به دنبال پاسخ به آرگو نیستیم

سینمای ایران در تدارک ساخت فیلم تسخیر لانه جاسوسی

در نشستی خبری درباره ساخت فیلمی که به اشغال سفارت امریکا مربوط می‌شود با حضور سید جمال ساداتیان و ابراهیم اصغرزاده برگزار شد. قرار است سیدجمال ساداتیان،‌ تهیه‌کننده سینما فیلمی را درباره اشغال سفارت امریکا در تهران با همراهی دانشجویان خط امام که در جریان اشغال سفارت امریکا حضور داشتند، بسازد.در این جلسه ابراهیم اصغرزاده با اشاره به اهمیت تولید چنین فیلم‌هایی در سینمای ایران گفت: گاه شایدشرایطی پیش‌ آید که سینماگران نسبت به مسائل مردم اهمیت قائل شوند که برخی از این مسائل بازخوانی تاریخ است. سید جمال ساداتیان با اشاره به فیلم‌هایی که در حوزه جنگ ساخته شده‌اند‌، و اهمیتی که این فیلم‌ها در سینمای ایران دارند ،گفت: البته در این فیلم‌ها بیشتر به قهرمان‌پروری پرداخته شده است، در حالی که به نظرم موضوع تسخیر سفارت امریکا در تاریخ انقلاب برجسته است و اکنون که سی سال از آن حادثه می‌گذرد، کلیت نظام اجازه مطرح شدن چنین بحثی را می‌دهد و می‌توان به عنوان یک موضوع فاخر و تاثیرگذار در انقلاب به آن پرداخت.

● تعامل با افرادی که در تسخیر لانه جاسوسی حضور داشتند

ساداتیان درباره روند تولیداین فیلم با موضوع تسخیر لانه جاسوسی تصریح کرد: پس از بررسی‌ها به این نتیجه رسیدیم که شاید بهترین کسانی که می‌توانند برای ساخت این فیلم به ما کمک کنند‌، همان افرادی هستند که در آن حادثه خودشان سردمدار بودند. به همین دلیل با آقای اصغرزاده تماس گرفتیم و اکنون براساس اسنادی که در داخل و خارج از کشور درباره این اتفاق منتشر شده، در حال جمع‌آوری اطلاعات هستیم. وی همچنین اظهار کرد: ما منتظر هستیم تا متون لازم برای آغاز کار فراهم شود و امیدواریم اول تابستان آینده جمع‌بندی‌ها به اتمام برسد. ساداتیان با بیان اینکه در این فیلم ۶۶ بازیگر خارجی حضور دارند‌، گفت: بازیگران ایرانی هم همگی جدید هستند، چرا که باید همان مقطع سنی دانشجویان در سفارت نشان داده شود. ساداتیان درباره انتخاب کارگردان برای ساخت این فیلم گفت : افرادی را به عنوان کارگردان کاندیدا کرده‌ایم و ذهنیت اولیه من این است که این پروژه بیشتر از یک کارگردان و یک فیلمنامه‌نویس داشته باشد. او همچنین در پاسخ به این سوال که آیا فیلم در جواب فیلم «آرگو» ساخته می‌شود، تاکید کرد: به دنبال پاسخگویی نیستیم و در ذهنیت شخصی خود به دنبال این نبودم که انفعالی عمل کنم، این موضوع مساله‌یی ملتهب است و باید از زبان سینمای ایران مطرح شود.

در این نشست ابراهیم اصغرزاده که به عنوان مشاور پروژه این گروه را همراهی می‌کند با اشاره به اینکه پس از اطلاع از تصمیم سیدجمال ساداتیان برای ساخت فیلمی درباره موضوع سفارت اشغال امریکا در تهران از آن استقبال کرده است، یادآور شد: در آن زمان هم گفتم که این کار پروژه سختی است و ابتدا باید تکلیف سیاست و سینما در کشور ما مشخص شود تا بعد فیلم‌هایی بسازیم که ماندگار شوند. مخصوصا اینکه ساخت فیلم‌هایی با عنوان فاخر هزینه‌های سنگینی دارد که منبع عمده آنها هم نفت است. او با اشاره به اینکه امروزه با پس زدن جدی نسل جوان نسبت به تاریخ گذشته خودشان روبه‌رو هستیم، اظهار کرد: در صنعت سینمایی هالیوود، بالیوود و حتی کشورهایی مانند مصر که دارای سینما هستند‌، سینماگران به کمک مردم آمده‌اند و حتی در هالیوود شاهدیم که آنها سیاست‌های سیاستمداران خود را قابل باور می‌کنند. این اتفاق در به قدرت رسیدن «اوباما» هم قابل مشاهده است. ابراهیم اصغرزاده با اشاره به چند حادثه از جمله تسخیر سفارت امریکا در تهران و یازده سپتامبر که تاثیر سنگینی بر حافظه جمعی امریکا داشت‌، گفت: حادثه سفارت بیشترین تاثیر را روی سیاستگذاری‌های کاخ سفید در سه دهه قبل داشته است، هنوز این ترس وجود دارد و این در حالی است که در حادثه ۱۱ سپتامبر امریکا با حمله به عراق جامعه امریکایی را توانست تخلیه روانی کند اما برای سفارت این عقده همانطور باقی مانده است.

