چهارشنبه, ۱۷ بهمن, ۱۴۰۳ / 5 February, 2025
جایگاه نادیده گرفته شده معلولان
یکی از اصول رعایت حقوق شهروندی بستری‌سازی مناسب شهر به گونه‌یی است که تمامی افراد آن شهر بتوانند از امکانات شهر به صورت مساوی استفاده کنند. این استفاده مساوی از امکانات باید برای افراد سالم و عادی و افراد دارای معلولیت جسمانی فراهم شود. متاسفانه در هیچ یک از شهرهای ایران سازه‌های شهری و ساختمان‌های اداری به گونه‌یی نیست که معلولان به راحتی بتوانند در سطح شهر استفاده کنند. حتی در تهران هم که پایتخت ایران است این امکان برای معلولان وجود ندارد. اگر شما به ساختمان‌های اداری و نهادهای دولتی و غیردولتی سری بزنید، در می‌یابید که یک فرد معلول که با عصا و ویلچر حرکت می‌کند به هیچ‌وجه نمی‌تواند به این مکان‌ها مراجعه کنند. از سوی دیگر فرد معلول برای تردد در سطح شهر و استفاده از وسایل نقلیه عمومی اصلاً به حساب نیامده و هیچ یک از وسایل نقلیه بویژه اتوبوس که رایج‌ترین وسیله نقلیه عمومی است، برای معلولان تعبیه نشده است. حتی مترو هم که وسیله‌یی جدید در سیستم حمل و نقل عمومی است نیز با این مشکل مواجه است. در تمامی ایستگاه‌های مترو سطح تهران، هیچ امکانی برای آمدن معلولان به جایگاه مخصوص سوار شدن به ترن وجود ندارد. یعنی اگر یک معلول با ویلچر بخواهد سوار مترو شود، نمی‌تواند از در ورودی ایستگاه وارد شود چه رسد به آنکه سوار مترو شود.
این مشکل مربوط به امسال، پارسال یا چند سال گذشته نیست بلکه مشکلی ریشه‌دار است، اما ساختمان‌های جدید ارگان‌ها و سازمان‌های دولتی که براساس فناوری روز ساخته می‌شوند باید شرایط و ضوابط یک سازه استاندارد را رعایت کنند. بخشی از این استاندارد سازه‌یی، ایجاد تسهیلات برای آمد و شد معلولان در ساختمان‌های دولتی و نهادهای مرتبط با کار شهروندان است. بررسی‌های کارشناسانه نشان می‌دهد بخش اعظم این مشکل به نظارت و کارشناسی مهندسان شهرسازی و شهرداری برمی‌گردد، چراکه هر ساختمان چه دولتی و چه غیردولتی باید به تایید کارشناسان شهرداری برسد و این نشان می‌دهد که در این میان شهرداری به عنوان متهم اصلی باید پاسخگو باشد.
البته برخی از مسئولان شهرداری مدعی می‌شوند که ساختمان‌های دولتی، بدون نظارت آنان ساخت و ساز می‌شود. این موضوع نیز به کم کاری و قصور مسئولان شهرداری برمی‌گردد. چراکه براساس قانون نظارت بر ساخت و ساز، ساختمان دولتی و غیردولتی ندارد.
وقتی یک ارگان دولتی، تخلفی را مرتکب می‌شود و شهرداری نمی‌تواند با آن برخورد کند، مشکل از شهرداری است زیرا می‌تواند راهکار قانونی برخورد با آن را پیدا کرده و بر آن اساس با آنها برخورد کند. پس در مقوله سازه‌های شهری و عدم تطابق آن با تردد افراد معلول به ضعف شهرداری برمی‌گردد.
چندی پیش شهردار تهران با صدور بخشنامه‌یی بر مناسب‌سازی فضاهای شهری برای جانبازان و معلولان جسمی و حرکتی تاکید کرد. دکتر محمدباقر قالیباف با استناد به مصوبه یکصد و پنجاه و هشتمین جلسه شورای اسلامی شهر و ماده ۱۹۳ قانون برنامه سوم توسعه، دستور مناسب‌سازی فضاهای شهری حداکثر تا پایان سال ۸۵ را صادر کرد.
در این مصوبه آمده است: معابر شهر با اولویت میدان‌ها و معابر اصلی و نزدیک به تقاطع‌ها مجهز به علایم فیزیکی و نشانه‌های لازم خواهند شد. همچنین برجسته کردن سطح پیاده‌روهای نزدیک تقاطع‌ها برای استفاده از نابینایان و تجهیز چراغ‌های راهنمایی معابر به علایم صوتی از دیگر دستورات این بخشنامه است. مناطق ۲۲ گانه تهران نیز باید محل‌های ویژه‌یی برای توقف و سایل نقلیه در توقف‌های عمومی برای سوار کردن معلول احداث کنند.
