کامپیوتر‌های هوشمند؛ کامپیوترهای حاضرجواب

کامپیوتر‌ها فکر می‌کنند؟ این سوال در سال ۱۹۵۰ توسط آلن تورینگ پدر علوم پایه کامپیوتر مطرح شد

و اکنون، نیم قرن از نظریه و تست معروف او می‌گذرد و ۶ ابر کامپیوتر قرار است که به امتحان گذاشته شوند تا پاسخی روشن برای این سوال ارائه شود.

این تست بیشتر شبیه یک رقابت بین کامپیوتر و انسان است. متخصصان و دانشمندان کامیپوتر یک سری سوال از پیش آماده شده را در اختیار چند فرد عادی می‌گذارند. سپس این سوال‌ها از چند کامپیوتر و چند انسان پرسیده می‌شود. اگر پاسخ‌های کامپیوتر از پاسخ‌های انسان قابل تشخیص نباشد، کامپیوتر تست را گذرانده است و می‌توان او را «متفکر» نامید.

تا به حال هیچ کامپیوتری موفق به پشت سر گذاشتن تست آلن تورینگ Alan Turing) ۱۹۱۲-۱۹۵۴) کسی که در جنگ جهانی دوم متخصص نفوذ به کدها و رمزهای نازی‌ها بوده، نشده است. ولی در ساعت ۹صبح به وقت گرینویچ یک شنبه هفته دیگر (۲۱مهر۱۳۸۷،۱۲اکتبر۲۰۰۸) شش ابر کامپیوتر برای انجام این تست در دانشگاه ریدینگ انگلستان به سوالات داوطلبان پاسخ می‌دهند.

اگر یکی از این کامپیوتر‌ها موفق به گذراندن این تست شود، از سال ۱۹۹۷ که کامپیوتر IBM قهرمان شطرنج جهان، گری کاسپاروف را شکست داد، قدم بزرگی در زمینه هوش مصنوعی گذاشته می‌شود و می‌تواند به سوالی دیگر پاسخ دهد که آیا کامپیوترها می‌توانند دارای احساس باشند و آیا انسان‌ها باید جلوی این احساس و ادراک را بگیرند یا خیر؟

پروفسور کوین وارویک از دانشگاه ردینگ می‌گوید:

«هم‌اکنون می‌توانیم بگوییم که کامپیوتر‌ها ادراک دارند، ولی در محدوده ادراک یک کامپیوتر. همان‌طور که می‌گوییم موش‌ها یا خفاش‌ها نیز ادراک دارند، ولی این ادراک محدود و تعریف شده است و با ادراک انسان قابل مقایسه نیست. به همین دلیل به نظر من هدف آلن تورینگ از طراحی این تست نشان دادن اهمیت ادراک نیست و تنها هدف این تست اثبات وجود ادراک در ماشین است.»

این شش کامپیوتر تنها شش برنامه هستند که تحت چند ابر کامپیوتر اجرا می‌شوند و Alice,Brother Jerome,Elbot,Eugene Goostman,Jabberwacky و Ultra Hal نام دارند. طراحان این برنامه‌ها برای بدست آوردن یکی مدال طلا و ۱۰۰هزار دلار جایزه لوبنر (Leobner) در هوش مصنوعی با هم رقابت می‌کنند.

مصاحبه کننده‌ها پشت کامپیوترهایی با صفحات تقسیم شده به دو نیمه می‌نشینند. یک قسمت از صفحه توسط فردی که آن را نمی‌بینند و قسمت دیگر ٱن توسط یک برنامه کامپیوتری هدایت می‌شود. سپس مصاحبه کننده‌ها سوال‌هایی با موضوعات متفاوتی را مطرح می‌کنند.

بعد از ۵دقیقه به آن‌ها فرصت داده می‌شود تا پاسخ‌های کامیوتر و انسان را از هم تشخیص دهند. اگر فردی پاسخی غلط بدهد یعنی کامپوتر او را گول زده است و برنده شده است.

