روشنمان کن, دکتر

گفت وگو با دکتر بهروز باریک بین درباره روش های روشن کردن پوست

خیلی از ما خانم‌ها از پوست خودمان راضی نیستیم و با دیدن خانم‌های دیگر که پوستی برنزه‌، سفید یا گندمگون دارند، آرزو می‌کنیم ای کاش پوست ما هم شبیه آنها بود...

در حالی که نمی‌دانیم شاید داشتن پوستی شبیه پوست ما آرزوی فرد دیگری باشد. مهم نیست که رنگ پوست ما چه رنگی است، مهم آن است که از پوستمان خوب مراقبت کنیم. در مورد تیرگی پوست مساله متفاوت است. پوست هر فردی ممکن است به دلایلی دچار تیرگی شود. مواجهه با نور آفتاب و عدم مراقبت‌ صحیح پوستی می‌تواند از جمله دلایل آن باشد. برای آشنایی با شیوه‌های روشن‌ کردن پوست پای صحبت دکتر بهروز باریک‌بین، متخصص پوست و عضو هیات علمی دانشگاه علوم پزشکی شهید بهشتی نشسته‌ایم.

▪ چه کسانی نیاز به روشن‌کردن پوست دارند؟

بیشتر ایرانی‌ها دارای پوست سبزه و گندمگون هستند و در صورت عدم مراقبت صحیح از پوست، زود دچار تیرگی یا لک پوستی می‌شوند و اگر نیاز به انجام لیزر برای برطرف‌کردن جای جوش، لک‌ یا تیرگی داشته باشند لازم است پوست خود را کمی ‌روشن کنند. هدف اصلی روشن کردن پوست آن است که احتمال ایجاد لک و تیرگی بعد از لیزر به حداقل برسد و فعالیت ملانوسیت‌ها کمتر شود.

▪ اصلا چرا پوست تیره می شود؟

تیره‌شدن پوست به علل مختلف اتفاق می‌افتد که قرارگیری در معرض نور خورشید و ایجاد لک و جوشگاه‌های ناشی از آکنه یا مشکلات ناشی از تصادفات از جمله علل آن‌ است. بنابراین برای جوانسازی و رفع این مشکلات نیاز به استفاده از لیزر یا پیلینگ شیمیایی است. حال برای اینکه عوارض ناشی از لیزر یا پیلینگ با موادشیمیایی کاهش یابد، پزشکان سعی می‌کنند از حدود یک ماه قبل از انجام لیزردرمانی شروع به درمان ناحیه‌ای کنند که قرار است لیزر شود. با این کار احتمال تیرگی‌های بعدی نیز کاهش می‌یابد. در واقع برای از بین بیردن تیرگی اولیه لازم است ابتدا پوست کمی روشن‌تر شود.

▪ برای این‌کار از چه روش‌ها یا موادی استفاده می‌شود؟

استفاده از ترکیب های روشن‌کننده استفاده از روش‌های مختلف لایه‌برداری می‌تواند به تدریج باعث روشن‌ترشدن پوست شود. البته اگر فردی از روش‌های محافظت‌کننده پوست در برابر اشعه آفتاب استفاده نکند، اثرات آن دایمی نخواهد بود و پوست فرد مجددا تیره خواهد شد. این کار توسط کرم‌ها و لوسیون‌های لایه‌بردار و کرم‌های روشن‌کننده به صلاحدید پزشک انجام می‌شود. داروهای حاوی هیدروکینون، ترتینویین و روش‌های مختلف لایه‌برداری تا حدی سبب روشن شدن پوست و از بین بردن چروک‌های ریز و سطحی پوست می‌شوند. از کرم‌های حاوی اسید میوه هم می‌توان استفاده کرد. از مواجهه با نور آفتاب نیز باید خودداری و از ضدآفتاب باید به‌طور مرتب استفاده کرد. هیدروکینون باعث می‌شود غلظت و فعالیت‌ رنگ‌ سلول‌های رنگدانه پوست یا ملانوسیت‌ها کمتر شود. این موضوع سبب می‌شود رنگدانه‌ها بعد از انجام لیزر یا پیلینگ به یکباره فعال نشوند و خطر لک‌شدن مجدد بعد از لیزر کاهش یابد. کرم‌های ضدآفتاب نیز نوعی پوشش در برابر اشعه فرابنفش ایجاد می کنند و همواره چه قبل و چه بعد از لیزردرمانی توصیه می‌شود.

▪ آیا فقط لیزر برای لایه‌برداری و روشن‌شدن پوست به کار می‌رود؟

خیر، لایه‌برداری پوست معمولا به شیوه‌های مختلف است که لیزر یکی از آنها است. پیلینگ با موادشیمیایی، دستگاه درم‌ابریشن و میکرودرم ابریشن وسایل مکانیکی دیگری برای لایه‌برداری و رفع تیرگی پوست هستند.

▪ مراقبت‌های پس از لیزر برای کاهش عوارض و پیشگیری از عود تیرگی چگونه است؟

لک‌شدن و تیرگی پس از لیزر معمولا گذراست و با گذشت زمان برطرف می‌شود. بعد از انجام لیزر و ایجاد زخم در ناحیه درمان‌شده،‌ فرد باید حدود یک هفته تا ۱۰ روز از کرم ترمیم‌کننده استفاده کند و از قرارگیری در معرض نورخورشید بپرهیزد. ممکن است این درمان تا ۳ ماه ادامه پیدا کند تا خطر لک به حداقل برسد. خطر ایجاد لک و تیرگی در کسانی که پوست خود را قبل از لیزر برنزه‌ کرده‌اند بیشتر است. لازم به ذکر است در کسانی که پیش‌زمینه لک‌های پوستی یا ملاسمای بارداری دارند، طبیعی ‌شدن رنگ پوست به زمان بیشتری نیاز دارد.

مژگان کریمی