس برای عمل دارد. می‌توانید هر‌دو را برای دویدن به نقطه‌ای دور استفاده کنید، یا بنا بر حسب نیاز، یکی را برای حرکت، دیگری را برای شلیک به کار ببرید. البته ترکیبات براساس موقعیت بی‌شمارند و برخی نیروها هم می‌توانند بیش از دو حرکت انجام بدهند. هر نیرو از قدرت سنگرگیری و تیراندازی به عنوان قابلیت پایه برخوردار است؛ اما باتوجه به کلاس نیرو، سلاح آنها و قابلیت‌ها متفاوت است. کنترل انتخاب سلاح و تجهیزات در دست شماست و می‌توانید از سلاح‌های عادی تا لیزری و پلاسمایی را به افراد خود الحاق کنید. هر بار که نقشه‌ای را به پایان می‌رسانید، امتیازاتی به نیروهای شما داده می‌شود که در نهایت به ارتقای آنها منجر می‌شود. پس از هر ارتقا می‌توانید قدرتی تازه به آنها بدهید. اگر بتوانید نیروهای خود را تا مدت لازم بدون شکست به همراه داشته باشید، از آنها ماشین‌های مخوف کشنده خواهید ساخت. اما از آنجا که اکس‌کام با کسی شوخی ندارد، در صورت به پایان رسیدن خط سلامت یکی از افراد شما، آن نیرو یا بشدت زخمی می‌شود یا کشته.

در صورت کشته شدن دیگر امکان احیای وی وجود ندارد. زخم‌های سنگین هم مدتی آنها را از میدان جنگ دور می‌کند و هرقدر نیروهای خود را بیشتر تقویت کنید، این شکست‌ها دردناک‌تر خواهد بود. استراتژی در اکس‌کام فقط به مبارزات محدود نمی‌شود و در پایگاه سازمان هم ماجراهای زیادی وجود دارد. در قسمت تحقیقات همچنان که از نامش پیداست، می‌توانید روی کشف راه‌های تازه برای پیروزی در نبرد (و گشودن گره‌های داستانی) حساب کنید. در تشکیلات مهندسی پایگاه می‌توانید انشعاب تازه زده و براساس هر کدام، ابزار تازه‌ای به دست بیاورید که از جمله آنها، پایگاه‌های مخابراتی برای به هوا فرستادن ماهواره است. داشتن ماهواره‌های متعدد روی نقشه، یک عنصر حیاتی برای یافتن فعالیت‌های غیربشری در کشورهای مختلف و مقابله با آنهاست. حیاتی بودن این موضوع زمانی بیشتر روشن می‌شود که می‌بینیم در ازای هر ماموریت، هدایای ویژه‌ای مانند دانشمندان، مهندسان یا سربازان کارکشته به شما داده می‌شود. کشورهای زیادی بودجه اکس‌کام را تامین می‌کنند و در صورت برآورده نشدن توقعات، منابع خود را از شما دریغ می‌کنند. هر بار چند ماموریت همزمان به شما پیشنهاد می‌شود.

در صورت قبول یکی، دو ماموریت دیگر سوخت می‌شود. ماموریت‌های سوخت‌شده به بالا رفتن ترس و وحشت در کشور محل رویداد منجر می‌شود و در صورت رسیدن این بحران به سقف، دولت آن کشور حمایتش را از شما دریغ می‌کند. به این فرمول پیچیده خرج‌های ماهانه نگهداری از فضاپیماها و انشعاب‌های مهندسی پایگاه را هم اضافه کنید تا ببینید با چه سیستم بسته و وابسته‌ای روبه‌رو هستید. از جمله ایراد بازی می‌توان به برخی باگ‌های کار خراب‌کن، مانند گذر گلوله‌های دشمن از موانع، یا درست شلیک نکردن افراد تحت فرمان اشاره کرد که در مبارزات پیچیده بازی می‌توانند نقش یک عامل نفوذی انتحاری را ایفا کنند. سینمایی‌سازی‌های توجیه ناشدنی هم کار دست بازی داده است. انیمیشن‌ها مدام تکرار می‌شود و پس از چند ساعت اثر اولیه را نخواهد داشت. تکرار نقشه‌ها هم از بزرگ‌ترین کاستی‌های بازی است. ظاهر نقشه‌ها هیچ ارتباطی به فرهنگ کشورهای محل اتفاق ندارد و دیدن نقشه‌ای که در برزیل بازی کرده‌اید، در کشوری مثل چین واقعا توی ذوق می‌زند! دوربین هم خالی از ایراد نیست و می‌تواند در خلال نبردهای نفسگیر، جایگیری غلط، سپس جان دادن افراد را سبب شود. همه کاستی‌های بازی به کنار، اکس‌کام آنقدر نکته مثبت دارد که به همه توصیه کنیم آن را تجربه کنند.

سیاوش شهبازی