کابوس تبهکاران ورزش

درباره رئیس سر سخت آژانس جهانی ضد دوپینگ

دیک پاوند رئیس کانادایی آژانس جهانی ضد دوپینگ (وادا) پس از ۸ سال احراز این سمت همزمان با پایان سال جاری (میلادی) از این سمت کنار می رود و حتی مخالفان او نیز نمی توانند انکار کنند که او طی این مدت تأثیری کلان بر ورزش جهان، معادلات دوپینگ و ملاحظات مختلف ورزشی گذاشته و چه به طور مثبت و چه منفی بسیاری را به دنبال خود کشیده و معادلات جدیدی را ایجاد کرده است. پاوند از عوامل مؤثر در تأسیس «وادا» و از بنیانگذاران این نهاد بود و این کار را ۸ سال پیش انجام داد و خودش رئیس آن شد و پس از آن با اشتیاق و غیضی حیرت انگیز خاطیان و دوپینگی ها راتعقیب کرده و به چشم بدترین دشمنان و جانیان به آنها نگریسته است و بسیاری از خود پرسیده اند چگونه است که او این همه بر این مسائل پای می فشرد و چرا موضوع، بیش از حد برای او حساس است. دلیل هرچه باشد، پاوند حتی فراتر از قانون ظاهر شده و با استفاده از ابزاری که دور زدن قواعد شناخته شده به حساب می آید، قصد به دام انداختن خاطیان را داشته و به کابوس آنان بدل شده است، آن گونه که پلیس ها به دنبال قاتلان بزرگ بوده اند.

● انکار نشدنی

اگر از او خوش تان هم نیاید، نمی توانید منکر برخی دستاوردهای او شوید. او که وکیل دعاوی و ۶۶ ساله و عضو کمیته بین المللی المپیک (IOC) است در جوابگویی به «مخالفان و منتقدان خود می گوید: «مطالعه کنید تا دریابید وادا چه رل وسیع و موفقی در برخورد با معضلات دوپینگ داشته است. قبل از این که این نهاد به راه افتد و بر همه چیز مسلط شود، هیچ کس به هیچ کس اعتماد نداشت و حتی مبارزه کنندگان با دوپینگ نیز متهم به تظاهر و فساد می شدند و پس از آن چه در جریان مسابقات دوچرخه سواری دور فرانسه ۱۹۹۸ روی داد (اثبات تقلب های گسترده در تیم فستینا و بیرون راندن این تیم از صحنه آن پیکارها با چنان اتهامی) هیچکس حاضر نبود به سمت این ورزش بیاید و ابهام و شک و بدبینی در دوچرخه سواری بر هر چیز دیگری حکم می راند. حتی حس اعتماد به کمیته بین المللی المپیک هم از بین رفته بود، وضعیت در داخل کشور ها هم در این ارتباط بد و نا امید کننده بود و هر کس به دیگری شک داشت و در این کشور نسبت به آن کشور ظن و گمان کج کرداری در خصوص استفاده از دارو های نیروزا به چشم می خورد.»

پاوند می گوید: « ورود وادا به صحنه، آن روال و روند را تغییر داد و فضای تازه ای را به وجود آورد.» به این نتیجه رسیدیم که بنیادی را در این باره تأسیس کنیم. بنیادی که کارش فقط زیر ذره بین بردن کشورها و تیم ها و افراد از بابت رویکرد احتمالی شان به مواد غیر مجاز نیروزا باشد. برای این مهم از تمام کشورهای عضو IOC خواستیم که پای در صحنه بگذارند و عضو وادا شوند و از قهرمانان بزرگ هم مشارکت شان در این نهضت را طلبیدیم. ۸ سال بعد از آن تاریخ و در حالی که خودم باید از وادا جدا شوم، باورم این است که در کارمان موفق بوده ایم. ما یک سری افراد و سازمان های مؤسس این نهاد را داشته ایم که هنوز هم در این مورد فعال اند، ولی در برنامه ریزی در این خصوص فقط به نظرات آنها اکتفا نمی کنیم، تعدادی سهامدار و شرکت شریک در وادا نیز داریم و حسن آنها هماهنگی کامل با یکدیگر است.»

