مامان چادرم را ببین

زهره کوچولو از وقتی خیلی کوچک بود و مامان تازه پوشک هایش را کنار گذاشته بود, از این که جلوی دیگران لخت شود بدش می آمد

زهره کوچولو از وقتی خیلی کوچک بود و مامان تازه پوشک‌هایش را کنار گذاشته بود، از این‌که جلوی دیگران لخت شود بدش می‌آمد.

هیچ‌کس از بزرگ‌ترهایی که پاهای کوچکش را توی کفششان می‌کرد این کار را نمی‌کردند؛ پس چرا باید او راضی می‌شد تا جلوی دیگران لباسش را عوض کند.

مادر نمی‌دانست اما این اولین درس حجاب بود که بدون هیچ زحمتی او در اولین سال‌های زندگی خود فقط با مشاهده بزرگ‌ترها آموخته بود. هروقت لخت بود لب می‌گزیدند و زود او را می‌پوشاندند؛ پس نباید برهنه می‌بود.

بعد که کمی بزرگ‌تر شد خاله‌بازی را با چادر سر‌کردن و روسری گذاشتن یاد گرفت. چادر اولین چیزی بود که یاد گرفت برای عروسکش بدوزد و چون مامان جلوی مردها حجاب داشت، او هم یاد گرفت که این کار را بکند.

وقتی ۹ ساله شد و برایش جشن تکلیف گرفتند، یک چادر خیلی خوشگل سفید با گل‌های قرمز و یک چادر مشکی نرم و توردوزی شده به او هدیه دادند، یک دست مانتو و شلوار قشنگ به همراه یک روسری که بالای سرش مدل بافت داشت و لبه‌اش بایک سنجاق کریستالی پروانه‌ای بالای گوشش وصل می‌شد، هدایای جشن تکلیف او را تکمیل می‌کرد.

زهره عاشق این پوشش بود و وقتی آنها را می‌پوشید هم حس می‌کرد بزرگ شده است و هم احساس می‌کرد از دزدانی که وقتی کوچک بود مامان می‌گفت دخترهای خوشگل را می‌دزدند، در امان است. دزدانی که حالا می‌دانست با نگاه‌هایشان هم سرقت می‌کنند. او وقتی لباس‌های جشن تکلیفش را تن می‌کرد مثل یک آدم بزرگ آهسته و موقر گام برمی داشت.

● آغاز حجاب

در تعالیم اسلامی به این نکته توجه کامل و توصیه شده است که از حدود شش سالگی با دختر و پسر به روشی جداگانه رفتار شود. در کتاب راهنمای پدران و مادران آمده است:

در روایات اسلامی توصیه شده است که دختربچه شش ساله را پسر بچه یا مرد نامحرم نبوسد و در بغل نگیرد. همچنین زن‌های نامحرم از بوسیدن پسر‌بچه‌ای که سن او از هفت سال گذشته است، خودداری کنند.

همین‌طور توصیه کرده‌اند که رختخواب کودکان در شش سالگی از هم جدا شود.

رعایت این اصول سبب می‌شود که دختران و پسران از همان آغاز بتدریج نقش مردانه و زنانه خود را پیدا کنند و برای بلوغ آمادگی کافی داشته باشند.

به هر حال باید از دوران کودکی زمینه برای رشد ویژگی‌های فطری دختر و پسر در خانواده فراهم آید و هر یک از این دو در مسیری که آفرینش با تدبیری حکیمانه پیش پای آنها نهاده است، سوق داده شوند.

● الفبای حجاب و عفاف

نادره مادر دو پسر و دو دختر است. فرزندان او همه عفیف و با حجاب هستند؛ این موضوع را در میان پسران او نیز می‌توان دید.

این مادر ۵۰ ساله می‌گوید: هرگز ندیدم پسرانم شلوار تنگ به پا کنند و یقه باز بگذارند و به ناموس مردم چشم داشته باشند.