پروفسور وارویک می‌گوید که به تعبیر خود آلن تورینگ اگر برنامه‌ای تنها ۳۰درصد مصاحبه کننده‌ها را به اشتباه بیندازد، تست را پشت سر گذاشته است.

پروفسور واویک می‌گوید:«مصاحیه کننده‌ها می‌توانند پر حرفی کنند و از هرچیزی سخن بگویند. ولی من مطمئن هستم که در این بین فیلسوف‌هایی هستند که می‌گویند، خیلی خوب! ماشین تست را پشت سر گذاشته ولی نمی‌داند دارد به چه سوال‌هایی جواب می‌دهد و چه پاسخی می‌دهد.»

یکی از این فیلسوف‌ها، پروفسور گریلینگ از کالج بیرکبک است که در این باره می‌گوید:«این تست باعث برداشت بد توسط افراد می‌شود. همه فکر می‌کنند که شما به مبارزه با یک کامپیوتر و یک انسان می‌روید در حالی که با یک کامپیوتر و یک برنامه نویس روبرو هستید. هوش مصنوعی موضوع جالبی است ولی تست Turing ناپخته و بی اساس است.»

خود را امتحان کنید!

یکی از این دو تست زیر بین پروفسور وارویک و یک انسان و دیگری بین او و یک کامپیوتر است. آیا می‌توانید کامپیوتر را از انسان تشخیص دهید؟

گفتگوی شماره ۱:

ماشین یا انسان:

اسم من نیک است و من یک انسان هستم.

ـ وارویک: خوشحالی که یک انسانی؟

ماشین یا انسان:

بله من خوشحالم. شما چطور؟ خوبه پس هردوی ما خوشحالیم.

ـ وارویک: بله منم خوشحالم. از زندگی حاضرت راضی هستی؟

ماشین یا انسان:

از بعضی جاهاش خوشم میاد. از کارم بدم میاد، ولی خوب، خیلی‌هام با شغلشون مشکل دارند درسته؟

ـ وارویک: من از کارم راضیم. شغل تو چیه؟

ماشین یا انسان:

من ناضر تبلیغات اینترنتی هستم. شغل تو چیه؟

ـ وارویک: من انسان‌ها و کامپیوترها رو مصاحبه می‌کنم.

ماشین یا انسان:

تو کدومو ترجیح میدی؟ انسان با کامپیوتر؟

ـ وارویک: تو چطور؟ کدومو ترجیح میدی؟

ماشین یا انسان:

راستش بستگی داره برای چه کاری باشه.

ـ وارویک: مثلاً برای رفتن به یک رستوران. ترجیح میدی با کی بری؟

ماشین یا انسان:

ترجیح می‌دم با یک انسان برم.

گفتگوی شماره ۲:

ماشین یا انسان:

سلام اسم من مایک است و یک انسان هستم.

ـ وارویک: آیا خوشحالی که یک انسانی؟

ماشین یا انسان:

تو قضاوت بکن! من یک مرد هستم.

ـ وارویک: آیا نگران این امر هستی؟

ماشین یا انسان :

نگران نباش، با همه چیز کنار میایم.

ـ وارویک: پس نگرانی نداری؟

ماشین یا انسان:

بیا از این موضوع بگذریم.

وارویک: چرا؟

ماشین یا انسان:

چرا؟ من این موضوع رو دوست دارم.

ـ وارویک: فکر می‌کنی موضوع چیه؟

ماشین یا انسان:

تعجبم از اینه که موضوع چیه؟ می‌دونم که خیلی خوبه که فکر بکنیم. عدیق در مورد چیزای اسرار آمیز فکر کنیم. (در متن مصاحبه جواب‌های این فرد[چه کامپیوترو چه انسان] با غلط املایی همراه بوده‌اند. به جای Think به غلط Thonk و به جایDeeply، Deeptl پاسخ داده شده است.)

ـ وارویک: چه چیزای اسرار آمیزی؟