آثار گریه کردن

قال الرضاعلیه السلام کان فیما ناجی الله به موسی علیه السلام انه ما تقرب الی المتقربون بمثل البکاء من خشیتی ۳ در آن چیزهایی که خداوند با موسی علیه السلام مناجات کرد آمده است که متقربان به سوی من به چیزی همانند گریه از خوف من, به من قرب پیدا نمی کنند

گریه همانند خنده یکی از نعمت‌های بزرگ الهی به انسان است. حضرت علی علیه‌السلام می‌فرماید: بکاء العیون و خشیة القلوب من رحمة الله تعالی ذکره فاذا وجدتموها فاغتنموا الدعاء ۱؛گریه چشم‌ها و خشیت قلب‌ها ناشی از رحمت الهی است، پس هر وقت آن را یافتید، دعا کردن را غنیمت شمارید.» گریه، سرمایه انسان در جنگ با دشمن درون؛ اظهار زبونی و زاری در برابر لطف بی کران الهی؛ اظهار نیازمندی و ابراز فقر در برابر غنی مطلق و رحمت واسعه حق تعالی؛ خصلت و شیوه جویندگان کمال مطلق و نشانه زنده بودن قلب آدمی است.

آثار گریه

۱ - قرب به خداوند

قال الرضاعلیه‌السلام: کان فیما ناجی الله به موسی علیه‌السلام انه ما تقرب الی المتقربون بمثل البکاء من خشیتی ۳؛ در آن چیزهایی که خداوند با موسی علیه‌السلام مناجات کرد [آمده است که]: متقربان به سوی من به چیزی همانند گریه از خوف من، به من قرب پیدا نمی کنند.»قال الصادق علیه‌السلام: اوحی الله عز و جل الی موسی علیه‌السلام: ان عبادی لم یتقربوا الی بشی ء احب الی من ثلاث خصال، قال موسی: یا رب و ما هن؟ قال: یا موسی الزهد فی الدنیا و الورع عن المعاصی و البکاء من خشیتی ۴؛ خدای عز وجل به موسی علیه‌السلام فرمود: همانا بندگان من به من تقرب نجستند به چیزی که نزد من از سه خصلت محبوب‌تر باشد. موسی علیه‌السلام عرض کرد: پروردگارا آن‌ها کدامند؟ فرمود: ای موسی! زهد در دنیا و ورع از نافرمانی‌ها و گریه از ترس من.»

۲ - جلب رحمت بر امت

قال الصادق علیه‌السلام: و لو ان باکیا بکی فی امة لرحموا ۵؛ اگر در میان امت یک نفر گریان باشد، همه آن‌ها مورد رحمت قرار می‌گیرند.»قال علی علیه‌السلام: و لو ان عبدا بکی فی امة لرحم الله تعالی ذکره تلک الامة لبکاء ذلک العبد ۶؛ اگر یک بنده در میان امتی گریه کند، خداوند متعال همه آن امت را به خاطر گریه آن عبد رحم می‌کند.»

۳ - جلب محبت خداوند

قال الباقرعلیه‌السلام: ما من قطرة احب الی الله عز و جل من قطرة دموع فی سواد اللیل مخافة من الله لایراد بها غیره ۷؛ هیچ قطره ای نزد خداوند متعال محبوب‌تر از قطره اشکی که در تاریکی شب از ترس خدا بریزد و جز خداوند چیز دیگری در آن منظور نباشد، نیست.»

