جنگ آمریکا در افغانستان

پیتر گالبرایس نویسنده و مفسر سیاسی و سفیر سابق ایالات متحده از جمله مخالفان جنگ افغانستان است

پیتر گالبرایس نویسنده و مفسر سیاسی و سفیر سابق ایالات متحده از جمله مخالفان جنگ افغانستان است. او در دهه ۱۹۸۰ و اوایل ۱۹۹۰ سفیر ایالات متحده در کرواسی بود وپس از سال ۲۰۰۳ به عنوان مشاور آمریکا در امور کردستان عراق فعالیت کرد وی در سال ۲۰۰۹ به عنوان نماینده ویژه سازمان ملل در افغانستان شروع به فعالیت نمود. گالبرایس از جمله کسانی بود که تلاش زیادی جهت آشکار شدن تقلب گسترده کرزای درانتخابات سال ۲۰۰۹ عراق نمود.وی نویسنده دو کتاب انتقادی در باب جنگ عراق است و اخیرا هم شروع به نگارش کتابی در مورد افغانستان و پاکستان کرده است. او در مقاله ذیل که در مجله اکونومیست به چاپ رسیده است مواضع خود را در مورد نتیجه جنگ آمریکا در افغانستان بیان میکند.

جنگ آمریکا در افغانستان پیروزی برای این کشور در بر ندارد، چرا که ایالات متحده در افغانستان هم پیمان معتبر ندارد و امیدی هم نیست که در اینده داشته باشد.

آمریکا یک استراتژی ضد یاغیگری در افعانستان در پیش گرفته است و چنان که ژنرال استنلی کریستول اعلام داشت فاکتور اصلی درپیروزی این استراتژی مردم افغانستان هستند.گرچه این امکان پذیر است که نیروهای آمریکائی طالبان را در سطح محدود از میدان به در کنند و بر انها پیروز شوند( البته اگر احیانا نیروهای طالبان را پیدا کنند) اما آمریکا و هم پیمانانش نمیتوانند بدون کمک مردم افغانستان به طور مطلق پیروز شوند. فاکتوردیگر موثر درپیروزی استراتژی آمریکا در مبارزه با طالبانیسم در افغانستان وجود حکومتی در افغانستان است که از وفاداری مردم افغان برای بر انگیختن آنها بر علیه یاغی گران برخوردار باشد، که چنین حکومتی وجود ندارد.

حامد کرزای که از سال ۲۰۰۲ به عنوان رئیس جمهور افغانستان مشغول به کار است زمانی که با حمایت بوش بر این مسند قرار گرفت سیاست مبارزه با طالبان رادر پیش گرفت اما او در طول هشت سال چنان منفعل کار کرد که افغانها او را به تمسخر گرفته و معتقدند او فقط در حد یک شهردار برای کابل عمل کرده آن هم چنان فاسد که کشور افغانستان در جدول میزان رشوه خواری و فساد در دنیا در مقام ۱۷۹ یک رده جلوتر از کشورهائی همچون سومالی که اصلا فاقد حکومت میباشد، قرار گرفته است.

اوضاع زمانی وخیم تر میشود که بدانید پرزیدنت کرزای اینک در حالی در دفتر ریاست جمهوری نشسته است که خودش نیز قبول دارد که این سمت حاصل تقلبی گسترده در انتخابات بود. در سال ۲۰۰۹ کمیسون انتخاباتی مستقل منتخب کرزای در انتخابات چنان اعمال نفوذ و دستکاری کرد که کرزای این انتخابات را با حدود یک میلیون رای ساختگی، یعنی یک سوم کل آرای خودش با پیروزی به پایان رساند.بعد از برگزاری این انتخابات کمیسون منتخب کرزای برای مردم فریبی، جریان را به گونه ای اداره کرد که انتخابات به دور دوم بکشد و در دور دوم عبدا... گل شکست خورد.بسیاری از مردم افغانستان به کرزای به عنوان رهبری که به طور دموکراتیک انتخاب شده نگاه نمیکنند.پس پس آمریکا برای مبارزه با تروریسم در افغانستان روی کمک حکومتی حساب کرده است که علاوه بر فساد و انفعال از فقدان مشروعیت نیز رنج میبرد.

