رویکرد سیاست خارجی آمریکا در قبال جریانات اسلام گرا

ارزیابی اسلام به منزله یک خطر تهدید و یا چالش از سوی سیاست مداران آمریکایی و به دنبال تقسیم بندی گروه ها و نیروهای اسلامی به طیف های رادیکال میانه رو اصلاح طلب سیاسی غیرسیاسی و موجب اتخاذ نگرش ها و رویکردهای متفاوتی از جانب آمریکا نسبت به جریانات اسلام گرا شده است

ارزیابی اسلام به منزله یک خطر تهدید و یا چالش از سوی سیاست مداران آمریکایی و به دنبال تقسیم بندی گروه ها و نیروهای اسلامی به طیف های رادیکال میانه رو اصلاح طلب سیاسی غیرسیاسی و... موجب اتخاذ نگرش ها و رویکردهای متفاوتی از جانب آمریکا نسبت به جریانات اسلام گرا شده است .

ارزیابی اسلام به منزله یک خطر تهدید و یا چالش از سوی سیاست مداران آمریکایی و به دنبال تقسیم بندی گروه ها و نیروهای اسلامی به طیف های رادیکال میانه رو اصلاح طلب سیاسی غیرسیاسی و... موجب اتخاذ نگرش ها و رویکردهای متفاوتی از جانب آمریکا نسبت به جریانات اسلام گرا شده است . پس از حمله آمریکا به افغانستان و عراق و قدرت یابی رسمی شیعیان در این دو کشور و همچنین همجواری این دو با ایران شیعی که نفوذ منطقه ای آن در حال افزایش است موجب شده تا این سیاست ها ابعاد تازه ای به خود گیرد. قوت یافتن مباحثی همچون « هلال شیعی » و احتمال سهم خواهی بیشتر شیعیان از قدرت سیاسی و اقتصادی دور تازه ای از مناسبات میان آمریکا و جهان اسلام را رقم زده است . این در حالی است که احساس عدم اطمینان و تهدید میان دو طیف یاد شده وجهی دوسویه دارد. به عبارت دیگر همان طور که آمریکا در چهار مقوله عمده ازجمله : تروریسم افزایش احساسات ضدآمریکایی تلقی از اسلام به عنوان مانعی برای گسترش دموکراسی و قدرت یابی شیعیان در خاورمیانه احساس تهدید از جانب اسلام دارد جهان اسلام نیز مجموعه اقدامات آمریکا را خطری می داند که از یکسو ماهیت اسلام و از سوی دیگر منافع جهان اسلام را نشانه رفته است . در تدوین سیاست خارجی آمریکا در قبال جریانات اسلامی نفوذ دو جریان لابی اسرائیل و راست مسیحی (انجیلیون ) غالبا موجب شکل گیری رویکردی تهاجمی و سلبی شده است .

در حقیقت گروه های تندروی مسیحی و یهودی آمریکا تنوع و گستردگی جریانات موجود در درون اسلام را در رادیکالیسم اسلامی خلاصه کرده و لزوم مواجهه با آن را امری ضروری و اجتناب ناپذیر تعریف می کنند. با وجود این نگرشی پرنفوذ در میان سیاست مداران آمریکایی وجود دارد که بر حمایت از جریانات اسلام گرای معتدل و اصلاح طلب تاکید می کند. به باور این گروه حتی پشتیبانی از جریانات احیایی قادر است تا مسلمانان را علیه افراط گرایی اسلامی بسیج کند. این نوشتار بر آن است تا ضمن بررسی عوامل و نگرش های دخیل در چگونگی سیاست گذاری آمریکا در قبال جریانات اسلامی رویکردهای موجود در این خصوص را نیز مورد تدقیق و بازنگری قرار دهد.

