اهمیت اعتکاف به عدد آن نیست

تفسیر آیت الله امجد بر دعای ماه رجب

اهمیت اعتکاف به نیازی است که معتکف به فکر کردن و پیدا کردن خود دارد . در طول سال فرصت زیادی برای خلوت کردن و فکر کردن برای بیشتر افراد بخصوص جوانان و دانشجویان وجود ندارد و اعتکاف فرصت مغتنمی برای این کار است

یا مَنْ اَرْجُوهُ لِکُلِّ خَیْرٍ وَ آمَنُ سَخَطَهُ عِنْدَ کُلِّ شَرٍّ ¨یا مَنْ یُعْطِی الْکَثیرَ بِالْقَلیلِ یا مَنْ یُعْطی مَنْ سَئَلَهُ ¨یامَنْ یُعْطی مَنْ لَمْ یَسْئَلْهُ وَمَنْ لَمْ یَعْرِفْهُ تَحَنُّناً مِنْهُ وَ رَحْمَةً ¨ اَعْطِنی بِمَسْئَلَتی اِیّاکَ جَمیعَ خَیْرِ الدُّنْیا وَجَمیعَ خَیْرِ الاْخِرَةِ ¨ وَاصْرِفْ عَنّی بِمَسْئَلَتی اِیّاکَ جَمیعَ شَرِّ الدُّنْیا وَشَرِّ الاْخِرَةِ ¨ فَاِنَّهُ غَیْرُ مَنْقُوصٍ ما اَعْطَیْتَ وَ زِِدْنی مِنْ فَضْلِکَ یا کَریمُ ¨ یا ذَاالْجَلالِ وَالاِْکْرامِ یا ذَاالنَّعْماَّءِ¨وَالْجُودِ یا ذَاالْمَنِّ وَالطَّوْلِ حَرِّمْ شَیْبَتی عَلَی النّار. ¨

دعا کلید رجاء به خداوند است. با دعا انسان می تواند به همه جا برسد. البته دعا به خواست حقیقی و تلاش واقعی است و فقط در حرف و سخن نیست. پس باید گندم بکاریم و امیدوارهم باشیم. باید درس بخوانیم و امید به ملا شدن داشته باشیم. دروغ می گوید کسی که می گوید رجاء دارم و هیچ حرکتی نمی کند.

«یا من ارجو لکل خیر» یعنی اینکه رجاء موتور انسان است و کلید آن دعاء است.

«و آمن سخطه عند کل شر» منظور همان توبه است. یعنی کسی که تو به کرد و تقوی داشت از همه بدی‌ها در امن و امان است.

و من یتق الله یعنی با خدا بودن و تقوا داشتن. متاسفانه در جامعه ما توبه حقیقی و تقوا بسیار کم است.

بسیاری از افراد به خاطر حب و بغض های شخصی برای منافع خودشان بسیاری از حقایق را زیر پا می گذارند. این کارهای انسان با تقوا هیچ تناسبی ندارد ولو اینکه انسان نماز شب بخواند و گریه کند. ولو اینکه سینه بزند. معنی انی سلم لمن سالکم در زیارت عاشورا چیست؟! با امام حسین(ع) چه رابطه و تناسبی دارد؟!

چطور می شود کسی زیارت عاشورا بخواند ولی در مقابل هر ظلمی که می بیند ساکت باشد و هیچ نگوید. تقوی در ظلم ستیزی و مخالفت با ظلم است و مخالفت با ظلم چند جور است...

● یا من یوتی الکثیر باالقلیل!

یعنی خداوند با خواندن یک سوره قل هوالله بعد از نماز خودش و پدر و مادرش و فرزندانش را می آمرزد! یا اینکه «یک السلام علیک یا اباعبدالله» می تواند دو هزار حج عمره باشد! یا اینکه «یک السلام علیک یا علی بن موسی الرضاء» هزار هزار حج عمره باشد.

● یا من یوتی من سئله...

در همین قضایای اخیر ببینید که چه امتحان عجیبی برای همه پیش آمد! اگر به اندازه مثقال ذره‌ای انسان به فکر مصالح شخصی خودش باشد و به فکر مقام و موسسه‌اش باشد شیطان او را از راه حق منصرف می کند و به گمراهی می کشاند...