به همین دلیل است که وقتی فیلمی مثل «آرگو» ساخته می‌شود، برای جامعه امریکا قابل قبول است و تازه به آن جایزه اسکار هم تعلق می‌گیرد. وی با اشاره به تفاوت صنعت سینما در ایران و‌ امریکا بیان کرد: ما در ایران با صنعت سینمای ضعیفی روبه‌رو هستیم و البته قبل از انقلاب شرایط، توجیه‌کننده وضعیت این صنعت بود. اما در دوران سازندگی و ریاست‌جمهوری احمدی‌نژاد سینمای ایران دچار رکود شد و فقط در دوره خاتمی فعال شد، در واقع سینمای اصلاحات سینمایی است که می‌توان گفت فیلمسازان در آن نیم نگاهی به سیاست داشتند و سینمای ژانر متلک‌گویی وجود داشت. وی افزود: امیدوارم در این دولت که اراده مردم بر این بود تا رییس‌جمهوری با شعارهایی که داده است، انتخاب شود، فضای فرهنگی کشور از امنیتی بودن خارج شود و شرایطی پیش ‌آید که سینماگران نسبت به مسائل مردم اهمیت قائل شوند که برخی ازاین مسائل بازخوانی تاریخ است.

● اعتماد به نفس برای نسل جوان

به گفته اصغرزاده اگر مساله اشغال سفارت امریکا در ایران به خوبی بررسی شود نه‌تنها باعث اعتماد به نفس نسل جوان می‌شود بلکه به جامعه بین‌المللی هم جواب خوبی می‌دهد. او با اشاره به فیلم «آرگو» و ارائه تصاویری که در ابتدای فیلم از گذشته امریکا نشان داده می‌شود‌، گفت: سینمای ایران و سینماگران باید خودشان تقدس‌زدایی کنند و وارد حوزه سیاسی شوند چراکه ما اگر اکنون از رابطه نسل جوان با گذشته نگرانیم دلیلش این است که آنها دچار نوعی انحلال‌طلبی شده‌اند. بنابراین امیدوارم در شرایط جدید که روابط خارجی در اولویت کار دولت قرار گرفته بخش‌های فرهنگی و هنری و به ویژه سینما نیز درک صحیحی از جامعه و مطالبات آن داشته باشند. اصغرزاده تاکید کرد: قبول کنید که سینمای ایران بارها خود را به ندیدن زده است. البته من نمی‌خواهم سینماگران را متهم کنم اما اگر سینماگران فعلی و گذشته را مقایسه کنید، می‌بینیم که آنها اصلا قابل مقایسه با یکدیگر نیستند. ما چندین‌بار تلاش کردیم و از سینماگران خواستیم که مساله اشغال سفارت امریکا در ایران را مطرح کنند. اما هربار با موانعی روبه‌رو شدیم که البته این موانع تنها به مسائل مالی مربوط نمی‌شد.

این صاحبنظر سیاسی همچنین درباره اینکه چرا در این مقطع زمانی به فکر ساخت فیلمی درباره اشغال سفارت امریکا در تهران افتاده‌اند، گفت: همان‌طور که بازی ایران و امریکا دو نیمه داشت رابطه بین این دو کشور هم به همین صورت بوده و استارت نیمه دوم در دوره خاتمی زده شده است. در آن مقطع بحث گفت‌وگوی تمدن‌ها مطرح شد و اتفاق دیگر گفت‌وگو با کریستین امان‌پور بود که می‌توان به آن اشاره کرد اما اشکال کار اینجا بود که در همان زمان فضا دو قطبی شد و در شرایطی که گفت‌وگوی تمدن‌ها در سازمان ملل مطرح می‌شود در داخل کشور دو جناح گفت‌وگویی با یکدیگر نداشتند و هرچه بود درگیری بود.