● مختصات جهان اسلام

امروزه اسلام و جنبش های اسلام گرا منبع هویت برای افرادی هستند که قصد تقویت همبستگی اجتماعی خود را در برابر تهاجم فرهنگی غرب دارند. این هویت بخشی از چنان توانی برخوردار است که ملی گرایی غالبا در اسلام گرایی جذب می شود. اسلام به عنوان عاملی هویت بخش همبستگی بیشتری به همراه می آورد و این امر در نهایت می تواند منجر به افزایش نفوذ بین المللی جهان اسلام گردد. با این حال آسیب ها و آفت های عمومی موجود در جهان اسلام محرومیت از کسب جایگاه و تاثیرگذاری مطلوب در صحنه نظام بین الملل را به بار آورده است . این نقصان ها در کنار مجموعه اقدامات و سیاست های نامطلوب آمریکا در دهه های اخیر بستر مناسبی را در جهت ظهور و بروز طیف رادیکال و خشونت طلب اسلامی فراهم آورده است . وجود دولت های ناکارآمد اقتصاد ناسالم مشروعیت پایین عدم رعایت حقوق بشر سرکوب مخالفین و فقر در برخی از کشورها از جمله عوامل بسترساز داخلی در تقویت جریانات رادیکالی محسوب می شوند. با اینکه حرکت جهانی به سمت استقرار دموکراسی در جریان بوده است به نظر می رسد کشورهای اسلامی در حاشیه این جریان باقی ماندند و امروزه تنها می توان کشورهایی را که اکثریت مسلمان دارند دموکراتیک نامید. ضعف دولت ها و عدم استقرار اصول دموکراتیک نارضایتی نسبت به اقدامات حکومتی را افزایش داده است . از سوی دیگر خشم و انزجار نسبت به آمریکا به عنوان یکی از عوامل خارجی تشدیدکننده وضع نامطلوب در این جوامع روبه فزونی است . در چنین شرایطی اسلام گرایی با اقبال زیادی مواجه شده است . اما آنچه دارای اهمیت می باشد این است که پدیده اسلام گرایی فاقد شکل واحدی است . در حقیقت اشکال گوناگونی از اسلام گرایی ازجمله رادیکال میانه رو. سیاسی غیرسیاسی خشونت گرا آرامش طلب سنتی مدرن دموکرات و اقتدارگرا در حال ظهور و تکوین هستند. شاید بتوان ریشه این تمایزات و گرایشات متنوع را در دو جریان معتقدین به « اسلام » به مثابه مذهب و قائلین به « اسلام سیاسی » به منزله ایدئولوژی بازشناسی کرد. در حالی که « اسلام » در معنای مذهب عموما وجهی منعطف پویا و با قابلیت های روزآمدی و انطباق پذیری از خود به نمایش می گذارد و می توان از آن تعبیر اسلام برای اسلام را برداشت کرد « اسلام سیاسی » یک ایدئولوژی را با خصائص متصلب و انعطاف ناپذیر جلوه گر می سازد که نگاهی تاسیسی و معطوف به کسب قدرت سیاسی دارد. قرائت افراطی از این ایدئولوژی منجر به ظهور « ایدئولوژی افراطی اسلام » گردیده است . در هر حال باید توجه داشت که : « تنها اقلیتی کوچک از جهان اسلام پذیرای ایدئولوژی افراطی اسلام هستند » . به گفته گراهام فولر : « اسلام معاصر پدیده ای پویا است (شامل بن لادن طالبان لیبرال هایی که به دنبال اصلاح و نوسازی هستند سنت گرایان و غیره ). امروزه مسئله واقعی این نیست که اسلام چیست بلکه آن است که مسلمانان چه می خواهند... افراد به هر کیش و آیینی که تعلق داشته باشند قادرند که به سرعت تفاسیری از مذهب خود ارائه دهند که در عمل تلاش های سیاسی شان را توجیه کند... آزمون واقعی احزاب اسلامی هنگامی فرا می رسد که قدرت را از طریق صندوق های رای به دست آورند و سپس هنگامی که بر سر قدرت هستند به هنجارهای دموکراتیکی که هنگام قرارداشتن در موضع مخالف ستایش گر آن بوده اند پایبند بمانند » . وی معتقد است که در چنین شرایطی « هیچ کس دقیقا نمی داند که یک دولت اسلامی مدرن چگونه خواهد بود » .

● آمریکا و جهان اسلام ; نگرش ها و رویکردها

در صحنه عمل و در خلال چند دهه گذشته سیاست آمریکا درقبال جهان اسلام به خصوص خاورمیانه همراه با چانه زنی بوده است . تا زمانی که ثبات و منافع استراتژیک آمریکا تامین می شد این کشور خواستار حفظ وضع موجود بود. این رهیافت بر این فرض اساسی دلالت داشت که دولت ها تنها بازیگران اصلی نظام بین الملل هستند; اما حادثه ۱۱ سپتامبر دو پیامد عمده را به همراه داشت :

۱) تغییر منافع آمریکا

۲) نفی بازیگری یگانه دولت ها .

