آلرژی کودکان

در اصل آلرژی, پاسخ ایمنی بدن به ماده ای آلرژی زاست که ممکن است از راه های مختلف وارد بدن شود سیستم ایمنی بدن ممکن است از راه تنفس مواد, تزریق, خوردن یا حتی تماس با مواد به خصوصی درگیر شود

در اصل آلرژی، پاسخ ایمنی بدن به ماده‌ای آلرژی زاست که ممکن است از راه‌های مختلف وارد بدن شود. سیستم ایمنی بدن ممکن است از راه تنفس مواد، تزریق، خوردن یا حتی تماس با مواد به‌خصوصی درگیر شود.سیستم ایمنی بدن به یک آلرژن (ماده آلرژی‌زا) واکنش نشان می‌دهد و با آزاد سازی مقادیری هیستامین و سایر مواد شیمیایی می‌تواند علائمی مثل احتقان یا گرفتگی بینی و دستگاه تنفسی، خارش و آبریزش بینی، خارش و درد گلو، اسهال، خارش وآبریزش چشم‌ها و بثورات خارش دار را روی پوست ایجاد کند.

شناسایی علائم آلرژی در کودکان از اهمیت ویژه‌ای برخوردار است، چرا که درمان و بهبودی کودک را سریع‌تر می‌کند و در پیشگیری از مشکلات تنفسی در بزرگسالی نیز مهم است. علائم آلرژی در کودکان به دو دسته تقسیم می‌شود. دسته اول آلرژی‌ها پس از ۵ سالگی به خودی خود برطرف می‌شوند، اما دسته دوم که زمینه ژنتیکی دارند، بیش از ۵۰‌درصد آلرژی‌های کودکان را شامل می‌شوند که تا قبل از بلوغ برطرف خواهند شد. آلرژی اغلب وراثتی است، گرچه اعضای خانواده ممکن است نسبت به چیزهای مختلفی حساسیت داشته باشند. یک کودک ممکن است آسم داشته باشد، در حالی که دیگری مستعد تب یونجه باشد. کودکانی که در کودکی زمینه آلرژی پیدا می‌کنند، دیرتر از افرادی که پس از بلوغ به آلرژی مبتلا می‌شوند درمان می‌شوند.تغذیه انحصاری با شیر مادر در شش ماه اول زندگی کودکتان، به کاهش شیوع انواع آلرژی‌ها در سال‌های اولیه زندگی کمک می‌کند.

● آلرژی‌ها چه زمانی رخ می‌دهند؟

علائم ممکن است هر زمانی از سال ایجاد شوند. آلرژی به قارچ‌ها اغلب در زمستان رخ می‌دهد و تشخیص آنها از سرماخوردگی ممکن است مشکل باشد. آلرژی‌های مرتبط با گرده گل‌ها و گیاهان بیشتر در بهار و پاییز شایع هستند. احتقان صبحگاهی که در تمام طول سال ادامه یابد بیشتر نتیجه آلرژی به مایت‌های موجود در هوا یا حیوانات خانگی است. در برخی موارد، آلرژی کودک از بین خواهد رفت. این امر به وفور در مورد حساسیت و عدم تحمل به شیر گاو رخ می‌دهد. در شرایط دیگر آلرژی با افزایش سن بدتر می‌شود. گاهی اوقات نوع دیگری از حساسیت ممکن است در طول زندگی کودک ایجاد شود.

● چگونه می‌توانم آلرژی را درمان کنم؟

درمان آلرژی‌های ژنتیکی مستلزم تشخیص آزمایشگاهی و شرایط خاص غذایی است که باید پس از احراز بیماری توسط پزشک، به والدین آموزش‌های لازم داده شود. با وجودی که گاهی اوقات، آنتی‌هیستامین‌ها و کورتون‌ها برای معالجه آلرژی در شیرخواران و کودکان استفاده می‌شوند، ساده‌ترین راه برای از بین بردن بیماری، حذف علت آن است. مواد حساسیت‌زای بالقوه شامل دود سیگار، بالش حاوی پر، عطر، موی حیوانات خانگی، مایت‌های گردوغبار خانه، و پتوهای پشمی هستند. اسباب بازی‌های پارچه‌ای کودکان محیط مناسبی برای جذب مایت گرد و غبار هواست و باید مرتب شسته شوند. اگر کودکتان به گرده گیاهان موجود در هوا حساسیت دارد، در زمان‌های گرده افشانی گل‌ها و روزهای توفانی، وی را داخل خانه نگه دارید، مرتب او را حمام کنید و از باز کردن پنجره‌ها در روزهای توفانی بپرهیزید.

