انسان شناسان پزشکی: مارگارت لاک

سپیده ثقفیان

تصویر: لاک
مارگارت لاک کانادایی متولد 1936انسان‌شناس پزشکی است که به خاطر کار‌هایش در زمینه انسان‌شناسی بدن و تجسد، معرفت‌شناسی مقایسه‌ای معرفت و فعالیت پزشکی و تأثیر جهانی تکنولوژی‌های زیست-پزشکی شناخته می‌شود.

مارگارت لاک کانادایی متولد 1936انسان‌شناس پزشکی است که به خاطر کار‌هایش در زمینه انسان‌شناسی بدن و تجسد[1]، معرفت‌شناسی مقایسه‌ای معرفت و فعالیت پزشکی و تأثیر جهانی تکنولوژی‌های زیست-پزشکی شناخته می‌شود.

لاک در بروملی انگلیس به دنیا آمد و سال 1961 به کانادا مهاجرت کرد. او در دانشگاه لیدز[2] بیوشیمی خواند، بعد تحقیقاتش را در مؤسسه بنتینگ ادامه داد. بعد از آن در دانشگاه کالیفرنیا مشغول تحقیق شد. او بعد از سفرش به ژاپن شروع به آموختن انسان‌شناسی در برکلی کرد و در سال 1976 مدرک دکترای فلسفه در انسان‌شناسی فرهنگی دریافت کرد. بعد از گذراندن دوره پست دکترا در UCSF در دانشگاه مک گیل برنامه انسان‌شناسی پزشکی تأسیس کرد. چند سال بعد آلن یانگ[3] به این برنامه ملحق شد. این برنامه یکی از مرکزهای برجسته و متنفذ در انسان‌شناسی پزشکی است. لاک هم چنین استاد مدعو در پاریس، دانشگاه وین و دانشگاه توکیو است.

هم اکنون او در دپارتمان مطالعات اجتماعی پزشکی دانشگاه مک گیل در کنار دپارتمان انسان‌شناسی فعالیت می‌کند.

لاک نویسنده یا ویراستار 17 کتاب و بیش از 200 مقاله دانشگاهی است. کتاب اول او، طب آسیای شرقی در ژاپن شهری (1980)، زمینه برای دو دهه تحقیقات اتنوگرافیک مقایسه‌ای انتقادی در ژاپن و آمریکای شمالی در رابطه با بیماری و مرض، چرخه تحول زندگی و بدن فراهم کرد. این مجموعه کار نشان می‌دهد که معرفت پزشکی از جمله زیست-پزشکی، در یک زمینه تاریخی، اجتماعی، فرهنگی، سیاسی و اقتصادی خاص تجسم پیدا می‌کند و برای هستی-معرفت شناسی‌های دانش و فعالیت پزشکی پیامدهایی دارد.

اولین مونوگراف[4] او در رابطه با سالخوردگی[5] است: اسطوره‌های یائسگی در ژاپن و آمریکای شمالی (برکلی: انتشارات دانشگاه کالیفرنیا، 1993). این کتاب درباره پزشکی شدن میانسالی زنانه در ژاپن و آمریکای شمالی است. لاک مفهوم «زیست شناسی‌های محلی» را برای محاسبه داده‌های تجربی در این تحقیق خلق کرد. این مفهوم پرکاربرد، فرض مدرنیستی بدن مادی عام را مرکززدایی می‌کند و ادعا می‌کند که یک رابطه متقابل دائمی بین بدن‌ها، محیط‌ها (چه تاریخی و چه محلی) و متغیرهای سیاسی/اجتماعی وجود دارد. لاک و وین-کیم گوین[6] در کتاب انسان‌شناسی زیست-پزشکی (آکسفورد: ویلی-بلکول، 2010) از اصطلاح «تمایزگذاری زیست-اجتماعی» برای ارجاع به رابطه متقابل فرایندهای اجتماعی و زیست‌شناختی در زمان و فضا استفاده کردند که در زیست شناسی‌های محلی ته نشین می‌شود.

دوبار مرده: پیوند اعضا و اختراع دوباره مرگ (برکلی: انتشارات دانشگاه کالیفرنیا، 2002) تغییرات در معیارهای تعیین مرگ که در دهه 1960 برای مهیا شدن امکان قانونی اقدام برای پیوند اعضا، به وجود آمده بود مستند می‌کند. در ژاپن امکان برداشت اندام از کسانی که مرگ مغزی شده‌اند –هستارهایی که زندگیشان هنوز تمام شده قلمداد نمی‌شود- باعث ناآرامی‌های عمومی شد و عواقب بسیار برای شرکت‌های فعال در این زمینه شد.

آخرین مردم نگاری لاک درباره آلزایمر است که بر جلوگیری مولکولی از بیماری آلزایمر تأکید می‌کند. او هم اکنون درباره اپی ژنتیک تحقیق می‌کند که شکل جدیدی از جدل انتساب و اکتساب را مطرح می‌کند.

کتاب‌های زیادی از مارگارت لاک موفق به دریافت افتخارات و جوایز شده‌اند. بعضی از آثار لاک عبارتند از:

Lock, Margaret. The Alzheimer Conundrum: Entanglements of Dementia and Aging. Princeton, NJ: Princeton University Press, 2013.

Lock, Margaret and Nguyen, Vinh-Kim.An Anthropology of Biomedicine. Oxford: Wiley-Blackwell, 2010. Farquhar, Judith and Lock, Margaret. Beyond the Body Proper: Reading the Anthropology of Material Life. Durham, NC: Duke University Press, 2007

Franklin, Sarah and Lock, Margaret. Remaking Life and Death: Towards an Anthropology of the Biosciences. Santa Fe, NM: School of American Research, 2003.

Lock, Margaret. Twice Dead: Organ Transplants and the Reinvention of Death. Berkeley: University of California Press, 2002.

Cambrosio, Alberto and Lock, Margaret. Living and Working with the New Medical Technologies: Intersections of Inquiry. Cambridge: Cambridge University Press, 2000.

Lock, Margaret and Kaufert, Patricia A. Pragmatic Women and Body Politics. Cambridge: Cambridge University Press, 1998.

Lock, Margaret. Encounters with Aging: Mythologies of Menopause in Japan and North America. Berkeley: University of California Press, 1993.

 

[1] embodiment

[2] University of Leeds

[3] Allan Young

[4] monograph

[5] aging

[6] Vinh-Kim Nguyen

 

 

 

ویژه نامه ی «هشتمین سالگرد انسان شناسی و فرهنگ» 
http://www.anthropology.ir/node/21139