در این مقطع سیاست مداران آمریکا ضرورت توجه ویژه به جهان اسلام را در صدر اولویت های سیاست خارجی خود قرار دادند. آنچه به عنوان عامل و ریشه حرکات رادیکالی و تروریستی گروه های اسلامی از جانب آمریکا مورد شناسایی قرار گرفت شامل سه محور دولت های اقتدارگرا گروه های مذهبی ضد مدرنیسم و فقر فراگیر و ناامیدی در جوامع مسلمانان بود.

آمریکا با این تلقی که در جهان اسلام این سه مولفه به صورت دایره وار یکدیگر را تقویت می کنند درصدد اتخاذ سیاستی برآمد که حلقه مزبور شکسته شود. بدین جهت راهبردی را در دو فاز نظامی (حمله به افغانستان و عراق ) و غیرنظامی (دموکراتیزاسیون ) در پیش گرفت . تا مدت ها سیاست مداران آمریکا « سیاست در قبال جهان اسلام » را معادل با « سیاست در قبال خاورمیانه » ارزیابی می کردند در حالی که بسیاری از کشورهای مسلمان در خاورمیانه حضور ندارند. مردم عرب تنها مسلمانان جهان را تشکیل می دهند و چهار کشوری که بیشترین جمعیت مسلمان را دارند (هند پاکستان اندونزی و بنگلادش ) اساسا در خاورمیانه نیستند. بیش از مسلمانان به عنوان اقلیت در کشورهای غیرمسلمان (چین هند فرانسه آمریکا و فیلیپین ) زندگی می کنند. به نظر می رسد در حالی که آمریکا انرژی زیادی برای آنچه بوش آن را « دولت های سرکش » نامید صرف می نماید مشکل اصلی از درون کشورهای دوست برمی خیزد. به گفته فولر : « آمریکا باید از فرمول های بوش مانند : کشورها یا با ما هستند یا با تروریست ها; اجتناب کند. این چیزی نیست که واقعا جریان دارد. همان طور که اسلام گرایی هم همان چیزی نیست که بن لادن آن را جدال بین اسلام و کفر می خواند. داستان واقعی ظهور بالقوه نیروهایی در جهان اسلام است که اسلام را تغییر نخواهد داد بلکه درک بشر از اسلام را تغییر می دهند و زمینه را برای اصلاح و نوسازی اسلامی و ظهور نهایی سیاستی هموار خواهند کرد که هم اصالتا اسلامی باشد و هم لیبرال دموکرات . تشویق این روندها باید در زمره اهداف مهم سیاست آمریکا قرار گیرد » .

به نظر می رسد که دیدگاهی در میان صاحب نظران سیاسی آمریکا وجود دارد که به شدت بر ضرورت ارتباط گیری موثر با گروه های مسلمانی که روایتی تساهل مابانه معتدل گرایانه و آزادیخواهانه از اسلام دارند تاکید می کند. بر این اساس حتی برخی معتقدند که مهم ترین اقدام آمریکا در مبارزه با افراطیون اسلامی حمایت از « احیای اسلامی » است . به عبارت دیگر حمایت از حرکت های سیاسی اقتصادی و روشنفکری که هدف آن اصلاح جوامع و سیاست های مسلمین باشد. این عده بر این باورند که آمریکا باید با « اسلام معتدل » تعامل داشته باشد و لذا استراتژی آمریکا باید معطوف به حمایت از جنبش های احیایی باشد که قادر به بسیج مسلمانان علیه افراطگرایی اسلامی هستند. به طور کلی رویکرد تعامل گرا راهکارها و توصیه های زیر را در خصوص چگونگی استراتژی آمریکا در برابر مسلمین پیشنهاد می کند :

۱) تعامل با احزاب اسلامی ;

۲) توجه به اصلاحات مذهبی آموزشی و اجتماعی ;

۳) حمایت از خیریه های مذهبی مستقل (با هدف خنثی سازی فعالیت ها و اهداف موسسات خیریه وابسته به گروه های تندرو و تروریست که با ارئه خدمات جذب و پرورش نیرو را تعقیب می کنند;

۴) اعطا امتیازات ویژه به دانشگاه ها برای ارتقا افکار و آثار مسلمانان معتدل ;

۵) تمرکز بر دیپلماسی عمومی ارتقا دموکراسی و برنامه های کمکی جهت تقویت اصلاح و احیای اسلامی (به نحوی که ارزش های آمریکایی را به سنت های اسلامی پیوند زند).

