علت خمیازه کشیدن چیست؟

خمیازه چیست؟

خمیازه عبارت‌ است از باز کردن دهان و کشیدن حجم زیادی از هوا به درون ریه‌ها که به صورت غیر ارادی اتفاق می‌افتد و از دوره جنینی و یازده هفتگی نیزقابل مشاهده است.

دو نظر در مورد خمیازه وجود دارد:

1. تئوری فیزیولوژیکی: طبق این تئوری افزایش دی‌اکسیدکربن در خون به همراه کاهش اکسیژن باعث می‌شود گیرنده‌های حسی به مرکزی غیر ارادی در مغز که تنظیمات تنفس را بر عهد دارد، دستور دهند و آن قسمت مغز فرمان خمیازه را صادر نماید.

2. تئوری خستگی: طبق این تئوری، خمیازه کشیدن نوعی واکنش طبیعی به وضعیت خستگی است که به صورت غیر ارادی اتفاق می‌افتد.

بر این اساس، خمیازه كشیدن یك عمل بدوی است كه در سیر تكامل انسان جا مانده است. این رفتار علامتی از تغییر حالت میان هوشیاری و خواب‌آلودگی است. حالت برعکس آن نیز صادق است. به هنگام صبح که شما از خواب برمی‌خیزید، با وجود رفع خستگی دوباره خمیازه می‌کشید.

خنده و خمیازه قابل سرایت هستند

یك پروفسور در دانشگاه مریلند آمریكا كشف كرده، خنده و خمیازه به گونه‌ای غیر عادی قابل سرایت هستند و خمیازه کشیدن ارتباطی به نیاز برای کسب اکسیژن ندارد، به طوری كه تنها مطالعه درباره خمیازه كافی است تا شما نیز تمایل به آن پیدا كنید.

علاوه بر آن، پژوهشگران دانشگاه آریزونا بر این باورند که دلیل اینكه برخی افراد با مشاهده خمیازه دیگران، خود نیز آن را تكرار می‌كنند، نوعی پدیده ارادی موسوم به مجاورت است.

آن‌ها می‌گویند: در 90 درصد موارد، خمیازه كشیدن به دنبال افت اكسیژن در بدن فرد رخ می‌دهد. برای مثال بعد از مدتی نفس كشیدن به صورت مقطع و كوتاه، ناگهان شخص خمیازه می‌کشد و با این كار بدن او میزان اكسیژن مورد نیاز را دریافت می‌كند. پس در حقیقت خمیازه پاسخی به نیاز فرد برای دریافت هوای بیشتر است، نه دلیلی بر خواب آلودگی.

علت خمیازه کشیدن چیست؟

با وجود دلایل مطرح شده در بالا، علت و چگونگی دقیق خمیازه كشیدن مشخص نیست. اما طبق مشاهدات و تجربه‌ها، دیدن، شنیدن یا حتی فكر كردن به خمیازه می‌تواند فرد را به انجام آن وادارد، زیرا نگاه كردن و شنیدن صدای خمیازه روی مغز ما اثر می‌گذارد و باعث خمیازه می‌شود.

بر اساس برخی نظریه‌ها، خمیازه كشیدن نوعی روش ارتباطی میان موجودات است، به این معنی كه جانوران با انجام این عمل، تغییرات ایجاد شده در محیط یا درون خود را به یكدیگر اطلاع می‌دهند.

کسانی که در پاسخ به خمیازه دیگران، بیشتر واکنش نشان می‌دهند، آنهایی هستند که از حس همدلی بیشتری بهره‌مندند.

واگیری خمیازه از طریق چشم‌ها!

تصاویری که اخیرا از رشته‌های اعصاب تهیه شده، نشان می‌دهد که نقطه مشترکی از مغز، هم در هنگام عکس‌العمل به خمیازه و هم در مقابل خمیازه کشیدن دیگران ایفای نقش می‌کند.

برای آزمایش این تصور کلی، تیم دانشگاه لیدز آزمایشی انجام دادند که در آن به مطالعه رفتار دانشجویان روانشناسی و مهندسی در این مورد پرداختند. برای انجام این پژوهش، هر کدام از دانشجویان در اتاق انتظار مجزایی قرار گرفت و هم اتاقی آن‌ها كه در واقع محققی بود که در عرض 10 دقیقه، 10 بار خمیازه کشید و تعداد پاسخ دانشجویان به خمیازه‌هایشان را ثبت کردند.

بعد از این مرحله از تمام شرکت کننده‌ها خواسته شد تا مهارت‌های همدلانه خود را محک بزنند، به این ترتیب که تصویر چند چشم در اختیار آنها قرار می‌گرفت که آن‌را تفسیر کنند. البته احساساتی که از خود نشان دادند، توسط محققان ثبت شد.

نتیجه این تحقیق مشخص کرد کسانی که در پاسخ به خمیازه دیگران، بیشتر واکنش نشان می‌دهند، همان‌هایی هستند که از حس همدلی بیشتری بهره‌مندند. همچنین تفاوت قابل ملاحظه‌ای بین 2 گروه مورد مطالعه وجود داشت.

دانشجویان روانشناسی نسبت به خمیازه مسری حساس‌تر بودند و نمره بسیار بیشتری نسبت به دانشجویان مهندسی در آزمون همدلی کسب کردند.

منبع: جهرم 118