در طول این هشت سال وضعیت نظامی افغانستان سال به سال بد تر شده است.کمی غیرواقع بینانه به نظر میرسد که حکومت منفعل و فاسد کرزای راه اصلاحات در پیش گیرد چرا که حتی هیچ نشانه ای هم از آن به چشم نمیخورد.

کرزای در ماه آوریل گذشته در پاسخ به فشار های اوباما ، سازمان ملل و آمریکا را مقصر تقلب در انتخابات۲۰۰۹ دانست و تهدید کرد که به طالبان خواهد پیوست.این موضع گیری کرزای باعث شد که بسیاری از مردم افغانستان و آمریکا از جمله خود من به سلامت و ثبات عقل کرزای شک کنیم.

با وجود موضع گیری قبلی، در دیدار هفته گذشته کرزای از کاخ سفید هیچ حرفی جز کلمات خوب بین دو رئیس جمهوررد و بدل نشد و دلیل این برخورد خوب کرزای علی رغم موضع تند قبلی نه این است که کرزای نظر خود را عوض کرده باشد بلکه به دلیل اهمیتی است که کرزای به حفظ حمایت مردمی برای جنگ قائل است .

مشکلات افغانستان چیزی فراتراز آقای کرزای است.ده های بیلیون دلار صرف پرورش سربازان ونیروهای پلیس افغانستان گردیده اما این کار بازده بسیار کمی داشته است؛چرا که حدود ۸۰ درصد این نیروها بیسواد و شمار قابل توجهی از آنها معتاد به مواد مخدر هستند.یک دوره آموزش هشت هفته ای که برای ایجاد یک نیروی پلیس شایسته در شرایط عادی کافی است برای کشور افغانستان که در این دوره حتی باید اصول اولیه زندگی و بهداشت را به نیروها یاد داد بسیار کم به نظر میرسد.یک دوره طولانی تر به لحاظ آموزشی برای افغان ها کار آمد تر است اما مشکل اینجا است که آموزش دیدگان پس از اتمام این دوره حاضر نیستند به عنوان پلیس برای ایالت ها کار کنند چرا که سالانه یک نفر از ده نفر انها کشته میشود.

اهمیت آموزش نیرو های افغان از این جهت است که ؛ در شرایطی که نیروهای آمریکائی موفق شوند یک منطقه را از وجود طالبان پاک کنند زمانی آن منطقه از بازگشت طالبان در امان خواهد بود که حاصل تلاش نیروهای آمریکائی به وسیله سربازان افغان با بر قراری امنیت و پلیس افغانستان با بر قراری قانون و نظم حفظ شود.

یکی دیگر از مسائل مهم که امروزه آمریکا در افغانستان با آن دست به گریبان است این است که حاکمان افغانستان باید حکومتی مشروع به وجود آورند وبه این واسطه وفاداری مردم را جلب کنند؛در حالی که هیچ دور نمائی وجود ندارد که حکومت نامشروع و فاسد و منفعل کرزای بتواند وفاداری و حمایت مردم را به دست آورد.

هنوز پروژه هائی در افغانستان وجود دارد که نا تمام است و باید آنها را انجام داد ،از جمله : حمایت و حراست از مناطق غیر پشتون نشین در برابر نفوذ طالبان( حرکت طالبان در مناطق پشتون نشین است) و امن نگه داشتن کابل و برخورد شدید با تروریست ها در این منطقه. البته باید در نظر داشت که انجام این کارها ربط چندانی با مشروعیت و یا غیر مشروعیت حکومت افغانستان ندارد و فقط نیاز به تعدادی از نیروها و یگان هائی دارد که اینک مشغول و درگیر جنگ هستند.

در پایان باید خاط نشان کرد که بدون شک این یک مسئله مهم است که افغانستان جایگاه مهمی در منافع غرب دارد. اما فارغ از اینکه این کشور چه جایگاه و ارزشی برای غرب دارد هیچ دلیلی وجود ندارد تا غرب منابع با ارزش امنیت ملی خود را صرف مبارزه با یاغی گری در افغانستان کند آنهم تلاشی که بدونه شک نتیجه ای در بر ندارد و ازآنجا که پیروزی آمریکا در افغانستان منوط به شکست طالبان است ، برای آمریکا در این کشور پیروزی و فتحی وجود ندارد.

منبع: economist

مترجم: آرین پورقدیری اصفهانی