● دفاع از بن جانسون

روند تکاملی و تغییر ماهیت و شخصیت دیک پاوند طی تاریخ و به واقع در ۲۵ سال اخیر شگفت انگیز نشان می دهد. او همانی است که وقتی ماجرای بزرگ دوپینگ بن جانسون دونده سرشناس کانادایی در سال ۱۹۸۸ روی داد و منجر به حذف رسوایی آمیز وی از بازی های المپیک آن سال در سئول شد، به دفاع از هموطنش پرداخت و در این راستا به محل «IOC» رفت، اما همان ماجرا و تبعات تلخ و بزرگ دوپینگ در صحنه های مختلف ورزش سبب شد این امر هرچه مهم تر تلقی شود و بزرگ تر گردد و امروز حتی مهم ترین مقام های سیاسی جهان روی این مسأله حساس اند و رؤسای جمهوری و نخست وزیران کشورها از سران ورزش خود به طور اکید خواسته اند که جلوی هرگونه تخلف را در این خصوص بگیرند، زیرا می دانند در صورت افشا شدن، یک ضد تبلیغ بزرگ برای ورزش کشور شان خواهد بود و نمی توان آن را جمع و ماجرا را رفع و رجوع کرد.

یکی از ایرادات وارده به دیک پاوند این است که به رغم رسیدن به بالاترین درجات حقوق قضایی به اندازه کافی سیاست مدار نیست و در نتیجه در بعضی مکان ها که نباید حرف بزند، شلاق زبانش را به کار می اندازد و از کسانی انتقاد می کند که نباید انتقاد و بدگویی کند. یکی از بارزترین نمونه ها در این ارتباط تقابل آشکار و پر سر و صدای او با لنس آرمسترانگ دوچرخه سوار مشهور آمریکایی بوده است، پاوند همیشه اعتقاد داشته است که فتوحات عظیم آرمسترانگ مشتمل بر ۷ قهرمانی متوالی در پیکارهای دوچرخه سواری توردو فرانس محصول دوپینگ بوده و آن قدر جالب و باور نکردنی می نماید که نمی توان آن را فارغ و بی ارتباط با رویکرد به مواد نیروزا دانست، بخصوص که این رکابزن ۳۷ ساله آمریکایی مدتی مبتلا به سرطان شده بود و دو سال مشغول مداوای آن بود و چگونه می توان تصور کرد که یک آدم مبتلا شده به سرطان به چنان درجه ای برسد که سخت ترین تورنمنت دوچرخه سواری جهان را ۷ بار متوالی ببرد و رکورددار تاریخ شود.

● مرور زمان

اما مشکل پاوند این بود که دوپینگ آرمسترانگ هرگز طی مسابقه ها به اثبات نرسید و مدرکی در این خصوص به دست نیامد و هر آزمایشی که طی آن سال ها روی وی صورت گرفت، با جواب منفی همراه بود و با این که روزنامه معتبر اکیپ پس از بازنشستگی وی مدارکی مستند را در این خصوص رو کرد، اما چون دوران قهرمانی او تمام شده بود و دیگر در صحنه حضور نداشت، ماجرا نیز مشمول مرور زمان شد و کسی آن را پیگیری نکرد.

به این ترتیب آرمسترانگ حق داشت که پاوند را یک «پر حرف بی مدرک» بخواند و با اشاره به این که این مقام کانادایی وی را دائماً و بدون دلیل به دوپینگ متهم می کند، مورد انتقاد قرار دهد و سعی کند با متلک گفتن به وی، جواب اتهامات پاوند را بدهد. کار به جایی کشید که آرمسترانگ در اسفندماه سال پیش به «IOC» شکایت برد و گفت که پاوند با به زیر سؤال بردن دائمی وی اعتبارش را مخدوش ساخته است. ژاک روگ رئیس بلژیکی «IOC» می گوید: «شکایات زیادی در باره پاوند و سخنان او به ما رسیده بود و خیلی ها بر این باور بودند که او دائماً در زندگی آنها دخالت و شخصیت آنان را ویران می کند. مجبور شدم به او توضیح و تذکر بدهم که مراقب حرف هایش باشد و فقط چیز هایی را بگوید که ناقض حقوق دیگران نباشد و اتهام زنی به دیگران جلوه نکند.»

