برندینگ، حلقه گمشده توسعه اقتصاد غیرنفتی

افزایش صادرات غیر نفتی و به تبع آن کاهش وابستگی به درآمدهای حاصل از فروش نفت خام، همواره از جانب کارشناسان به عنوان یکی از بهترین راه‌های افزایش ثبات اقتصادی کشور و جلوگیری از تاثیرپذیری اقتصاد از نوسانات بازار نفت بوده است.

افزایش صادرات غیر نفتی و به تبع آن کاهش وابستگی به درآمدهای حاصل از فروش نفت خام، همواره از جانب کارشناسان به عنوان یکی از بهترین راه‌های افزایش ثبات اقتصادی کشور و جلوگیری از تاثیرپذیری اقتصاد از نوسانات بازار نفت بوده است. در حقیقت اقتصاد تک محصولی برای هر نظام اقتصادی نقطه ضعف محسوب می‌شود و به خصوص برای کشوری چون ایران که دارای منابع فراوان خدادادی و طبیعتی متنوع است، وابستگی صرف به نفت مطلوب نیست. امروزه ایران با تولید محصولاتی ارزشمند چون زعفران، خاویار، خشکبار و ... باید بتواند به طور کامل از درآمدهای نفتی چشم‌پوشی کرده و در رقابت با اقتصادهای نفتی منطقه پیشتاز باشد، لکن ضعف در یک مقوله به ظاهر کم اهمیت اما در حقیقت بسیار مهم در امر صادرات سبب شده است که کشور نتواند از این ظرفیت عظیم بهره لازم را ببرد. برای مثال ایران با بیشترین تولید زعفران رتبه اول تولید این محصول را به خود اختصاص داده است، لکن این در حالیست که کشور اسپانیا با صادرات زعفران ایران به حدود ۱۴۰ کشور و آن هم با نام و برند خود رکورددار صادرات این محصول ارزشمند غذایی و دارویی است و علت این امر چیزی نیست جز توجه این کشور به صنعت بسته‌بندی و اهمیت برندسازی به عنوان یکی از ارکان صادرات در اقتصاد مدرن.

امروزه در جهان تجارت بسته‌بندی و برندسازی که علمی مهم رکن اساسی تجارت بدل شده است، به طوری که برخی کشورها پایه اصلی اقتصادشان را بر این صنعت نهاده‌اند و با وارد کردن فله‌ای محصولات دیگر کشورها با قیمتی نازل، آنها را تحت عنوان برندهای مطرح خود بسته‌بندی کرده و با ارزش افزوده‌ای بعضا چندبرابر ارزش اولیه کالای خریداری شده به دیگر کشورها صادر می‌کنند. حال اگر ایران با داشتن محصولات اولیه به جای فروش فله‌ای در این راستا اقدام نماید، می‌توان مدعی بود نه تنها می‌توان به جایگزینی صادرات غیرنفتی به جای اقتصاد مبتنی بر نفت خوشبین بود بلکه در نگاهی عمیق‌تر می‌توان درآمدی بیش از صادرات نفت را نیز از این طریق متصور بود. لکن برندسازی الزاماتی دارد که از آن جمله افزایش کیفیت صنایع بسته‌بندی و مهمتر از آن افزایش رابطه بخش تولید و رسانه‌ها را می‌توان از مهمترین این الزامات دانست؛ در حقیقت با انتشار اخبار فعالیت‌های گوناگون تولیدکنندگان و فعالان اقتصادی به دور از مبالغه‌های تبلیغاتی و بر اساس اصل صداقت مخاطبان با نقاط ضعف و قوت محصولات برندهای مختلف آشنا می‌شوند و هوشمندانه به خرید مایحتاج خود اقدام می‌نمایند. این شناخت در عرصه بین‌المللی نیز همین تاثیر را دارد و سبب ارتقای میزان صادرات و گسترش بازار کالاهای ایرانی در سطح جهان می‌گردد.

خدایار سعیدوزیری