از وقتی که آنها خیلی کوچک بودند و داستان برایشان تعریف می‌کردم از داستان‌هایی می‌گفتم که در آن کسی که حیا نداشته چه ضرر‌هایی در زندگی‌اش کرده یا کسی که عفیف نبوده خودش و دیگران را به بدبختی کشانده است.

خودمان هم در خانواده رعایت می‌کردیم و خانواده‌ای متعهد به حجاب و عفاف بودیم، نه این‌که دختر‌ها را بپوشانیم و پسر‌ها را به حال خود رها کنیم.

من از شش ـ هفت سالگی به پسرانم یاد دادم که لباس باید بدن را بپوشاند نه این‌که آن را بیشتر نمایش دهد. به نمایش گذاشتن کار آدم‌های سیرک است نه مردم معمولی. به آنها یاد دادم اگر چشم تو به دنبال دختری باشد چشم کسی به دنبال خواهر تو خواهد بود و خانواده ات آرامش نخواهند داشت.

● جامعه‌پذیری عفت

عفت در خانواده و در جامعه شکل می‌گیرد و پیش از حجاب باید معنای آن در ذهن بچه‌ها بخصوص دختر‌ها شکل بگیرد.

زهرا محمدی، جامعه‌شناس می‌گوید: قوی‌ترین فرآیند جامعه‌پذیری وقتی شکل می‌گیرد که نمایشی یکدست و فاقد تضاد داشته باشد. یعنی اگر کودک در خانواده یک چیز را ببیند و در جامعه چیز دیگر، روند درونی شدن ارزش‌های اجتماعی در او سست می‌شود.

وی به خانواده‌ها توصیه می‌کند: اگر به سلامت و عفت فرزندان خود می‌اندیشید، بعد از به دنیا آمدن آنها سعی کنید ارزش‌های متناسب با جامعه را پیش روی آنها قرار دهید.

● حجاب در بازی‌ها

وقتی کودک چهار ـ پنج ساله شد کم‌کم می‌توانید لباس‌های او را پوشیده‌تر کنید. مثلا به او شلوار و دامن‌های بلند بپوشانید و با دامن‌های کوتاه جوراب شلواری تن او کنید.

با او بازی کنید و در بازی چادر یا روسری به او بدهید تا نقش مادر یا مادر بزرگ یا زن شاغلی را بازی کند که دکتر است یا در اداره کار می‌کند.

در بازی با عروسک‌ها برای آنها لباس‌های پوشیده هم بدوزید و به او یاد دهید که این کار را بکند.

اگر کودکتان عروسک‌های خارجی دارد با او بازی کنید که برای آن جشن تکلیف بگیرد و لباس‌های پوشیده و روسری تنش کند.

مراقب تاثیر عروسک‌هایی چون باربی روی سلیقه‌ها و رفتارهای فرزندتان باشید.

سعی کنید در کودک رغبت ایجاد کنید و چیزی را به او تحمیل نکنید. اگر موفق عمل کنید، هنگام بلوغ نوجوان با حجاب و عفاف مانوس خواهد بود.

حجت‌الاسلام والمسلمین هادی زین‌العابدین، استاد حوزه علمیه قم در این باره به چاردیواری می‌گوید: «اسباب‌بازی​های کودکان در زمینه حجاب و عفاف مورد بی‌توجهی قرار گرفته‌اند و استفاده کودکان از عروسک‌های خارجی با عنوان باربی و تبدیل شدن این عروسک‌ها به الگوهای ظاهری رفتار و عمل کودکان، خطری جدی را برای آینده آنها همراه خواهد داشت.

بنابراین می‌توان این گونه نتیجه‌گیری کرد که با وجود لزوم آزادی عمل کودک در انتخاب لباس و استفاده‌کردن از اسباب‌بازی‌های متنوع، باید ذائقه او را در راستای تعالی پرورش داد، نه این که از اوان کودکی، فرزند با نوعی از برخورد پدر و مادر روبه‌رو شود که رعایت حجاب را در درجه‌های کم‌اهمیت قرار دهد.»

ماندانا ملاعلی