۴ - سلامتی جسم

فیزیولوژیست‌ها و دانشمندان علم تشریح، فواید زیادی برای گریه و ریختن اشک برای صحت بدن ذکر کرده‌اند که نمونه ای از آن نقل می‌شود: بزرگترین فایده اشک را علمای ابدان، مرطوب نگاه داشتن پرده رویین چشم می‌دانند، زیرا اگر این پرده خشک شود، شفافی آن از دست رفته و آدمی را کور می‌کند. اشک عمل دیگری هم می‌کند: آلات تنفس را‌ تر می‌کند و به اصطلاح روغن می‌زند» و در مقابل عمل خشک کننده هوا مقاومت کرده، آن را مرطوب نگه می‌دارد. روی همین اصل حیواناتی که [در] هوای مرطوب نفس می‌کشند مانند نهنگ غدد اشکی ندارند.» ۸دانشمندان معتقدند اشک، چشم‌ها را می‌شوید و ضدعفونی می‌کند، مجاری بینی را شسته و از عفونت محفوظ می‌دارد. آنان برای گریستن فایده‌های فراوانی قائلند؛ گریه از هیجانات و ناراحتی‌های درونی جلوگیری می‌کند که اگر جلوی آن‌ها گرفته نشود باعث امراض قلبی، زخم معده و امثال آن می‌شود. به همین جهت روانشناسان می‌گویند: گریستن برای بشر امری است لازم؛ زیرا هم تسکین دهنده است و هم سلامت بخش.

۵ - نورانیت قلب

قال علی علیه‌السلام: البکاء من خشیة الله ینیر القلب و یعصم من معاودة الذنب ۹؛ گریه از ترس خداوند، قلب را روشن می‌گرداند و از بازگشتن به گناه باز می‌دارد.»

۶ - پاک شدن از گناهان

قال علی علیه‌السلام: بالبکاء من خشیة الله تمحص الذنوب ۱۰؛ به وسیله گریستن از ترس خدا، گناهان پاک کرده می‌شوند.»

۷ - رفع عذاب از سایر اجزای بدن

قال الصادق علیه‌السلام: ما اعز و رقت عین بمائها من خشیة الله عز و جل الا حرم الله سائر جسده علی النار۱۱؛ هیچ چشمی از خوف خداوند به اشک خود‌ تر نشد، مگر آن‌که خداوند، سایر اجزای بدن او را بر آتش حرام می‌کند.»

۸ - گریان نبودن در قیامت

قال الصادق علیه‌السلام: کل عین باکیة یوم القیامة الا ثلاثة: عین غضت عن محارم الله و عین سهرت فی طاعة الله و عین بکت فی جوف اللیل من خشیة الله ۱۲؛ هرچشمی در روز قیامت گریان است، جز سه چشم: چشمی که از دیدن آنچه خداوند حرام کرده، بر هم نهاده شده باشد و چشمی که در راه طاعت خداوند، بیداری کشیده و چشمی که در دل شب از ترس خدا گریسته است.»

۹ - دوری از جهنم

قال الصادق علیه‌السلام: ما من شی ء الا و له کیل و وزن الا الدموع، فان القطرة تطفی بحارا من نار فاذا اعز و رقت العین بمائها لم یرهق وجهه قتر و لا ذلة فاذا فاضت حرمها الله علی النار ۱۳؛ هیچ چیزی نیست جز آن که پیمانه و وزنی دارد، مگر گریه که یک قطره‌اش دریاهایی از آتش را خاموش می‌سازد و چون چشم با اشک خود پر شود، آن چهره پریشانی و خواری نبیند و چون اشک بریزد، خداوند آن را بر آتش دوزخ حرام می‌کند.»

۱۰ - بهشت

قال النبی صلی الله علیه وآله: و من زرفت عیناه من خشیة الله کان له بکل قطرة قطرت من دموعه قصر فی الجنة مکلل بالدر والجوهر، فیه ما لا عین رات و لا اذن سمعت، و لا خطر علی قلب بشر۱۴؛ هرکس چشم‌هایش از ترس خداوند اشک بریزد، به اندازه هر قطره از آن، کاخی در بهشت برای او مهیا می‌شود. کاخی که به مروارید و گوهر آراسته است، در آن کاخ چیزهایی است که هیچ چشمی ندیده و هیچ گوشی نشنیده و بر قلب هیچ بشری خطور نکرده است.»

* منابع در دفتر روزنامه موجود است