دیدگاه مشاور ارشد اوباما در مورد ایران

مجله آمریکایی نیوزویک در مطلبی به قلم دنیس راس مشاور ارشد اوباما در طول انتخابات ریاست جمهوری, هماهنگ کننده ویژه در امور خاورمیانه در دولت بیل کلینتون و از مؤسسان ایپک کمیته امور عمومی آمریکا اسراییل به موضوع گفت و گوی غرب با ایران پرداخته است

مجله آمریکایی نیوزویک در مطلبی به قلم دنیس راس -مشاور ارشد اوباما در طول انتخابات ریاست جمهوری، هماهنگ کننده ویژه در امور خاورمیانه در دولت بیل کلینتون و از مؤسسان ایپک (کمیته امور عمومی آمریکا-اسراییل)- به موضوع گفت و گوی غرب با ایران پرداخته است.

دنیس راس در این مقاله بر این باور است که در حال حاضر به هر جا در خاورمیانه می نگری، ایران منافع و نظم سیاسی ایالات متحده را تهدید می کند. یک سفیر عرب اخیرا به من گفت که ایرانیان به رهبران عرب یادآور می شوند که آمریکا به فؤاد سینیوره نخست وزیر لبنان و میخائیل ساکاشویلی رییس جمهور گرجستان زمانی که به دردسر افتادند، کمک نکرد و در حقیقت واشنگتن آنها را بی پناه رها کرده است. برعکس، ایران در نزدیکی قرار دارد و جایی نمی رود. اگر ایرانیان اکنون دارند حضور خود را در منطقه مطرح می کنند، تصور کنید اگر هسته ای شوند چه اتفاقی خواهد افتاد.

مشاور ارشد اوباما در طول انتخابات ریاست جمهوری در این مطلب ادعا کرده است که هنوز خیلی دیر نیست که مانع از دست یافتن ایران به بمب شویم. او مدعی شد تهران به روشنی خواستار (تسلیحات) هسته ای برای هر دو هدف دفاعی و تهاجمی است. ولی روشن نیست که آیا رهبر عالی مقام ایران آیت الله علی خامنه ای هر چیزی را فدا خواهد کرد تا تسلیحات هسته ای به دست آورد. در حقیقت، تاریخ نشان می دهد که حکومت وی در برابر فشار خارجی واکنش نشان می دهد.

وقتی احساس تهدید می کند اقدام به عمل می آورد و وقتی تصور می کند که می تواند، از موقعیت بهره برداری می کند.

رایس ادامه داده است: به عنوان مثال در سال ۲۰۰۳ پس از آن که ارتش آمریکا به راحتی ارتش عراق را شکست داد – کاری که ایران نتوانست ظرف هشت سال بکند – تهران به سرعت خود را به واشنگتن نزدیک کرد و پیشنهادی را از طریق سفیر سوییس در تهران ارسال داشت و سعی داشت نگرانی های آمریکا را در مورد برنامه تسلیحاتی ایران و حمایت از حزب الله و حماس تسکین بخشد. برعکس، وقتی دولت آمریکا یک سال پیش ارزیابی اطلاعات ملی را منتشر کرد و در آن نتیجه گیری کرد که ایران برنامه تسلیحاتی کردن خود را متوقف کرده است، رییس جمهور ایران محمود احمدی نژاد به سرعت بانگ برآورد که رویارویی کار خود را کرد و آمریکایی ها عقب نشینی کردند.

ایران به تعقیب تسلیحات هسته ای ادامه داده زیرا دولت بوش فشار کافی وارد نیاورده است – یا پاداش کافی برای معکوس کردن مسیر پیشنهاد نکرده است. تحریم های سازمان ملل که در سه سال گذشته اتخاذ گردید در درجه اول صنایع هسته ای و موشکی ایران، و نه اقتصاد آن را به طور وسیع تر، هدف قرار می دهند.

رایس ابراز عقیده کرده است: اگر اقتصاد آنها به طور مستقیم تر مورد هدف قرار گیرد در آن صورت مقامات ایرانی مجبور خواهند شد که انتخاب کنند. اقتصاد ایران عمیقا ضربه پذیر است: ۴۳ درصد از بنزین خود را وارد می کند. صنایع نفت و گاز طبیعی آن – منبع اصلی درآمد دولت – به شدت به سرمایه گذاری فنآوری جدید نیازمند است. تحریم های هوشمندانه رهبران ایران را مجبور خواهد کرد هزینه های گزاف تغییر ندادن رفتار خود را مشاهده کنند.

راه دست یافتن به اعمال چنین فشاری این است که کمتر بر سازمان ملل تمرکز داشت و بیشتر سعی داشت تا اروپا، ژاپن، چین و عربستان سعودی را به همکاری ترغیب کرد. هر چه واشنگتن بیشتر نسبت به تعامل مستقم با ایران تمایل نشان دهد، این کشورها هم در تشدید فشارها بیشتر احساس راحتی خواهند کرد. اروپایی ها همچنین گله کرده اند که اگر روابط تجاری خود را با ایران کم کنند، چینی ها جای آنها را پر خواهند کرد. ولی اگر چینی ها را همراه کنیم، آن ترس کم خواهد شد.

البته چماق های قوی باید با هویج های اشتها آور تعدیل شوند. لازم است که منافع سیاسی، اقتصادی و امنیتی به تهران پیشنهاد کنیم مشروط بر آن که ایران رفتار خود را نه تنها در زمینه هسته ای بلکه در زمینه تروریسم نیز تغییر دهد.

چماق به ایران نشان خواهد داد که اگر هسته ای شود چه چیزی را از دست خواهد داد؛ هویج به رهبران آن نشان خواهد داد که با معتدل کردن رفتارشان چه چیزی به دست خواهند آورد.

سیاستمداری هوشمندانه به معنای خوب به کار بردن آنها (هویج و چماق) توأم با یکدیگر است. اکنون ضروری است که از دو پی آمد وحشتناک جلوگیری به عمل آورد:‌ زندگی با یک ایران هسته ای ، یا اقدام نظامی برای جلوگیری از آن.