به باور « توماس کارودرز » مدیر پروژه دموکراسی در بنیاد کارنگی : « سردرگمی عمیقی در دولت در خصوص معنای دیپلماسی عمومی وجود دارد. برای برخی این مفهوم تنها به سادگی ارائه تصویر آمریکا به جهان است و برای برخی دیگر مقوله ای عمیق تر است که براساس آن باید میان آمریکا و کشورهای مسلمان رابطه ای برقرار کرد که جایگزین عداوت و خصومت کنونی گردد » .

در کنار عوامل یادشده حضور اسلام و مسلمین در آمریکا به عنوان یک مولفه داخلی نیز حائز اهمیت است . در حال حاضر اسلام سریع ترین مذهب در حال رشد در آمریکا محسوب می شود و انتظار می رود که در چند سال آینده دومین بلوک مذهبی بزرگ کشور شود. این در حالی است که دولت روش استفاده و به کارگیری بهینه از این جمعیت را ندارد. از آنجا که جامعه مسلمانان آمریکا بخشی از « جهان اسلام » قلمداد می شود امروزه بر ضرورت جذب این بخش از مسلمانان در سطوحی بالاتر و به ویژه در دایره رویکردهای معطوف به سیاست خارجی آمریکا در قبال جریانات اسلامی تاکید بیشتری می گردد و این اصل به عنوان مکمل سیاست های بیرونی بیشتر مورد توجه قرار گرفته است .

● نقش نیروهای مذهبی و پایگاه های فکری تاثیرگذار در آمریکا

سیاست خارجی آمریکا در حوزه خاورمیانه و اسلام ظاهرا متاثر از ریشه های مذهبی است . در دولت بوش لابی و مذهب دو عامل و بازیگر بسیار مهم تلقی می شوند. به عبارت دیگر بدون توجه به ائتلاف سیاسی میان گروه های طرفدار لیکود حامیان نومحافظه کار اسرائیلی و صهیونیست های مسیحی نمی توان تصویری واضح از چگونگی سیاست های ایالات متحده ترسیم کرد.

الف ) راست مسیحی

راست مسیحی یا انجیلی ها مدعی وجود مبانی انجیلی برای حمایت از اسرائیل هستند. آنها از یکسو جمع شدن یهودیان تشکیل اسرائیل و بازسازی معابد باستانی قوم یهود را از جمله پیش شرطهای بازگشت دوم مسیح می دانند (دلیل اصلی حمایت از اسرائیل ) و از سوی دیگر و به صورت موازی درصدد جذب یهودیان به مسیحیت نیز می باشند. صهیونیسم مسیحی یک تئولوژی و باور دینی محسوب می شود. پیروان این باور جهان اسلام را سرزمینی می دانند که پیش از بازگشت مسیح باید در آن نفوذ کرد. آنها معتقدند که اگر مسیح تاکنون بازگشت خود را به تعویق افکنده به دلیل آن است که آنها موفق به انجام وظایفشان نشده اند. راست مسیحی و نومحافظه کاران دو جریان عمده و غیریهودی طرفدار اسرائیل در آمریکا هستند با این تمایز که دلایل حمایت راست مسیحی از اسرائیل مذهبی است اما نومحافظه کاران عمدتا به دلایل سیاسی و استراتژیک و منافع مشترک در این صف قرار دارند.

راست مسیحی و نومحافظه کاران از اجزا مهم ائتلاف حکومتی جورج بوش محسوب می شوند که هر دو به جدال دائمی میان خیر و شر معتقدند. راست مسیحی به دنبال انجیلی کردن جهان و تغییر آیین غیرمسیحیان است و این هدف را در قالب فکری جدال دائمی خیر و شر ارزیابی می کند. انجیلی ها از زمان دولت ریگان در روند تصمیم سازی سیاست داخلی و خارجی آمریکا وارد شدند; اما اوج فعالیت آنها را می توان در دولت بوش پسر مشاهده کرد. راست مسیحی که جریانی مذهبی و حتی به تعبیری بنیادگرا است معتقد است که میان اسلام و مسیحیت نقاط اشتراک اندکی وجود دارد و اساسا سرشت و ماهیت اسلام خشن است .

