تحلیلی بر بحران فراخوان های تویوتا در سال های ۲۰۰۹ تا ۲۰۱۰

در اواخر سال ۲۰۰۹ و ابتدای ۲۰۱۰ سه فراخوان جداگانه اما مرتبط به هم, از سوی شرکت تویوتا اعلام شد

در اواخر سال ۲۰۰۹ و ابتدای ۲۰۱۰ سه فراخوان جداگانه اما مرتبط به هم، از سوی شرکت تویوتا اعلام شد. دو فراخوان اول بعداز اینکه چندین خودرو افزایش ناخواسته سرعت را تجربه کردند، با کمک اداره ملی امنیت ترافیک جاده‌ای امریکا ۱NHTSA انجام شد.

اولین فراخوان در دوم نوامبر ۲۰۰۹ به‌منظور اصلاح مشکل زیرپایی پدال بود که می‌توانست منجر به اشکال در عملکرد پدال شود. پس از بروز چند تصادف به علت « افزایش ناخواسته سرعت » که مشکل زیرپایی در آنها وجود نداشت، تویوتا دومین فراخوان خود را در ۲۱ ژانویه ۲۰۱۰ اعلام کرد. این خرابی با عنوان « گیرکردن پدال گاز » شناخته می شود. پس از این دو فراخوان، تویوتا در فوریه ۲۰۱۰ فراخوان دیگری به‌منظور اصلاح نرم‌افزار سیستم ترمز ضدقفل، اعلام کرد.

تا ۲۸ ژانویه ۲۰۱۰ تویوتا حدود ۵.۲ میلیون خودرو را برای رفع مشکل زیرپایی و ۲.۳ میلیون خودرو را برای رفع مشکل گیرکردن پدال گاز، فراخوان کرد. درمجموع، حدود ۱.۷ میلیون خودرو کاندید هردو مشکل بودند. در ۲۹ ژانویه ۲۰۱۰، تویوتا ۱.۷ میلیون خودرو را در اروپا و نیز ۷۵۰۰۰ خودرو را در چین فراخوان کردکه مجموعاً حدود ۹ میلیون خودرو توسط تویوتا فراخوان شدند. در فاصله سال‌های ۲۰۰۰ تا ۲۱ ژانویه ۲۰۱۰ تعداد ۲۱ مورد مرگ، به مشکل پدال مربوط می‌شد، اما با اعلام فراخوان و گزارشات NHTSA این تعداد به ۳۷ مورد رسید.

● پیامدهای بعدی

به دلیل بروز مشکلات یاد شده، فروش خودروهایی که در فراخوان بودند، به علت طول انتظار تعویض قطعه، تا چندین هفته به حالت تعلیق درآمد. تویوتا نیز به منظور ارزیابی و هماهنگی فعالیت‌ها، تولید خودرو‌های خود را در سایت‌هایی مشخص در هفته اول فوریه ۲۰۱۰ متوقف کرد. ناگفته نماند که افزایش فراخوان‌ها، منجر به اقامه دعوی حقوقی بین NHTSA و تویوتا شد.

گفتنی است که بتازگی تویوتا به علت تاخیر بیش‌ازحد در ارائه گزارش مشکل گیرکردن پدال گاز، ناچار از پذیرش جریمه ۱۶.۳۷۵ میلیون دلاری NHTSA ـ بیشترین جریمه در نوع خود ـ شد.

● پوشش رسانه‌ای

موضوع فراخوان‌ها، بشدت در رسانه‌های امریکا منعکس شد و مشکلات گزارش شده رو به فزونی گذاشت، البته یافتن علت واقعی بروز تصادفات، کاری دشواربوده و مقامات رسمی دولتی، متخصصان خودرو، شرکت تویوتا و عموم مردم، درخصوص هدف و منظور مسئله افزایش ناخواسته سرعت و گزارشات نارضایتی آنها، درحال بحث و جدل هستند و مجموعاً گروه‌هایی مختلف، این مشکل را به مسائل مکانیکی، برقی و خطاهای راننده مرتبط می‌دانند.

شدت پوشش رسانه‌ای به حدی شدید بود که نشریات عمومی و خودرویی نظیر Auto week ؛ Car & Driver ؛ Motor Trend عدم تناسب آنها را با فراخوان‌ها مورد نکوهش قراردادند. سردبیر اجرایی Car & Driver در فوریه ۲۰۱۰ نوشت:" اعداد، نشان‌دهنده مشکلی معنادار نیستند" زیرا ریسک اعلام شده برای خودروهای مشمول فراخوان ۱ در ۰۰۰/۲۰۰ بوده و ریسک مرگ و میرناشی از اثر تصادف در امریکا ۱ به ۸۰۰۰ است. همچنین، تویوتا مسئول اقدامات غیرعادی مردم در داخل خودروها نیست. ازسوی دیگر، مدیر بخش گزارشات مشتریان نشریه Automobile Testing نوشت: "وقتی به احتمالات نگاه کنید، درمی‌یابید که تلاش و کوشش زیادی را صرف ریسکی بسیار کوچک کرده‌ایم زیرا فراوانی شکایات مرتبط با این مسئله، در حدود ۱ به ۰۰۰/۱۰ از ۰۰۰/۰۰۰/۲۰ خودروی تویوتای درحال تردد در جاده‌هاست."

