بانکداری الکترونیک، قربانی کارمزد

در حالی که بانکداری الکترونیک تازه پا گرفته کشور این گونه اقتضا می‌کند که برای تشویق هر چه بیشتر مردم به استفاده از خدمات الکترونیک بانکی و خلوت شدن شعبه‌ها و حذف هزینه‌های میلیاردی و زاید کاغذ و فرم و دفترچه و هزینه‌های استفاده از خدمات الکترونیک کاهش یابد، ظاهرا رویه نظام بانکی برعکس است.

در حالی که بانکداری الکترونیک تازه پا گرفته کشور این گونه اقتضا می‌کند که برای تشویق هر چه بیشتر مردم به استفاده از خدمات الکترونیک بانکی و خلوت شدن شعبه‌ها و حذف هزینه‌های میلیاردی و زاید کاغذ و فرم و دفترچه و هزینه‌های استفاده از خدمات الکترونیک کاهش یابد، ظاهرا رویه نظام بانکی برعکس است.

برعکس یعنی این که هر سال که می گذرد، هزینه استفاده مردم از خدمات بانکداری الکترونیک افزایش می یابد. این افزایش هزینه از خودپردازها تا شبکه پرداخت کارتی (شاپرک) قابل مشاهده است به طوری که اکنون خدمتی الکترونیک نیست که در حوزه بانکی ارائه شود و کارمزد آن سالانه افزایش نیابد.

به عنوان مثال در بحث خودپردازها که شاید بزرگ ترین دریچه ارتباط مردم با بانکداری الکترونیک باشد، فقط دریافت پول از خودپردازها رایگان است و دیگر خدمات آن پولی است البته شاید نفس پولی بودن این خدمات زیاد محل بحث نباشد و توقعی هم برای ارائه کاملا رایگان برخی خدمات نیست، اما ضریب افزایش ۵۰ تا ۱۰۰ درصدی سالانه این خدمات است که محل بحث است.

براساس ضوابط اعلامی بانک مرکزی، استفاده از رایج ترین و فراگیرترین خدمت خودپردازها که همان کارت به کارت کردن پول است، حداقل ۵۰۰ تومان هزینه دارد که می تواند به تناسب افزایش رقم جابه جایی تا ۹۰۰ تومان نیز افزایش یابد.

یعنی شما به ازای جابه جایی یک میلیون تومان اول ۵۰۰ تومان و به ازای هر یک میلیون تومان بعدی ۲۰۰ تومان اضافه، کارمزد می پردازید که در نهایت این رقم برای جابه جایی سه میلیون تومان سقف مجاز جابه جایی با کارت در شبانه روز، ۹۰۰ تومان خواهد بود.

کارمزد دیگر خدمات خودپردازها چون دریافت موجودی مانده گیری، صورت حساب، پرداخت قبوض و غیره نیز جای خود دارد.

به علاوه شبکه شاپرک نیز به ازای ارائه خدمات خود به کارتخوان های فروشگاهی کارمزدی در حد یک درصد تا سقف ۲۰۰ تومان به ازای هر تراکنش دریافت می کند اما تمام اینها وقتی جالب می شود که بدانید بانک مرکزی درنظر دارد از اردیبهشت ماه، کارمزدهای استفاده از خدمات بانکداری الکترونیک را تا ۱۰۰ درصد افزایش دهد. کاری که سال ۹۲ نیز انجام داد.

در این صورت هزینه استفاده از خودپردازها یا دیگر خدمات بانکی بیشتر خواهد شد که این امر ممکن است بسیاری از شهروندان و بخصوص آنهایی را که استفاده های انبوه دارند در استفاده از این خدمات بی رغبت کند.

شاید برای شهروندان عادی تبدیل ۹۰۰ تومان به ۱۸۰۰ تومان برای کارت به کارت مبلغ زیادی به چشم نیاید، اما وقتی این ارقام در استفاده های متعدد وارد می شود، حتما خود را نشان خواهد داد بنابراین به نظر می رسد بانک مرکزی باید با تامل بیشتری به مساله نگاه کرده و سرعت ترویج و استفاده از بانکداری الکترونیک را قربانی کارمزد نکند.

بهمن موسوی