چهارشنبه, ۱۷ بهمن, ۱۴۰۳ / 5 February, 2025
مجله ویستا

«آی‌تی» به انسان‌ها حیات می‌بخشد


«آی‌تی» به انسان‌ها حیات می‌بخشد

با وجود آنکه پیوند اعضا از چند سال قبل در شاخه‌های مختلف پزشکی رواج یافته است، اما برخی متخصصان به تازگی کوشیده‌اند با جایگزین کردن سیستم‌های الکترونیکی و پیشرفته با عضو …

با وجود آنکه پیوند اعضا از چند سال قبل در شاخه‌های مختلف پزشکی رواج یافته است، اما برخی متخصصان به تازگی کوشیده‌اند با جایگزین کردن سیستم‌های الکترونیکی و پیشرفته با عضو آسیب‌دیده، بیماری مورد نظر را درمان کنند. این قبیل فناوری‌ها هنوز به طور گسترده مورد استفاده قرار نمی‌گیرند، اما در این مطلب سعی بر آن داریم تا شما را با چند فناوری برتر برای جایگزین شدن با اعضای بدن آشنا کنیم.

- برداشتن بخشی از مغز انسان و پیوند عضو جدید به آن عمل ساده‌ای محسوب نمی‌شود و مانند پیوند دیگر اعضای بدن نیست، اما کارشناسان بر این باورند که در آینده این اتفاق ممکن خواهد بود. تئودور برگر یکی از محققان دانشگاه کالیفرنیای جنوبی به تازگی موفق به تراشه رایانه‌ای جدیدی شده است که می‌تواند در بخش هیپوکامپوس مغز قرار گیرد و ضمن کنترل حافظه کوتاه‌مدت، قابلیت فاصله‌ها را به افراد بیمار بازگرداند.

- اگرچه هم‌اکنون انواع دارو برای درمان بیماری‌های مختلف موجود است، اما در برخی مواقع که قرار است این دارو پس از طی مسافتی به عضو مورد نظر در بدن انسان برسد این اتفاق به طور کامل انجام نمی‌شود. اما «دانیل هامر» از متخصصان مهندسی زیستی در دانشگاه پنسیلوانیا روش نوینی ارائه کرده است که این مشکل را برطرف می‌کند. او در این اقدام موفق به تولید سلول‌های مصنوعی شده است که به راحتی می‌توانند در بدن انسان حرکت کنند. این سلول‌ها از جنس پلیمر ساخته شده‌اند که فرد به راحتی و بدون هرگونه مشکلی می‌تواند آنها را بخورد تا سلول‌های مصنوعی از طریق سیستم گردش خون به نقاط مورد نظر بدن برسند.

- آن دسته از افرادی که به بیماری‌های کلیوی مبتلا هستند، برای خروج مواد سمی از خون خود و حفظ تعادل در سطح مایعات بدن باید توسط دستگاهی که از ماشین لباسشویی بزرگ‌تر است، دیالیز بشوند که این اقدام چندین سال به طول می‌انجامد. اما گروهی از محققان موفق به ساخت کلیه مصنوعی قابل ‌حمل شده‌اند که می‌تواند این مشکلات را درمان کند. این دستگاه کوچک و سبک می‌تواند به کمربند بیمار متصل شود و سیستم گردش خونی او را کنترل کند. اگرچه این دستگاه الکترونیکی هوشمند اندازه کوچکی دارد، اما تمام وظایف خود را به طور کامل و به صورت خودکار انجام می‌دهد. این دستگاه که «کلیه مصنوعی پوشیدنی»(AWAK) نام گرفته است بهتر از دستگاه‌های دیالیز سنتی عمل می‌کند زیرا به صورت ۲۴ ساعته و در هفت روز هفته مانند یک کلیه واقعی عمل می‌کند.

- زانو از جمله اعضای بدن محسوب می‌شود که افراد معمولاً توجه چندانی به آن ندارند. اما دو دانشمند دانشگاه MIT موفق به ساخت مدل مصنوعی از آن شده‌اند که می‌تواند جایگزین زانوی آسیب‌دیده شود. «هوگ هر» و «آری ویلکنفلد» این زانوی الکترونیکی مجهز به تراشه‌های هوشمند را RHEO نامگذاری کرده‌اند. زانوهای الکترونیکی که تاکنون در افراد بیمار مورد استفاده قرار می‌گرفت، نیازمند برنامه‌ریزی توسط یک متخصص بود تا فرد بتواند از آن استفاده کند. اما در زانوی الکترونیکی RHEO نیاز به این برنامه‌ریزی نیست.

- آن دسته از افرادی که دست یا پایشان قطع شده است، از این پس می‌توانند با سیستم الکترونیکی جدید و با استفاده از قدرت تفکر، مانند افراد معمولی به زندگی خود ادامه دهند. دکتر «تاد کویکن» در «موسسه توانبخشی شیکاگو» فناوری جدیدی ارائه کرده است که «بازوی مصنوعی» نام دارد. این دستگاه شامل یک موتور هوشمند می‌شود که از طریق سیستم اعصاب با مغز فرد ارتباط برقرار می‌کند و به او امکان می‌دهد از طریق فکر کردن، عضو مصنوعی جایگزین‌شده با عضو بدن را به راحتی حرکت دهد. حسگر هوشمند این دستگاه برای برقراری ارتباط با مغز انسان در بخشی از بدن مانند قفسه سینه نصب می‌شود و از طریق الکترودهای پیشرفته، فرمان‌های مغز را به عضو مصنوعی می‌رساند. زمانی که فرد تصمیم می‌گیرد دست مصنوعی خود را به حرکت درآورد، اعصابی مربوط به حرکت که به دست واقعی او منتقل می‌شوند، به دست مصنوعی نیز انتقال می‌یابند. گروه تحقیقاتی دکتر کویکن هم‌‌اکنون در تلاشند قابلیت احساس دمای هوا، لرزش، فشار و... را برای دست مصنوعی فراهم کنند.

میثم لطفی