روغـن زیـتون درمـان یـبوست نـیست

براساس یک دیدگاه قدیمی، مصرف تمام چربی‌ها مضر است و رژیم غذایی سالم، فاقد چربی است اما مطالعه‌های جدید این دیدگاه را رد می‌کنند و ثابت شده چربی‌ها نوع خوب و بد دارند و عواقب …

براساس یک دیدگاه قدیمی، مصرف تمام چربی‌ها مضر است و رژیم غذایی سالم، فاقد چربی است اما مطالعه‌های جدید این دیدگاه را رد می‌کنند و ثابت شده چربی‌ها نوع خوب و بد دارند و عواقب زیانبار چربی‌ها، مربوط به نوع بد این گروه (چربی جامد و اشباع) است...

چربی‌های خوب، شامل روغن‌های گیاهی مایع هستند که روغن زیتون جزو آنهاست. خواص خوب و بد چربی‌ها، به ساختمان آنها بستگی دارد و واحدهایی به نام اسیدچرب، خواص روغن را تعیین می‌کنند. امگا۳ نیز یکی دیگر از مولکول‌های موجود در ساختمان روغن است که تقریبا همه می‌دانند منبع غنی از آن ماهی و گردو است و دریافتش برای بدن ضرورت دارد. اسیدهای چرب امگا۹ نیز دسته دیگری از مولکول‌های موجود در ساختمان روغن‌ها هستند که روغن زیتون مقادیر بسیار زیادی از آن را دارد. اسیدهای چرب امگا۳ را بدن نمی‌تواند بسازد، بنابراین حتما باید منابع آن در رژیم غذایی افراد گنجانده شود، اما اسیدچرب امگا۹ را بدن می‌تواند بسازد. اگر در رژیم غذایی اسیدچرب امگا۳ باشد، اثر مثبتی بر تنظیم چربی خون (میزان کلسترول خوب و بد خون)، بیماری‌های قلبی و عروقی و انعقاد خون دارد. همچنین روغن زیتون‌های فرابکر یا اسکتراویرجین به دلیل داشتن ترکیب‌های پلی‌فنولی مقادیر بسیار زیاد آنتی‌اکسیدان دارند.

برخی افراد تصور می‌کنند مصرف زیاد روغن زیتون، به دلیل فوایدی که دارد، ضرری ندارد در حالی که مقدار انرژی‌زایی روغن زیتون با سایر روغن‌ها فرقی نمی‌کند. در واقع یک گرم روغن، ۹ کیلوکالری انرژی تولید می‌کند، بنابراین افرادی که محدودیت دریافت کالری دارند، مانند افراد چاق، مبتلا به نشانگان متابولیک، کبد چرب و... باید به اندازه روغن زیتون مصرف کنند. همان‌طور که می‌دانید، در رژیم غذایی روزانه هر فرد باید ۲۵ تا ۳۰ درصد انرژی از چربی‌ها تامین شود که توصیه شده یک‌سوم کل این چربی‌ها با مصرف روغن زیتون باشد. اگر روغن زیتون را جایگزین سس سالاد و روغن جامد کنیم، به سلامتمان کمک کرده‌ایم اما اگر با این توجیه که روغن مفیدی است روزانه به مقدار زیاد مصرف شود، باعث چاقی خواهد شد.

از سوی دیگر، معمولا به افرادی که یبوست دارند، توصیه می‌شود روغن زیتون زیادی مصرف کنند ولی مشکل یبوست به روده بزرگ مرتبط است و چربی‌ها در روده باریک جذب می‌شوند. علاوه بر آن، ضریب جذب چربی‌ها ۹۵ درصد است و نباید تصور کنیم این روغن همراه مدفوع دفع می‌شود.

درحقیقت بیشتر افرادی که در زمان یبوست روغن زیتون زیادی می‌خورند و مشکلشان برطرف می‌شود، به دلیل آن است که روغن زیتون را با سالاد که فیبر زیادی دارد، میل می‌کنند، بنابراین افراد چاق دچار یبوست، بهتر است فیبر دریافتی‌شان را افزایش دهند.

نگاه متخصص تغذیه و رژیم درمانی

دکتر تیرنگ نیستانی

دانشیار انستیتو تحقیقات تغذیه کشورو دانشگاه علوم پزشکی شهید بهشتی