درمان حمله پانیک یا اختلال هراس عصبی

حمله پانیک یا اختلال هراس عصبی

حمله پانیک یا حمله هراس یکی از اختلال های اضطرابی است که در آن فرد به طور ناگهانی دچار ترس و تپش قلب شدید، بدون وجود سابقه ای از بیماری های قلبی می شود. این اختلال باعث دستپاچگی و ترس شدید بیمار می شود و معمولا او را به مطب پزشکان می کشاند اما در بررسی های تخصصی هیچ نشانی از بیماری قلبی و جسمی دیده نمی شود.

یکی از بارزترین مثال ها درباره تپش قلب ناگهانی اختلال هراس یا حمله پانیک است. حمله هراس، اختلال اضطرابی است که فرد مبتلا به آن ناگهانی دچار حمله های هراس یا ترس و وحشت ناگهانی و دچار تپش قلب زیاد، تعریق، تنگی نفس و سرگیجه می شود. آنچه باعث شده اختلال پانیک متمایز از هراس های معمول باشد، نبود محرک خارجی و رخ دادن ناگهانی و بدون دلیل آن است. مبتلایان به حمله پانیک بسیار هراسانند و به پزشکان داخلی و قلب مراجعه می کنند ولی در آزمایش های مکرر، اکوکاردیوگرافی و تست ورزش هیچ نشانه ای از اختلال در قلب و عروق یافت نمی شود. همچنین بیماران از نظر سلامت تیروئید و... نیز بررسی می شوند. در صورتی که جواب همه آزمایش ها منفی باشد، آنگاه تشخیص حمله پانیک مطرح می شود.

حتما تاکنون بارها با افرادی مواجه شده اید که به طور ناگهانی دچار حملات تپش قلب و تنگی نفس می شوند و در همان حالی که ترس شدید از مردن یا آسیب جدی روانی و جسمی ایشان را فراگرفته است خود را به بیمارستان یا درمانگاه می رسانند.

اما پزشک اورژانس پس از گرفتن نوار قلب و معاینه به آنها می گوید:«مشکل از قلبتان نیست، مشکل از اعصاب و روان شماست.» این افراد که معمولا در سنین جوانی و سابقه مشکل قلبی هم ندارند دچار حمله پانیک هستند که در فارسی به «هول» ترجمه شده است.

حمله پانیک یکی از انواع اختلالات اضطرابی است  علت حمله پانیک چیست؟

پانیک علائم زیادی دارد که عموما علامت های شایع بیماری های جسمی مانند تنگی نفس، تپش قلب، احساس خفگی، درد شکم و گزگز دست و پا است. اما در واقع مشکل ناشی از یک حمله شدید اضطراب است که به واسطه نزدیکی بین روان و جسم و ارتباط تنگاتنگ آنها خود را این گونه نشان می دهد.

حمله پانیک ممکن است توسط قرار گرفتن در موقعیت های مختلف مثل مواجهه با یک صحنه ترس آور، شنیدن یک خبر ناگهانی، مصرف مواد از جمله حشیش و حتی بدون هیچ اتفاق خاصی رخ دهد.

کسی با حمله پانیک نمی میرد

در زمان حمله تقریبا همه مبتلایان به این باور می رسند که در حال مردن هستند و مدام از پزشک می پرسند «آیا خوب می شوم؟» شدت اضطراب در زمان حمله به حدی است که حقیقتا می تواند چنین باوری را در فرد ایجاد کند.

افراد خانواده هم که با این نگرانی فرد مبتلا مواجه می شوند نگرانی مشابهی را تجربه می کنند و معمولا فرد را به نزدیک ترین بیمارستان و درمانگاه می رسانند. اما نکته مهم و کمک کننده این است که افراد بدانند این بیماری کشنده نیست و تقریبا در تمامی موارد بدون باقی ماندن آسیب جسمی جدی سپری می شود.

تکرار این واقعیت برای فرد بیمار در زمان حمله می تواند سبب کاهش اضطراب وی و افزایش سرعت کاهش علائم شود. در این شرایط همچنین بخصوص در فردی که پیش از حمله اخیر تحت معاینه قرار گرفته و تشخیص پانیک برایش قطعی شده بهتر است خانواده در انتقال فرد به بیمارستان عجله نکنند.

درمان حمله پانیک چیست؟

همان گونه که گفته شد پانیک از جمله اختلالات اضطرابی است که درمان آنها توسط روانپزشک یا متخصص اعصاب و روان انجام می شود. این افراد البته معمولا برای بار اول به پزشکان اورژانس یا متخصصان قلب مراجعه می کنند ولی پس از درمان اولیه فورا باید به روانپزشک مراجعه کنند تا پس از ارزیابی، درمان شروع شود چرا که در صورت تاخیر در درمان، احتمال دارد بیماری شدت یابد و به اختلال جدی در عملکرد فردی، اجتماعی و شغلی فرد منجر شود.

درمان این اختلال مانند اکثر اختلالات روانپزشکی دو بخش دارد:درمان دارویی و غیر دارویی که به طور معمول هر دو در کنار هم توسط روانپزشک انجام می شوند. البته می توان گفت درمان غیر دارویی در این اختلال به تنهایی کفایت نمی کند و معمولا نیاز به تجویز درمان دارویی نیز هست.

در زمان حمله پانیک باید چه کرد؟

در زمان بروز این اضطراب شدید، پیش از هر چیز خود فرد بهتر است مطالبی را که روانپزشک درباره این اختلال گفته است برای خود مرور کند و خانواده نیز ضمن شلوغ نکردن اطراف بیمار به وی درباره کشنده نبودن این حملات توضیح دهند. معمولا با چنین توضیحاتی حملات در حال وقوع برطرف می شوند.

اما در صورت افزایش شدت حمله فرد می تواند در یک کیسه پلاستیکی چند دقیقه نفس بکشد و این کار می تواند باعث کاهش اضطراب و شدت حمله شود. از طرف دیگر اکثر روانپزشکان برای بیمار مشخص می کنند که اگر حمله دست داد می توانند با خوردن کدام دارو به صورت اضافه از شدت پیدا کردن حمله جلوگیری کنند.

البته نکته مهم این است که در صورت تکرار حملات پانیک معمولا فرد مبتلا باید هر روز به مدت حداقل چند ماه دارو مصرف کند و این جدای از تکرار حملات است چرا که درمان اصلی این اختلال کاهش کلی اضطراب فرد است که می تواند به کاهش و حذف این حملات منجر شود.

پس اگر روانپزشک برای شما در این زمینه دارو تجویز کرد و از شما خواست هر روز دارویتان را مصرف کنید حتی در صورت حذف کامل حملات، تحت نظر روانپزشکتان دوره درمان را تکمیل کرده و از قطع زودهنگام و بدون هماهنگی دارو جدا خودداری کنید.

درمان حمله پانیک یا اختلال هراس عصبی