مطبوعات ,رسانه های مجازی و حوزه سیاست در ایران امروز

۱۸۰ سال از انتشار کاغذ اخبار و ورود مطبوعات به کشورمان می گذرد

۱۸۰ سال از انتشار کاغذ اخبار و ورود مطبوعات به کشورمان می گذرد. تعداد جراید و رشد کمی و کیفی آن،میزان دستمزد ها و امنیت شغلی خبرنگاران،نسبت رسانه ها و روزنامه نگاران دولتی و غیردولتی،ژورنالیسم حرفه ای و کاربرد فناوری های نوین ارتباطی،وضعیت رقابتی رسانه های مکتوب و مجازی،وجود اتحادیه و حمایت های صنفی،آزادی مطبوعات و پشتوانه های قانونی از مهمترین شاخص های ارزیابی بشمار می روند که نتایج حاصل از بررسی آن نشانگر موقعیت پایین،روبه رشد یا بالای روزنامه نگاری در هر جامعه ای است.طبق آمارهای موجود رشد کمی نشریات در ایران در مقاطعی قابل توجه بوده اما تحلیل کیفیت و محتوای آن تابع عوامل متعددی است که نویسنده آنها را در دسته بندی خاصی قرار داده و قصد دارد به ارزیابی آن در محدوده این نوشتار بپردازد.مطبوعات و پایبندی به اصول و پیگیری نقش های حرفه ای،مطبوعات و تحولات فرامدرن رسانه ای،مطبوعات و قبض و بسط های سیاسی سه عامل عمده هستند که فضای روزنامه نگاری را در ایران معاصر با آنها می توان سنجید و مورد بررسی قرار داد.با توجه به این تقسیم بندی می پذیریم که مطبوعات بر سه پایه استوارند:اول این که نباید از اصول و نقش های حرفه ای و مورد انتظار دور شوند.دوم این که باید با پیشرفت های روز دنیا حرکت کنند و از آن عقب نمانند.سوم این که از حوزه سیاست و آثار آن تا حد امکان مستقل بوده و منفعل نباشند.سوال این است که مطبوعات در کشور ما تا چه اندازه توانسته اند نقش های حرفه ای خود را با توجه به الزامات دنیای جدید و با استقلال نسبی از کانون های قدرت پیگیری کنند؟پاسخ به این سوال می تواند به روشن گری افکار عمومی کمک کند و سطح انتظارات مردم را اگر پایین است افزایش داده و چنانچه بالاتر از معمول است آن را تعدیل کند.

مطبوعات و پایبندی به اصول و پیگیری نقش های حرفه ای:این نهاد اجتماعی و مدنی همانند سایر نهادها و البته تاثیرگذارتر از همه دارای اصول و قواعد نوشته شده و نانوشته ای است و برای تحقق اهداف خاصی در جامعه تلاش می کند.عدول و یا بی توجهی به آنها منجر به کاهش ضریب اعتماد عمومی و افزایش فاصله بین حکومت کنندگان و حکومت شوندگان خواهد شد.مردم برای شناخت اوضاع و احوال جامعه و تجزیه و تحلیل مسائل روز و دریافت جدیدترین و بی طرفانه ترین اخبار و رویدادها به رسانه ها رجوع می کنند.صحت و سقم بسیاری از شنیده های خود را بصورت مستقیم و یا غیرمستقیم در نشریات می یابند و از این طریق ارزیابی درستی از مسائل پیرامونی بدست می آورند.رسانه ها افکار عمومی را می سازند و به مسوولان بازتاب می دهند و باعث می شوند که آنها با توجه به آن در تصمیم گیری های خود منافع عامه را بیشتر در نظر بگیرند و پاسخگو باشند.رسانه ها،واسطه ارتباطی بین مردم و دولت اند.این نقش اگر بدرستی ایفا نشود و همراه با کوچک نمایی و یا برزگ نمایی باشد و به هر دلیل رسانه ها عقب تر از وقایع و رویدادها حرکت کنند تحلیل ارایه شده از سوی آنها باعث انحراف جامعه می گردد.انجام درست این رسالت مهم خود تابع عوامل مختلفی است.وجود قوانین و مقررات به روز،دوری از محافظه کاری و سیاست حفظ وضع موجود،ثبات شغلی و دستمزدهای مناسب،توانمندسازی و آموزش های حرفه ای،وجود اتحادیه و حمایت های صنفی،روی آوری بیشتر به نوآوری و سنت حسنه تولید گزارش به جای سرهم بندی داده های موجود،حمایت های لازم از خبرنگاری مستقل،ترویج اخلاق رسانه ای به عنوان تاثیرگذارترین نهاد اجتماعی و قدردانی از فعالیت های مطبوعات به نحو موثر بخشی از اینها بشمار می روند.

