نوروز 96 در انتظار دگرگونی تلویزیون

ایران/ يک سال پيش، در آستانه بهار سال 1395، درست در روزهاي پاياني اسفند ماه 1394، برخي از مديران شبکه‌هاي سيما از آغاز دگرگوني‌ها و تغييرات ضروري در تلويزيون خبر داده بودند که با شروع سال نو، رفته رفته تغييرات مورد نظر در دو عرصه متفاوت آغاز شد. در نخستين گام، به طور طبيعي اين تحول با تغيير يا جابه جايي برخي مديران در شبکه‌هاي مختلف سيما شروع شد و در گام بعدي برنامه‌ريزي براي انجام برخي تغييرات در دو وجه «کمي» و «کيفي» در دستور کار قرار گرفت. ايجاد تغييرات «کمّي» در شبکه‌هاي مختلف به طور منطقي برمبناي سه دليل عمده: مشکلات بودجه واعتبارات مالي، پيشگيري از ريزش مخاطبان و ضرورت ادغام يا درهم آميزي برخي شبکه‌هاي تلويزيوني بر اساس اهداف مشابه و طيف مخاطبان مشترک آنها بود. کارنامه تلويزيون در سالي که گذشت، آشکارا نشان داده است که به‌عنوان يکي از فراگيرترين و اثرگذارترين رسانه‌هاي گروهي، مثل هميشه، نيازمند تغييرات و دگرگوني‌هاي کيفي و کمي و آسيب شناسي ضعف‌ها وکمداشت‌هايش بوده و بويژه از نظر مخاطب شناسي و نيازسنجي جامعه و شناسايي موضوع‌ها و درونمايه‌هاي مورد نياز مخاطبان گسترده خود به تحولي اساسي نياز دارد. بخصوص که مي‌دانيم، اگر اين مسأله مهم و پراهميت براستي مورد توجه جدي سياستگذاران و برنامه‌ريزان تلويزيوني قرار نگيرد، در اندک زماني نه چندان طولاني، شبکه‌هاي مختلف سيما با ريزش بيش‌تر مخاطبان و بينندگان خود رو به رو خواهند شد و ادامه چنين روندي، جز بي‌توجهي به خواست و پسند و سليقه مخاطبان ودريافت‌کنندگان برنامه‌هاي تلويزيوني، معناي ديگري نخواهد داشت. يک واقعيت را نبايد از نظر دور داشت که با وجود برخي تلاش‌هاي به نسبت مثبت، هنوز جاي خالي ايجاد تغييرات مطلوب در کيفيت محتواي برنامه‌ها، بويژه در زمينه پژوهش‌هاي بايسته پيش از نگارش فيلمنامه‌هاي مناسب و استفاده از مشاوران متخصص در عرصه‌هاي مختلف فني و محتوايي با هدف توليد آثار منسجم و داراي استحکام هنري(از نظر زيبايي شناسي و زبان فيلم وسينما) و ساخت برنامه‌هاي پرمخاطب در تلويزيون آشکارا احساس مي‌شود.

ساخت مجموعه‌هاي تلويزيوني در ايام نوروز نيز همانند«ماه رمضان» و «محرم و صفر» و.... در قالب «برنامه‌هاي مناسبتي» در تلويزيون برنامه‌ريزي مي‌شود. قرار گرفتن همين پسوند ساده و دير آشناي«مناسبتي» به دنبال واژه « برنامه»، کافي است تا«توليد شتابزده»،«بودجه نا کافي»، «امکانات فني و توليدي محدود» در ذهن ما تداعي شود! کليد خوردن برخي از مجموعه‌هايي که قرار است در نوروز 96 پخش شوند، در ماه‌هاي پاياني سال‌جاري و ادامه داشتن تصوير‌برداري بعضي از آنها (مثل مجموعه سفارش شده از سوي شبکه 2 سيما و....) تا واپسين روزهاي اسفند ماه جاري و گاه حتي نهايي نشدن سرنوشت برنامه پخش يکي دو نمونه از آنها که سهم کدام شبکه خواهند بود، بخوبي نشان مي‌دهد که در تلويزيون هنوز پس از سال‌ها تجربه، نظامنامه مدون و قابل اجرايي براي ساخت و پخش مجموعه‌هاي مناسبتي وجود ندارد. کم‌ترين زيان تداوم چنين روندي، نزول کيفيت برنامه‌ها و توليد برنامه‌هاي کم جاذبه خواهد بود.

از آن جا که ساخته شدن مجموعه‌هاي جذاب و سرگرم‌کننده در طليعه فصل بهار، همزمان با شکوفايي و سرسبزي طبيعت مي‌تواند در ايجاد شور و نشاط، اميد آفريني و تمديد قواي روحي و ايجاد نوعي آرامش رواني در جامعه بسيار مؤثر باشد، براي نوروز سال 1396 نيز کوشيده‌اند تا با انتخاب موضوع‌ها و مضاميني متنوع، بويژه در برخي نمونه‌ها با انتخاب فضايي شادي آور (کمدي) و زبان طنز، در خلق فضاهاي شاد و پرنشاط گام‌هاي قابل اعتنايي بردارند. برهمين اساس، رويکرد کلي اکثر توليدات مناسبتي نوروز 96 با فضاي طنز و شادي آور است.

ترديدي نبايد داشت که در صورت انتخاب درست و مناسب مضامين شادي آور و طنز يا ديگر داستان‌هاي جدي با مضامين خانواده و جامعه و يافتن ساختار سنجيده و منسجم براي هر يک از اين نمونه‌ها همراه با به کار‌گيري بازيگران حرفه اي، مي‌توان اميدوار بود که برخي از اين آثار براي مخاطبان تلويزيون به خاطره‌اي شيرين و ماندگار بدل شوند.

مجله اینترنتی وب