یعنی هرکس که بخواهد! حتی اگر شیطان باشد. «همت در خواستن» را می توان از شیطان یاد گرفت! به عزت خدا سوگند می‌خورد و از او مهلت می‌خواهد تا روزی که ممکن است یعنی تا روز قیامت! مهلت می خواهد تا همه انسان‌ها را گمراه کند مگر کسانی که نمی تواند یعنی مخلصین! در اینجا دیگر آخوند و غیر آخوند هم ندارد! مخلصین یعنی کسانی که در وجودشان خدا مطرح است. غلام همت آنم که زیر چرخ کبود / ز‌ هر چه رنگ تعلق پذیرد آزاد است.

معنی دعاها این است که خدایا من تو را می خواهم پس انسان نباید هیچ خواسته ای نفسانی داشته باشد. این دعاها با این طول و تفسیر نیامده که مغز ما را بگیرد! بلکه آمده است به ما مغز بدهد!

وقتی به همین مسائل اجتماعی و سیاسی اخیر توجه کنیم می‌بینیم که اگر انسان به خدا توجه نکند «له» می شود. چرا خواسته‌های خودمان، حب و بغض هایی که معلوم نیست ریشه آن کجاست(!) ملاک حق است؟

حق همیشه حق است! دو ضرب در دو می شود چهار! حالا اینکه همه ادعای حقیقت دارند و بر پایه خود می دانند آن مطلب دیگری است. قبل از تشخیص اینکه حق با کیست اصل مهمی که مورد بی توجهی قرار می گیرد این است که ما حق را ملاک قرار نمی دهیم. آنگاه چیزهای دیگری ملاک قرار می گیرد که حق نیست.

نتیجه اینکه ما باید همیشه و بخصوص در ماه رجب به حقیقت این دعاها دقت و توجه کنیم و امیدوار باشیم و با استفاده از همین دعاها و با یک روانکاوی عمیق خود را بشناسیم. از این طریق می توانیم نوع انسان را نیز بشناسیم و به یک انسان شناسی عمیق دست پیدا کنیم که در همه شرایط راهشگاست.

همیت اعتکاف به عدد و عده نیست و افتخار آن به تعداد معتکف نیست. اهمیت اعتکاف به نیازی است که معتکف به فکر کردن و پیدا کردن خود دارد. در طول سال فرصت زیادی برای خلوت کردن و فکر کردن برای بیشتر افراد بخصوص جوانان و دانشجویان وجود ندارد و اعتکاف فرصت مغتنمی برای این کار است. نباید با سر و صدا و سخنرانی اینقدر وقت افراد را در اعتکاف تلف کرد! باید اجازه بدهیم معتکفین در این فرصت چند روزه که با این همه گرفتاری در طول سال برایش مهیا شده با بریدن از همه چیز خود را پیدا کنند. ظاهرش در مسجد است اما باطنش در خداست. پس باید از اعتکاف در راه حق استفاده کرد نه باطل.

یا من یوتی من لم یسئله و من لم یعرفه.... نگاه کنید: اینقدر نعمت مانند چشم و مغز و اعصاب و اینها را کی از خدا ما خواسته‌ایم؟! او اینها را از روی لطف و مهربانی داده است یعنی می‌شود حالا که نخواسته‌ها را داده خواسته‌ها را ندهد؟!

اعطنی بمسئلتی ایاک جمیع خیرالدنیا و جمیع خیرالاخره و...

نه یک چیز و دو چیز و سه چیز و چند چیز! ما نمی دانیم چه بخواهیم پس با امید همه خیر دنیا و آخرت را می خواهیم. هرچه می خواهی بده اگر ندادی هم بر نداده هایت شکر می کنیم. من با تو کار دارم. دنیا و آخرت من تویی...

یا ذالجلال و الکرام.... صاحب جلال تویی و هیچ قدرتی در مقابل تو نیست.

گزیده‌ای از بیانات آیت‌الله امجد در جلسه درس هفتگی ایشان در تاریخ چهارشنبه ۱۰ تیر ۱۳۸۸