مطبوعات و تحولات فرامدرن رسانه ای:با ورود اینترنت جریان آزاد اطلاعات و ارتباطات به نحو چشمگیری دچار تحول گردید.مفاهیم رایج در عرصه خبر و رسانه با تغییرات شدیدی مواجه شدند.محدوده ها و عوامل موثر ارتباطی از قبیل زمان،مکان،فرهنگ،سیاست،جنسیت از وضعیتی به وضعیت دیگر درآمدند.در دنیای جدید زمان بین تولید کننده و دریافت کننده خبر معنا و مفهوم خود را از دست داده است و کاربران برخط اخبار را می بینند و می شنوند.عنصر مکان و جغرافیا بسیار کوچک و دردسترس شده است و تعبیر اتاق شیشه ای درباره این کره خاکی با همه کشورها و اقلیم ها و قومیت ها و ملت ها و فرهنگ ها و حکومت های مختلف نشان از همین دارد.فرهنگ ها به هم نزدیک شده اند و البته این نزدیکی باعث می شود فرهنگ های قوی تر جذب فرهنگ های ضعیف تر گردند.ایران اسلامی با فرهنگ چند هزار ساله از این مزیت برخوردار است که بتواند درصورت برنامه ریزی های کلان و جامع فرهنگی دیگر ملت ها و اقوام را تحت تاثیر تمدن غنی خود قرار دهد نه این که بخشی از مردم ما جذب فرهنگ های وارداتی گردند.ضریب نفوذ و تاثیر گذاری و قدرت مانور رسانه های مجازی در حوزه سیاست بیش از رسانه های مکتوب است.مطبوعات از ظرفیت های موجود نتوانسته اند به اندازه وبلاگ ها،سایت ها،شبکه های خبری و خبرگزاری ها استفاده کنند.در این میان،شاید بدلیل آزادی عمل بالاتر سهم بهره برداری رسانه های مجازی در بخش غیردولتی بسیار بیشتر از دولتی ها بوده است.شبکه های رادیویی و تلویزیونی و ماهواره ای خارجی و حتی داخلی دراینجا مدنظر نیستند.این در حالی است که رشد سریع شبکه های ماهواره ای شرایط نوظهوری را پدید آورده و مخاطبان بسیاری را به خود جذب کرده اند که در تحلیلی جامع تر از فضای رسانه ای کشور با تمامی متغیرها و تحولات صورت گرفته قابل بررسی خواهد بود.اما درباره جنسیت در فضای مجازی فقط کافی است به این موضوع اشاره کرد که حدود و ثغور آن با تعریف های رایج بسیار تفاوت دارد و با توجه به بنیان های فکری هر جامعه به آسیب شناسی خاصی نیازمند است.

