برای اقتصاد ایران

اقتصاد ایران از بیماری های فراوانی رنج می برد و بدون تردید نمی توان یک نسخه تک محوری برای نجات آن تجویز کرد این پیچیدگی در بیماری مزمن اقتصاد ایران نیازمند تجویزهای پیچیده تر است

نشست کارشناسان اقتصادی و اقتصاددانان کشور با رئیس‌جمهور حداقل این حسن را دارد که بتوان امیدوار بود دولت نهم از رانندگی در جاده یکطرفه دست برداشته، حق آمد و شد در بزرگراه نظری اقتصاد را حتی به صورت نمادین پذیرفته است. طرح تحول اقتصادی که محمود احمدی‌نژاد از آن به عنوان یک نقطه‌عطف در تاریخ مناسبات اقتصادی نام می‌برد، مکمل ۷ طرح پی‌درپی اما ظاهرا سازمان‌نایافته‌ای است که در یک ارزیابی خوشبینانه از سوی کارشناسان اقتصادی به صورت جزیره‌هایی جدا از هم درصدد ترمیم مصائب اقتصادی و هدفمند کردن یارانه‌ها در کشور است.

دولت نهم در حالی به فکر ترمیم فرآیند تزریق یارانه‌ها افتاده که کمتر از یک سال به پایان عمرآن باقی‌مانده است. این تصمیم دولت اگر عملی شود رقم ۹۰ هزار میلیارد تومان پول در کشور به صورت شکلی جابه‌جا خواهد شد. یعنی رقمی که سالیانی دراز بر اساس تصمیم مجلس و راهکارهای عرفی سازمان مدیریت و برنامه‌ریزی سابق به بودجه کشور تزریق می‌شد، قرار است به صورت نقدی و با تعیین و شناخت اولویت‌هایی مستقیما به گروه‌های هدف و اقشار جامعه پرداخت شود. این اقدام در حالی قرار است صورت پذیرد که خردادماه جاری نرخ تورم به عدد ۷/۲۰ رسید و این رقم به معنای رشد ۴/۲۶ درصدی به نسبت خرداد ۸۶ است. عدد فوق بیانگر یک ریسک عددی بالا‌ و نشانگر رشد تورمی نگران‌کننده است. در حالی که اکثر کارشناسان معتقدند طرح دولت کلی، غیرهدفمند، غیرتخصصی و عموما شفاهی و غیرمکتوب است، تمرکز بر آن و اجرایی نمودن آن حتی اگر تنها یک روز به پایان کار دولت نهم مانده باشد، بسیار نگران‌کننده و ریسک‌آفرین است.

اقتصاد ایران از بیماری‌های فراوانی رنج می‌برد و بدون تردید نمی‌توان یک نسخه تک‌محوری برای نجات آن تجویز کرد. این پیچیدگی در بیماری مزمن اقتصاد ایران نیازمند تجویزهای پیچیده‌تر است. هرچند اراده سیاسی برای نیل به افق‌های مطلوب یک ضرورت و نیاز قطعی است، اما سیاستمداران اگر از مسیر کارشناسی خارج شده و تنها بر دیوار سیاست تکیه نمایند، همواره باید منتظر آوار‌ها باشند. رئیس‌جمهور در انجام طرح تحول اقتصادی راسخ به نظر می‌رسد اما باید فراموش نکند که تا پایان کار این دولت قریب به یک سال باقی مانده است. در حالی که آثار متربت بر تصمیم ایشان کل پیکره نظام سیاسی و اقتصادی کشور را در بر می‌گیرد و عملا‌ اجرای این سیاست‌ها به عهده دولت‌های آتی می‌افتد، این کار نمی‌تواند چندان اخلا‌قی تصور شود. چنین طرح‌هایی که مخالفان و موافقان زیادی به همراه دارد و از سویی در دل خود حامل اقداماتی رادیکال است، باید توسط طراحان و مجریان آن اجرا شود تا کارنامه‌اش به پای طراحان نوشته شود. با این کار دولت نهم تعهدی برای دیگران ایجاد می‌کند که شاید اعتقادی به آن نداشته باشند. جز آنکه احمدی‌نژاد آنقدر به خود مطمئن باشد که در دور دوم ریاست‌جمهوری خویش این ردا بر دوش او خواهد ماند؟ از سوی دیگر مقامات وزارت بازرگانی تزریق سهمگین یارانه‌های نقدی را حامل آثار سیاسی و اجتماعی فراوانی دانسته آن را برای کشور خطرناک می‌دانند. اقتصاد تورمی ایران در معرض منحنی‌های اثرآفرین تصمیم‌های سیاسی است. چنانچه بدون ارزیابی‌های همه‌جانبه و با تعجیل و شتابزدگی، طرحی با چنین آثار و تبعاتی در کشور اجرا شود، می‌تواند برای کلیت نظام سیاسی آسیب‌آفرین باشد. ضمن استقبال از تصمیم دولت برای انجام مذاکرات و نشست‌های تخصصی، از دولت نهم خاصه رئیس آن انتظار می‌رود تا نیل به نقطه اطمینان‌بخش و اجماع عمومی متخصصان اقتصادی، از هر گونه شتابزدگی و تعجیل پرهیزنمایند.