سردبیر اجرایی Auto week نیز یادآور شد که گزارشات رسانه‌ای امریکا درخصوص این مسئله، بدون ملاحظه سایر احتمالات، نظیر عدم توجه راننده یا خطاهای ادراکی، صرفاً بر اشکال سازنده متمرکز شده بودند.

سردبیر Motor Trends نیز نوشت: "فراخوان، به وحشتی عمومی تبدیل شده و اشتباه گزارشگری CNN این بود که درخصوص مهارت‌های راننده و نیز مسائلی نظیراستفاده از تلفن همراه، صحبتی نکرد."

براساس آنالیز مؤسسه ۲PEJ، قضیه فراخوان تویوتا، رتبه پنجم بیشترین داستان گزارش شده را به خود اختصاص داده، ۴ درصد از پوشش خبری رسانه‌ها در فاصله ۲۵ تا ۳۱ ژانویه را به خود اختصاص داده و طی هفته بعد یعنی ۱ تا ۷ فوریه، این پوشش به رتبه دوم با ۱۱ درصد پوشش کل اخبار، فزونی یافت.

● افکار عمومی

براساس گزارش Rasmussen که در ۸ فوریه منتشرشد، ۵۹ درصد از امریکایی‌ها، خودروهای تویوتا را مطلوب می‌دانند،۲۲ درصد ازآنها تویوتا را خیلی خوب توصیف می‌کنند و ۲۹ درصد نیزآن را نامطلوب می‌دانند. ۷۲ درصد از امریکایی‌ها، ماجراهای اخیر تویوتا را دنبال می‌کرده‌اند که ۳۱ درصد ازآنها به‌صورت بسیار جدی، پیگیر ماجرا بوده‌اند . در گزارش دوم که در ۱۲ فوریه منتشرشد، ۲۳ درصد از امریکایی‌ها باورداشتند که دولت فدرال امریکا به منظور کمک به جنرال موتورز، تویوتا را مورد هجوم قرارداده است، ۳۸ درصد مخالف بوده و ۳۹ درصد نیز در این خصوص مطمئن نبوده‌اند‌.

● واکنش رقبا

یک روز پس از اعلام تعلیق فروش تویوتا، جنرال موتورز ۱۰۰۰ دلار تخفیف برای دارندگان تویوتا درنظرگرفت. فورد، کرایسلر و هیوندای نیز تا ابتدای فوریه ۲۰۱۰ ، مشوق‌هایی مشابه را برای خریداران درنظرگرفتند.

● ضربه اقتصادی

فراخوان، در زمانی بسیار نامناسب اتفاق افتاد زیرا تویوتا در تلاش برای خروج از بحران اقتصادی حاصل از کاهش فروش و نیز کاهش نرخ برابری ین در مقابل دلار بود. در روز فراخوان، اعلام شد که ۷۵۰ شغل در سایت انگلیسی تویوتا بورناستون (Burnaston) از بین رفت. تخمین زده می شود که درامد هر یک از نمایندگی‌های فروش ماهانه مبلغی بین ۱.۷۵ تا ۲ میلیون دلار کاهش یافته که درکل نمایندگی‌های شرکت در امریکا، به مبلغی حدود ۲.۴۷ میلیارد دلار خواهدرسید. در بازه زمانی ۲۵ تا ۲۹ ژانویه ۲۰۱۰ نیز سهام تویوتا ۱۵ درصد افت کرد. از سوی دیگر، صاحبان خودروهای تویوتا، حتی آنهایی که در فراخوان نبودند، به علت بدنامی ایجادشده برای تویوتا، از نظر اقتصادی در فروش خودروی خود دچار زیان خواهند شد.

● نتیجه‌گیری

فراخوان‌ها، ضربه‌ای جدی از لحاظ حیثیت، بر پیکره تویوتا واردآورده‌اند. ناگفته پیداست که ضررهای اقتصادی نیز قابل ملاحظه‌اند. با توجه به اجرای برنامه‌های صرفه‌جویی، نظیر:

- به‌کارگیری قطعات و طراحی‌های مشترک در محصولات مختلف

- کاهش تعداد تامین کنندگان به منظور تامین و تدارک قطعات در مقیاس بزرگتر

- فاصله گرفتن از قطعه سازان مورد اعتماد و آشنا با تویوتا و حرکت به سمت قطعه‌سازان سایر نقاط دنیا

در بازه زمانی منتهی به فراخوان، به‌نظر می‌رسد که به موضوع ارزان‌سازی، می‌بایستی بسیار دقیق‌تر و جامع‌تر نگریسته شود تا نقض غرض اتفاق نیفتاده و برای کاهش هزینه‌ای ناچیز، اعتبار و حیثیت شرکت به مخاطره نیفتد.

نویسنده : مجید خسرویانی

پانوشت‌ها

۱. National Highway Traffic Safety Administration

۲. Project Per Excellence in Journalism

منابع

۱. Wikipedia, “۲۰۰۹ – ۲۰۱۰ Toyota vehicle recalls”

۲. www.prlog.org

۳. Supplier Business, “The Crisis at Toyota”, Feb.۴, ۲۰۱۰