طیف تندروی صهیونیست های مسیحی حساسیت ویژه ای به مقوله اسلام دارند به گونه ای که « جنگ علیه تروریسم » را معادل « جنگ مذهب » میان مسیحیت و اسلام تلقی می کنند . بعد از حوادث ۱۱ سپتامبر راست مسیحی تلاش کرد تا حملات و هجمه ها را متوجه اسلام سازد و چنین تبلیغ کند که نظرات جریان القاعده برابر با نظرات اسلام است و مسلمانان وارد جنگ علیه مسیحیت شده اند. به عبارت دیگر طرح مطالب سو علیه اسلام از ۱۱ سپتامبر به بعد به جز ثابتی از گفتمان سیاسی راست مذهبی تبدیل شده است . تندروهای راست مسیحی راهکار مواجهه با اسلام را نفوذ و استحاله می دانند. این طیف به هیچ روی « کثرت گرایی مذهبی » را برنمی تابند و خود را حامل و ناقل حقیقت واحد می پندارند. در این میان فعالیت های برخی مراکز دانشگاهی نزدیک به راست مسیحی نیز حائز اهمیت است . دانشگاه بین المللی کلمبیا از عمده مراکز تعلیم میسیونر (مبلغ مذهبی ) برای اعزام به سرزمین های اسلامی با هدف نیز برنامه های مشابهی Baylor تغییر مذهب مسلمانان و جذب آنها به مسیحیت است . برخی موسسات آموزشی دیگر مانند دانشگاه دارند.

امروزه راست مسیحی دفتر منافع خود را در وزارت خارجه آمریکا با نام :

» office of International Religious Freedom «

دارد و موسسات دیگری نیز با حمایت مالی دولت از جمله :

» office of Faith - Based and Community Initiatives «

وجود دارند که بلافاصله پس از روی کار آمدن دولت بوش ایجاد شدند.

در نهایت باید گفت که افزایش نفوذ مسیحیان انجیلی در آمریکا که از حامیان سرسخت اسرائیل محسوب می شوند و در عین حال به نحوی فزاینده به ستون فقرات ایدئولوژیک دولت بوش تبدیل شده اند فضای مساعدتری را برای فعالیت گروه های یهودی در آمریکا و تبلیغ و سیاست گذاری علیه اسلام فراهم آورده اند. این گروه نشان داده است که به اندازه گروه های یهودی اگر نه بیش از آنها در جهت طرفداری از اسرائیل و مقابله با اسلام فعال و پرتحرک است .

الف ) AIPAC

ب ) لابی اسرائیل

امروزه یکی از مهم ترین مسائلی که میان جهان اسلام و آمریکا قطب بندی ایجاد کرده مناقشه اسرائیل و فلسطین است . حمایت آمریکا از اسرائیل موجب شده است تا آمریکا نزد افکار عمومی مسلمانان دشمن فلسطینیان و در ادامه دشمن مسلمانان محسوب گردد و همین امر احساسات ضدآمریکایی را در جهان اسلام به شدت تقویت کرده است . در خلال جنگ سرد آمریکا و اسرائیل بلوکی را علیه کمونیسم شکل دادند . امروز و پس از ۱۱ سپتامبر آمریکا و اسرائیل بیش از هر زمان دیگر همکاری نزدیکی برای نابودی تهدیدات مشترک از جانب رادیکالیسم اسلامی و تروریسم دارند. نفوذ و تاثیرگذاری لابی اسرائیل در سیاست گذاری های آمریکا به ویژه در حوزه مسائل اسلام و خاورمیانه از چنان قوتی برخوردار است که برژنسکی زمانی اظهار داشت : « چه من در خصوص خاورمیانه درباره خاورمیانه سیاستگذاری کند » . اظهاراتی از این دست بیانگر عمق نفوذ و تاثیر گذاری لابی AIPAC سیاست گذاری کنم و چه اسرائیل به ویژه در جهت گیری های منطقه ای و خاورمیانه ای می باشد.

پل فیندلی نماینده سابق جمهوریخواه کنگره نیز معترف است که : » بیشتر شهروندان از این حقیقت وحشت آور غافل اند که برای سالیان سال سیاست خاورمیانه ای آمریکا از سوی متخصصان و کارشناسان متعهد به مبانی منافع آمریکا طرح ریزی نشده است « . در آنچنان دارای کارکرد و کارآیی است که به راحتی می توان از آن به عنوان « حکومت موازی » در برخی AIPAC حقیقت تکنیک های در بخش های عمده دولت آمریکا ازجمله دفتر معاونت AIPAC سیاست گذاری ها یاد کرد . لابی بزرگ طرفدار اسرائیل به جلوداری رئیس جمهور پنتاگون وزارت خارجه کنگره و... نفوذ بالایی دارد. لابی اسرائیل علاوه بر اینکه از سوی طیف وسیعی از هر دو حزب The Heritage » « American Enterprise Institute سیاسی اصلی آمریکا و رسانه ها پشتیبانی می شود از حمایت مالی قوی موسساتی چون « » نیز برخوردار است . Washington Institute for Near East Policy » و « Fundation