مطبوعات و قبض و بسط های سیاسی:این که شرایط جامعه باعث می شود مطبوعات نقش خود را در حوزه سیاست بهتر بازی کنند یا این مطبوعات هستند که شرایط مناسب را در جامعه بوجود می آورند یک پاسخ از پیش تعیین شده ندارد.عامل زمان و مکان بسیار موثر است.از رهیافت دمکراسی و گزاره هایی مانند مطبوعات رکن چهارم دمکراسی است،افکار عمومی هدایت گر نظام سیاسی اند،افکار عمومی و رسانه های ارتباط جمعی همانند دو روی چهره ژانوس اند و آزادی یعنی آزادی مخالف صرف نظر کرده و فقط این موضوع را به قانون اساسی ارجاع می دهیم.روح حاکم بر قانون نشان می دهد که جامعه تاچه اندازه ظرفیت تغییر را دارد.اگر قانون اساسی یک کشور مترقی و پیشرو باشد مطبوعات و مسوولان باید از آن پیروی کنند.رسانه های مجازی آزادی عمل بیشتری در حوزه سیاست دارند و از مخاطبان رسانه های مکتوب روزبه روز کاسته شده و بر شمار علاقمندان و بازدیدکنندگان وبلاگ ها،سایت ها،شبکه های خبری و خبرگزاری ها افزوده می شود و این چالشی است که رسانه های مکتوب باید برای آن چاره ای بیاندیشند.

وضع موجود مطبوعات و رسانه های مجازی در ایران با آنچه که گفته شد تا اندازه ای مشابهت دارد.در نبود احزاب فراگیر،دائمی،کارآمد و حرفه ای بار پیشتازی در عرصه کنش و واکنش ها و تحولات سیاسی جامعه بر دوش مطبوعات گذارده شده است.اما این رسالت با آفت ها و آسیب هایی مواجه است که فهرست وار ارایه می شودموضوعاتی مانند مطبوعات و مسئله شخصیت زدگی،مطبوعات و محافظه کاری،مطبوعات و عقب ماندن از وقایع و رویدادهای جامعه،مطبوعات و پیشتازی رسانه های مجازی،مطبوعات و ارایه تعریف محدود از دوستان و دشمنان در کشور،مطبوعات و رابطه بی سامان با دولت،مطبوعات و بحران توقف در زمان و مهم تر از همه مطبوعات و عدم حمایت از الگوهای جدید و بلندپروازی ها و رویاهای ملی.باشد تا این نوشتار زمینه ای گردد که نویسنده بتواند با ظرفیت ها و اهداف راهبردی که دارد و هسته مرکزی آن کمک به بازتعریف دوستان و دشمنان در عرصه های داخلی و تقویت همگرایی نخبگان در مواجهه با فرصت ها و تهدیدهای نوظهور ناشی از تحولات منطقه ای و جهانی است به سهم خود الگوی جدیدی با همکاری رسانه ها ارایه داده و اقدامات ارزنده تری در گستره ملی انجام دهد.

شایان ذکر است که نویسنده به عنوان کاندیدای مردم تهران و چهره رسانه ای آشنا در سال های اخیر و مدیر مسئول سه نشریه در سال های گذشته در گفت و گوهای خود با تعدادی از شهروندان در روزهای تبلیغات انتخابات نهمین دوره مجلس شورای اسلامی،هدف خود را با پشتوانه سال ها تجربه حرفه ای در حوزه های رسانه و ارایه ده ها اثر و ایده و انتشار آنها در روزنامه ها و سایت های مرجع کشور در سال های اخیر و صنعت و مسائل موجود در روابط کارفرمایی-کارگری،روابط بین الملل با گرایش استراتژی جمهوری اسلامی ایران،آموزش و پرورش و رویکرد آموزش های نوین در نظام آموزشی کشور و فرهنگ و ارشاد اسلامی با فعالیت چندساله در بخش های روابط عمومی و آموزشی این وزارتخانه در سطوح کارشناسی و مدیریتی و ستادی و پس از رسیدن به این جامعیت فکری در حال حاضر،کاندیداتوری در انتخابات مجلس نهم و درصورت اقبال مردم ریاست جمهوری یازدهم بیان کرده است.