شهردار تهران با اشاره به آیین‌نامه اجرای بند «ج» ماده ۱۹۳ قانون برنامه سوم، بر رعایت تمامی اصول مرتبط با معلولان در تمامی ساختمان‌ها و اماکن عمومی و خصوصی و نیز بخش‌های توسعه شهری و معابر عمومی تاکید کرد و صدور هرگونه مجوز ساخت و ساز و گواهی پایان کار را منوط به رعایت آیین‌نامه اجرای ۱۹۳ ذکر کرد.
از سوی دیگر شرکت واحد اتوبوسرانی تهران، شرکت مترو و سازمان تاکسیرانی موظفند تسهیلات ویژه‌یی برای کم توانان جسمی و حرکتی و جانبازان فراهم کنند و مسئولیت پیگیری و نظارت بر این بخشنامه صادره از سوی شهردار، سازمان زیباسازی شهر تهران است.
تازه مقوله شهری فقط یکی از مشکلات معلولان در سطح کشور است. معلولان به دلیل ابتلا به معلولیت، در بسیاری موارد ناگزیر به درمان‌های گران قیمت هستند. این افراد که اکثراص زیرخط فقر قرار دارند وباید از سوی نهادهای متولی حمایت‌های ویژه شوند، نادیده انگاشته می‌شوند. به عنوان نمونه، بیمه معلولان یکی از ضروریات است که سازمان بهزیستی متولی آن است، اما این بحث به ادعای مسئولان سازمان بهزیستی به دلیل کمبود بودجه قابل اجرا برای تمامی معلولان نیست.
مهدی عبدوس، معاون پشتیبانی سازمان بهزیستی در این‌باره می‌گوید: یکی از اولویت‌های بهزیستی در بودجه سال ۸۵ صدور دفترچه بیمه برای معلولان است. زیرا معلولان زیادی در لیست انتظار قرار دارند. در بودجه سال ۸۵، سازمان بهزیستی توجه ویژه‌یی به این بحث کرد و امیدواریم مسئولان کشوری نیز به این بحث توجه کنند. در حال حاضر معلولان زیادی هستند که به دفترچه بیمه نیاز دارند و بهزیستی نیز متولی صدور این دفترچه‌های بیمه است.
وی می‌افزاید: معلولان به دلیل ابتلا به معلولیت، گاه ناچار به درمان‌های گرانقیمتی هستند به همین دلیل بیمه کردن آنان بسیار ضروری است. متاسفانه بسیاری از معلولان، دارای خانواده‌های متوسط و آسیب‌پذیر هستند و دولت موظف است که آنان را از نظر مالی حمایت کند.
عبدوس با اشاره به بودجه سال ۸۵ بهزیستی می‌گوید: در بودجه سال ۸۵، تنها ۶۰۰ هزار صدور دفترچه بیمه برای معلولان در نظر گرفته شده است که با توجه به یک میلیون و ۸۰۰ هزار معلول در انتظار دریافت دفترچه بیمه، این تعداد بسیار کم است و البته ما تقاضای خود مبنی بر افزایش این سهمیه را به مسئولان داده‌ایم.
در هرحال معلولان بخشی از جامعه ایران را تشکیل می‌دهند و توجه به آنان نباید فقط در حرف و تصویب طرح و لایحه باشد. بلکه در عمل باید ثابت شود که مسئولان به فکر آنان هستند.
فرهاد اسماعیلی
ایران مسعود پزشکیان دولت چهاردهم پزشکیان مجلس شورای اسلامی محمدرضا عارف دولت مجلس کابینه دولت چهاردهم اسماعیل هنیه کابینه پزشکیان محمدجواد ظریف
پیاده روی اربعین تهران عراق پلیس تصادف هواشناسی شهرداری تهران سرقت بازنشستگان قتل آموزش و پرورش دستگیری
ایران خودرو خودرو وام قیمت طلا قیمت دلار قیمت خودرو بانک مرکزی برق بازار خودرو بورس بازار سرمایه قیمت سکه
میراث فرهنگی میدان آزادی سینما رهبر انقلاب بیتا فرهی وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی سینمای ایران تلویزیون کتاب تئاتر موسیقی
وزارت علوم تحقیقات و فناوری آزمون
رژیم صهیونیستی غزه روسیه حماس آمریکا فلسطین جنگ غزه اوکراین حزب الله لبنان دونالد ترامپ طوفان الاقصی ترکیه
پرسپولیس فوتبال ذوب آهن لیگ برتر استقلال لیگ برتر ایران المپیک المپیک 2024 پاریس رئال مادرید لیگ برتر فوتبال ایران مهدی تاج باشگاه پرسپولیس
هوش مصنوعی فناوری سامسونگ ایلان ماسک گوگل تلگرام گوشی ستار هاشمی مریخ روزنامه
فشار خون آلزایمر رژیم غذایی مغز دیابت چاقی افسردگی سلامت پوست