حیوانات خانگی که سبب بروز آلرژی می‌شوند، باید بیرون از خانه نگه داشته شوند. اتاق کودکتان را تا حد ممکن بدون گرد و غبار نگه دارید. رختخواب، کمد لباس‌ها و قفسه‌های اسباب بازی‌ها را به‌طور مرتب تمیز کنید تا گرد و غبار به حداقل برسد، در واقع خود گرد و غبار نیست که مشکل ساز است بلکه موجودات ریز موجود در هوا به نام مایت ها، سبب حساسیت می‌شوند. مایت ها، موجوات میکروسکوپی هستند که روی لایه‌های پوست انسان رشد می‌کنند و سبب تولید مواد حساسیت زا می‌شوند. راه‌های کاهش مایت‌های گرد و خاک خانه عبارتند از: قالی‌ها و فرش‌ها را جمع کنید، به‌خصوص فرش‌های دستباف که با الیاف طبیعی و پرزهای بلند هستند (مانند انواع گبه). اگر در خانه شما سطوح چوب طبیعی یا الوارهای جنگلی وجود دارد (مانند پوشش داخلی سقف)، بهتر است روی آنها را با استفاده از پوشش مناسبی بپوشانید. همه ملحفه‌ها و اجزای رختخواب کودک را با آب بسیار داغ بشویید و از روکش ضدآلرژی برای آنها استفاده کنید. از یک تکه پارچه مرطوب به جای گردگیر پردار برای گردگیری استفاده کنید. همچنین می‌توانید جاروبرقی‌هایی که دارای فیلترهای با شدت بالای جذب ذرات معلق هستند خریداری کنید تا مایت‌های موجود در هوا و سایر مواد حساسیت زا را به دام بیندازید.

● حساسیت و عدم تحمل غذایی

نوزادان گاهی اوقات به موادغذایی مانند گندم، تخم مرغ، شیر، فرآورده‌های سویا، آجیل، ماهی و مرکبات حساسیت نشان می‌دهند. علائم حساسیت غذایی مثل بثورات پوستی، خس خس سینه، ورم لب‌ها و زبان، معمولا در عرض یک ساعت از صرف غذا ایجاد می‌شوند. اگر گمان می‌کنید که کودکتان ممکن است به یک غذای خاص حساسیت داشته باشد، با پزشک کودکتان صحبت کنید، زیرا وی ممکن است کودک را برای بررسی بیشتر و انجام آزمایشات به یک متخصص آلرژی یا مرکز تخصصی ارجاع دهد. شیر خواران ممکن است دچار عدم تحمل به برخی غذاها شوند که با آلرژی واقعی تفاوت دارد. علائم عدم تحمل غذایی بیشتر موارد سیستم گوارش را درگیر می‌کند و می‌تواند شامل درد شکم، کولیک (دردهای متناوب شکمی)، نفخ شکم، دفع گاز، اسهال و گاهی استفراغ باشد.

اگر حدس می‌زنید کودکتان ممکن است دچار عدم تحمل غذایی باشد، به پزشک متخصص اطفال مراجعه کنید. وی ممکن است کودک را به متخصص تغذیه ارجاع دهد. متخصص تغذیه ممکن است کودکتان را روی یک رژیم انحصاری قرار دهد، به این معنی که غذاهای مشکوک از رژیم غذایی کودک حذف و سپس به آرامی وارد شوند. این امر کمک می‌کند تا شما و متخصص تغذیه تشخیص دهید کدام غذاها سبب بروز مشکل در کودکتان می‌شوند.اگر کودکتان شیر خشک مصرف می‌کند و مشخص شده است که نسبت به شیر گاو حساسیت یا عدم تحمل دارد، متخصص تغذیه ممکن است توصیه کند شیر خشک سویا مصرف کند یا شیر خشک ساخته شده از ترکیبات شیر گاو که با اعمال تغییراتی برای کودکانی که حساسیت یا عدم تحمل دارند مناسب است.

نیره ولدخانی