علیرضا سعیدآبادی

کارشناس ارشد روابط بین الملل و کارشناس حوزه فرهنگ

خلاصه اهم سوابق تحصیلی و اداری علیرضا سعیدآبادی

• کاندیدای مردم تهران در انتخابات نهمین دوره مجلس شورای اسلامی

• اخذ رتبه ممتاز رشته کارشناسی ارشد روابط بین الملل دانشگاه شهید بهشتی در سال ۱۳۸۰(رونوشت پیوست)

• پشنهاددهنده ایده طرح تشکیل سازمان نیمه متمرکز نظام مهندسی فرهنگی جمهوری اسلامی ایران(رونوشت پیوست)

• مشمول آیین نامه جذب و نگهداری نیروی انسانی نخبه در وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی(رونوشت پیوست)

• دبیر تشکل خانه دانشجو در استان در سال های ۸۱-۱۳۸۰(رونوشت پیوست)

• اخذ امتیاز عالی از پایان نامه کارشناسی ارشد با موضوع«بررسی استراتژی جمهوری اسلامی ایران پس از جنگ سرد»(رونوشت پیوست)

• کارشناس مسوول وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی مطابق حکم کارگزینی امور اداری ازسال ۱۳۸۴ و معاون بین الملل اداره کل روابط عمومی در سال ۸۹ و معاون دفتر آموزش و توسعه فعالیت های هنری در سال ۹۰ با ابلاغ داخلی(رونوشت پیوست)

• دبیر نمایشگاه و نشست های تخصصی مد و لباس اسلامی-ایرانی در سال ۸۹(رونوشت پیوست)

• مدیر روابط عمومی موسسه آموزش از راه دور وزارت آموزش و پرورش تا اواخر سال ۱۳۸۴(رونوشت پیوست)

• کارشناس برگزیده وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی در سطح ملی در چشنواره شهید رجایی در سال ۱۳۸۶(رونوشت پیوست)

• برگزیده روابط عمومی های دولت در روز ۲۷ اردیبهشت سال ۱۳۸۶ و تقدیر در سالن اجلاس سران(تقدیر نامه پیوست)

• پیشنهاد و تدوین « طرح جامع نحوه فعالیت روابط عمومی وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی » و طی مراحل تصویب و ابلاغ توسط وزیر محترم به تمامی معاونت ها،سازمان ها،ادارات کل ستادی و استانی(رونوشت پیوست)

• طراحی«نظام ساماندهی و نصب تمثال حضرت امام خمینی ( ره ) و مقام معظم رهبری در دولت » که به صورت بخشنامه با امضا وزیر محترم به تمامی دستگاه های اجرایی ابلاغ شد(رونوشت پیوست)

• پیشنهاد«طراحی و ایجاد بانک اطلاعاتی از هنرمندان حرفه ای و شرکت های معتبر در عرصه تبلیغات کشور » به شورای محترم اطلاع رسانی دولت که در سال ۱۳۸۶ به تایید رسید(رونوشت پیوست)

• مدیر مسوول نشریه پیام بانوان در سال ۷۵-۱۳۷۴و تالیف مقالات متعدد در این نشریه (رونوشت پیوست)

• مدیر مسوول نشریه آموزش از راه دور وزارت آموزش و پرورش تا سال ۱۳۸۴و تالیف مقالات متعدد در این نشریه(رونوشت پیوست)

• مدیر مسوول نشریه وفا وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی درسال۱۳۸۶و تالیف مقالات در این نشریه(رونوشت پیوست)

• تدوین ۶ جلد گزارش پژوهشی مرتبط با رشته روابط بین الملل برای پژوهشکده مطالعات راهبردی وابسته به وزارت علوم و تحقیقات و فناوری(رونوشت پیوست )

• تدوین ۲ جلد گزارش پژوهشی مرتبط با روابط بین الملل برای خبرگزاری جمهوری اسلامی ایران (پیوست )

• انتشار ده ها یادداشت و مقاله راهبردی و فرهنگی و مطلب آموزشی در روزنامه های کثیرالانتشار،نشریات،خبرگزاری ها و سایت های مرجع کشور(رونوشت پیوست)

• مسوول امور پژوهشی مرکز جامع علمی کاربردی شماره ۵(تاییدیه پیوست)

ایثارگر دفاع مقدس ( رزمنده – جانباز )