اگرچه بیشتر مقامات آمریکا در وزارت خارجه و شورای امنیت ملی هرگونه پیوند اسرائیلی را در تدوین سیاست آمریکا در قبال اسلام گرایان تکذیب می کنند و معتقدند که تنها ملاحظات مربوط به منافع ملی آمریکا در این زمینه مدنظر قرار می گیرد اما بنا به گفته یک مقام ارشد وزارت خارجه : « ما به میزان زیادی از تعریف اسرائیلی ها از اسلام گرایان متاثر هستیم » .

بنابراین اسرائیل به عنوان بزرگ ترین متحد استراتژیک آمریکا در خاورمیانه از آنجا که هم در همجواری مسلمانان قرار دارد و هم درگیر اصلی ترین چالش های امنیتی و منفعتی با آنان است بیشترین مساعی را در جهت همسوسازی سیاست خارجی آمریکا در قبال اسلام و جریانات اسلامی و خاورمیانه با منافع خود به کار می بندند. در نهایت آنچه به عنوان سیاست خارجی آمریکا در قبال جهان اسلام تدوین می گردد بخش قابل توجهی از ملاحظات اسرائیل را در بردارد.

● نتیجه گیری

سلسله وقایع ۱۱ سپتامبر و حمله آمریکا به افغانستان و عراق بیش از پیش تنوع و مرزبندی موجود میان جریانات اسلام گرا را نزد صاحب نظران و سیاست مداران آمریکایی آشکار ساخت . هرچند گروه هایی همچون لابی پرنفوذ اسرائیل در آمریکا و نگرش های برخاسته از طیف راست مسیحی غالبا در مواجهه با اسلام تعابیری واحد ارائه داده و رویکردی سلبی و تهاجمی را تجویز می کنند اما به نظر می رسد که جهت گیری سیاست خارجی آمریکا بیش از گذشته بر لزوم تعامل با جریانات اسلام گرای معتدل و حمایت از « احیای اسلامی » تاکید می ورزد. در حقیقت پشتیبانی از حرکت های سیاسی اقتصادی و روشنفکری اسلامی که به قصد بهبود و پیشرفت جوامع مسلمین صورت می گیرد جایگاه ویژه ای در استراتژی سیاست خارجی آمریکا یافته است .

معتقدین به این رویکرد در دستگاه سیاست گذاری آمریکا اقداماتی از قبیل حمله به افغانستان و عراق و یا سیاست های دموکراسی گستری در خاورمیانه را برای خشکاندن تروریسم و افراطگرایی اسلامی بدون کمک از جریانات معتدل اسلامی ناکامل ارزیابی می کنند و بر ضرورت توجه به گرایشات متنوع در درون جریانات اسلام گرا تاکید می کنند. به عبارت دیگر با طبقه بندی جریانات اسلام گرا براساس اهداف شیوه عملکرد و غیره تعامل با گروه های اسلام گرای میانه رو و اصلاح طلب پیش نیاز تقابل با جریانات اسلام گرای افراطی تعریف می شود.

قوت یافتن مباحثی همچون « هلال شیعی » و احتمال سهم خواهی بیشتر شیعیان از قدرت سیاسی و اقتصادی دور تازه ای از مناسبات میان آمریکا و جهان اسلام را رقم زده است

آمریکا از تروریسم افزایش احساسات ضد آمریکایی تلقی از اسلام به عنوان مانعی برای گسترش دموکراسی و قدرت یابی شیعیان در خاورمیانه احساس تهدید می کند

در تدوین سیاست خارجی آمریکا در قبال جریانات اسلامی نفوذ دو جریان لابی اسرائیل و راست مسیحی (انجیلیون ) غالبا موجب شکل گیری رویکردی تهاجمی و سلبی شده است

گروه های تندروی مسیحی و یهودی آمریکا تنوع و گستردگی جریانات موجود در درون اسلام را در رادیکالیسم اسلامی خلاصه کرده و لزوم مواجهه با آن را امری ضروری و اجتناب ناپذیر تعریف می کنند