سه شنبه, ۱۶ بهمن, ۱۴۰۳ / 4 February, 2025
نماد زندگی در پردیس
آیین سیزده بدر از مجموعه جشن هایی است كه سر آغاز آن چهار شنبه سوری بوده، با نوروز به اوج خود می رسد و از آنجا كه نوروز باید در جایی به اتمام برسد، در سیزدهم فروردین این جشن‌ها به پایان می‌رسند.
در ادبیات كهن ایران زمین، اعداد و ارقام دارای مفاهیم خاصی بوده اند كه این مفاهیم هنوز در میان سنت های به جای مانده از آن زمان به چشم می‌خورند. اعداد سه، هفت و سیزده و بسیاری اعداد دیگر در ایران باستان مفاهیمی پیچیده از تاثیرات نجومی و پدیده های جاری در قرن‌ها و دوره‌ها به دنبال داشته اند.
تاثیر این اعداد بر روی سنت های كهن ایران به حدی بوده است كه جلوه برونی آن در هفت سین، هفت خان رستم، هفت شهر عشق، هفت اورنگ و سیزده بدر بطور روشن نمایان است.
سیزده بدر یكی از سنت‌های رایج ایرانی است كه از قدمتی بسیار برخوردار است. این سنت با فراگیری خود در كل پیكره اجتماعی ایران یك اسطوره معنایی در سطح وسیع اجتماعی به وجود آورده است. در زمینه پیدایش نام سیزده بدر در میان آثار به جای مانده از گذشتگان اتفاق نظر محسوسی به چشم نمی خورد، ولی باید اذعان داشت كه روزسیزده بدر دارای جایگاه خاص تاریخی در میان اهالی ایران زمین بوده است. تا آنجا كه در زمینه تبار شناسی سیزده بدر باید به اساطیر قدیمی بر جای مانده در ایران رجوع كرد. در اساطیر ایران، عمر جهان هستی دوازده هزار سال آمده است و پس از این دوره جهان بسته می شود و انسان‌هایی كه وظیفه آنها در جهان هستی، جنگ علیه اهریمن است با سپری شدن این دوازده هزار سال و ظهور سوشیانس ناجی موعود سرانجام به پیروزی و ظفر می‌رسند و در هزاره سیزدهم تحت راهنمایی سوشیانس در بهشت به زندگی خود ادامه می دهند. به نظر می رسد عدد دوازده از بروج دوازده گانه گرفته شده باشد، كه آگاهی نسبت به آنها می تواند نشان از وسعت دانش ایرانیان در آن زمان به علم ستاره شناسی داشته باشد. به این ترتیب، در تقویم ایرانی، نخستین دوازده روز سال، جشن زایش انسانها ، تمثیلی از دوازده هزار سال زندگی و نبرد با اهریمن است و روز سیزدهم تمثیلی از هزاره سیزدهم و آغاز رهایش از جهان مادی است.
به همین دلیل نیز، روز سیزدهم كه در واقع نمادی از زندگی انسان در پردیس است، متعلق به ستاره باران انگاشته می شد، زیرا نزول باران بهاری باعث سرسبزی و طراوت زمین شده و نمایه‌یی از بهشت را به وجود می آورد. این اعتقاد در ایران باستان موجب می شد، سیزدهم نوروز، روز ویژه طلب باران بهاری برای كشتزارهای نومید، انگاشته شود. رسوم این روز در ایران باستان متنوع است.
در این روز، از دیر باز مردم ایران به دشت و صحرا می روند تا با شكست دیو خشكسالی، گوسفندی برای فرشته باران قربانی و بریان كنند تا این فرشته كشت های نومید را از باران سیراب كند. یا رسم بوده است كه سبزه سفره هفت سین را به نخستین رودی كه از روستا یا شهر می گذشت بسپارند تا با پیوستن به مزارع و كشتزارها به آنها رونق و بركت بخشد. در تهران قدیم در روز سیزده بدر، مردم نسبت به طبخ و مصرف دمی یا دمپختك باقالا كه غذای اصلی محسوب می شد و سپس بلغور یا آش رشته اقدام می كردند.
حبوبات و سبزیجات آش و بلغور در خانه پخته می شد و تنها در دشت و باغ، آب و رشته آن افزوده می شد. اما مرسوم بود كه از قابلمه بزرگ آش رشته، حتی شده به اندازه یك پیش دستی یا نعلبكی به اطرافیان بخشیده می شد. زیرا معتقد بودند كه ممكن است در آن میان، پسری نا بالغ، زنی حامله یا طفلی باشد كه هوس كرده باشد. خوردن كاهو سكنجبین و چاقاله بادام از رسومات عصر سیزده بدر است. در ایران كنونی، در این روز همه خانواده‌ها به گردشگاه‌های خارج از شهر می‌روند و به گردش در گلزارهای زیبا و باغ‌ها می پردازند.
كودكان و نوجوانان نیز با هم به بازی و ورزش های دسته جمعی می پردازند. در این روز پسرها و دخترهای جوان به امید برآورده شدن آرزوها برای یافتن همسری مناسب سبزه‌ها را گره می زنند. اعتقاد بر این است كه وقتی گره سبزه‌ها باز شوند تمامی مشكلات حل می شوند و آنها به آرزوی خود می‌رسند. مرسوم است كه هنگام گره زدن سبزه دخترها چنین زمزمه كنند: «سیزده به در، سال دگر، بچه بغل، خونه شوهر». در پایان روز، سبزه را به دور می اندازند، زیرا معتقدند كه این سبزه تمامی دردها و بیماری‌ها را در خود جمع كرده است. بنابراین دست زدن به سبزه دیگران موجب انتقال این مشكلات به فرد می‌شود.
مژده اشرفی
ایران مسعود پزشکیان دولت چهاردهم پزشکیان مجلس شورای اسلامی محمدرضا عارف دولت مجلس کابینه دولت چهاردهم اسماعیل هنیه کابینه پزشکیان محمدجواد ظریف
پیاده روی اربعین تهران عراق پلیس تصادف هواشناسی شهرداری تهران سرقت بازنشستگان قتل آموزش و پرورش دستگیری
ایران خودرو خودرو وام قیمت طلا قیمت دلار قیمت خودرو بانک مرکزی برق بازار خودرو بورس بازار سرمایه قیمت سکه
میراث فرهنگی میدان آزادی سینما رهبر انقلاب بیتا فرهی وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی سینمای ایران تلویزیون کتاب تئاتر موسیقی
وزارت علوم تحقیقات و فناوری آزمون
رژیم صهیونیستی غزه روسیه حماس آمریکا فلسطین جنگ غزه اوکراین حزب الله لبنان دونالد ترامپ طوفان الاقصی ترکیه
پرسپولیس فوتبال ذوب آهن لیگ برتر استقلال لیگ برتر ایران المپیک المپیک 2024 پاریس رئال مادرید لیگ برتر فوتبال ایران مهدی تاج باشگاه پرسپولیس
هوش مصنوعی فناوری سامسونگ ایلان ماسک گوگل تلگرام گوشی ستار هاشمی مریخ روزنامه
فشار خون آلزایمر رژیم غذایی مغز دیابت چاقی افسردگی سلامت پوست