موضوع وقتی جالب تر می شود که بدانید در کورس تصاحب عنوان ریاست IOC در سال ۲۰۰۱ وگرفتن جای خوان آنتونیو سامارانش اسپانیایی در آن سمت، روگ بر پاوند پیروز شد و این سمت را از چنگ وی درآورد. رقابت آشکار و نهان پاوند و روگ هرچه بوده باشد، حتی توضیحات و درخواست های یک مقام مافوق نیز جلوی زبان پاوند را نگرفت و او همچنان این و آن را متهم می کرد، اما وقتی یکی از بزرگترین و نامدار ترین افراد متهم شده توسط وی که همانا ماریان جونز دونده مشهور زن آمریکا بود، دوپینگ اش به اثبات رسید و بهتر بگوییم خودش اعتراف به این خطا کرد و گفت که از ۲۰۰۰ به بعد از مواد نیروزا استفاده می کرده، پاوند از هر جهت رو سفید شد و احساس کرد که کشف و پیش بینی اش در باره یک ورزشکار خاطی دیگر آمریکایی درست و صائب از آب درآمده است.

● حکم برائت

تا پیش از آن مطبوعات آمریکا و خود ماریان جونز دائماً از پاوند شکایت و به وی اعتراض می کردند که چرا مثل پلیس هایی که در پی تبهکاران هستند، دست از سر این دونده ۳۲ ساله و سیاهپوست بر نمی دارد و دائماً او را زیر نظر دارد و از جان او چه می خواهد، اما ماه های اخیر به منزله صدور حکم برائت برای پاوند بوده، زیرا جونز پس از اعتراف به دوپینگ نه فقط ماهیت حقیقی خود را رو کرده، بلکه به حکم «IOC» تمامی پنج مدال وی در المپیک ۲۰۰۰ سیدنی نیز از او پس گرفته شد و نتایج حاصل وی پس از آن تاریخ نیز بی ارزش و فاقد اعتبار توصیف گشته است. پاوند حتی حالا یعنی در طلیعه سال ۲۰۰۸ و در حالی که برای ترک گفتن وادا مهیا شده، بابت هیچ یک از کارهایش در تعقیب خاطیان احساس پشیمانی نمی کند و معتقد است که این کار و وظیفه ای است که باید انجام می داده است. او می گوید: «تصمیم من همیشه این بوده است که ریشه هرگونه دوپینگ در ورزش را بخشکانم و هیچ مماشاتی نداشته باشم و در این راه دست به هر کاری زده ام و پشیمان هم نیستم. یادتان باشد که ۹۹ درصد شکایات و پرونده سازی ها علیه من از جانب ورزشکاران آمریکایی و کسانی صورت می گرفت که فعالیت های من دست شان را رو می کرد. سر آمد آن آدم ها را باید در لیگ های حرفه ای ورزش آمریکا و نزد دوچرخه سواران آن کشور جست وجو می کردید.»

● پست های بعدی

قرار است «جان فاهی» استرالیایی از شروع سال ۲۰۰۸ ( ۱۱ دی) جای پاوند را در وادا بگیرد و رئیس و سیاستگذار جدید آن نهاد باشد، اما پاوند هم نمی خواهد بیکار بماند و احتمالات زیادی در باره وی و آینده اش مطرح شده است و برخی پست های مهم در مسیر مانور های وی به نظر رسیده اند و شاید توسط او تصاحب شوند. یکی از پست هایی که گفته می شود شاید به پاوند برسد ریاست شورای عالی حکمیت ورزش جهان (CAS) است که مقر آن در سوئیس است و عالی ترین دادگاه ورزشی جهان محسوب می شود.

خود پاوند می گوید: «بالاخره کاری را برای من پیدا خواهند کرد. شرایط به گونه ای است که جوامع سیاسی و قانون گذاری ورزش به من نیاز دارند.» چنان نیازی می توان به معنای ادامه کابوس برای تبهکاران و متقلبان در عرصه ورزش باشد. افرادی که اگر از پاوند بپرسید در همه جا هستند و اصالت ورزش را تهدید و محدود کرده اند.

وصال روحانی ‎/ منبع : Washington post