شنبه, ۸ اردیبهشت, ۱۴۰۳ / 27 April, 2024
مجله ویستا

خواب راحت با داشتن تغذیه درست


خواب راحت با داشتن تغذیه درست
خواب مسأله بسیار مهمی است كه تمام افراد با هر سن و جنسی به آن نیاز دارند. انسانها به طور متوسط یك سوم از عمر خود را در خواب به سر می برند و با این كار كه در هر روز به صورت مكرر انجام می‌گیرد به سلولهای مغزی خود استراحت داده و باعث آرامش مغز كه فرماندهی بدن را به عهده دارد، می‌شوند.
افرادی كه به دلایل مختلف كم خواب یا بی خواب می‌شوند دچار تحریك پذیری می‌شوند. این دسته از افراد به سرعت عصبی شده و نمی توانند به سرعت گذشته و به همان دقت به انجام امور خود بپردازند.
دسته‌ای از افراد كه به علت كثرت كار و مسؤولیت ترجیح می‌دهند از ساعات كاری خود كم كنند نه تنها در انجام كارهای محوله موفق نمی شوند بلكه در ضمن كار یا به خواب رفته یا بی حال شده و چرت می‌زنند. اگر در صورت خستگی ناچار به ادامه فعالیت و كار باشید نمی توانید بدن خود را به خوبی كنترل كنید.
آمارها نشان می‌دهد بعضی از حوادث كه در محیط كار، خانه یا هنگام رانندگی روی می‌دهد به علت كم خوابی و خستگی بوده است.
متخصصان در خصوص مكانیسمی كه در بدن هنگام خواب روی می دهد می گویند: تعدادی از ماهیچه های بدن در خواب به حالت استراحت فرو می روند و فرصت پیدا می كنند تا بعد از فعالیت های روزانه قوای از دست رفته خود را دوباره به دست آورند.
در خواب مغز فعالیت كمتری را انجام می دهد ولی بعضی از بخش های مغز در هنگام خواب باز هم كاملاً فعال است، این بخش ها كنترل ضربان قلب، تنفس و دیگر بخش های حیاتی بدن را به عهده دارند ولی فعالیت این بخش ها هم آهسته تر از هنگام بیداری است.
متخصصان امور تغذیه توصیه می كنند به علت همین آهستگی حركات معده و روده در خواب نباید قبل از خواب معده و روده كاملاً از غذا بخصوص غذاهای چرب و سنگین پر كرد.
تحقیقات نشان می دهد با داشتن یك تغذیه مناسب می توان به خواب راحتی دست پیدا كرد. افرادی كه براثر استرس یا دیگر مشكلات روحی و عصبی یا بیماری نمی توانند خواب راحتی داشته باشند با داشتن یك رژیم غذایی مناسب می توانند تا اندازه ای این آشفتگی را بهبود ببخشند.
دكتر سید علی كشاورز- متخصص تغذیه و استاد دانشگاه- در این مورد می گوید: برای داشتن یك خواب راحت باید یك رژیم غذایی متعادل با برنامه غذایی مناسب براساس گروه چهار گانه داشت. خوردن لبنیات، شیر و ماست همراه با شام به آرامش انسان در هنگام خواب كمك زیادی می كند.
وی می گوید: خوردن یك لیوان شیر ولرم كه شیرین شده نیز در ایجاد خواب راحت مفید است.
دكتر احمدرضا درستی- متخصص تغذیه از انگلستان و استاد دانشگاه - در مورد اینكه چه رابطه ای میان خواب و تغذیه وجود دارد، می گوید: بین خواب و تغذیه ارتباطی متقابل وجود دارد. به طوری كه مشخص شده است كسانی كه بد می خوابند یعنی نامنظم، خیلی زیاد و یا خیلی كم به خواب می روند. در تمام این حالات از نظر تغذیه مورد لطمه قرار می گیرند. بطور مثال بی خوابی و بد خوابی باعث چاقی و لاغری در كودكان و بزرگسالان می شود.
وی می افزاید: در بچه ها هورمون رشد كه در اوایل شب ترشح می شود به شرطی در انجام كار خود كه عبارت از رشد قدی كودك است موفق است كه كودك در اوایل شب خوابیده باشد در غیر این صورت در زمان بیداری صرف فعالیت های عادی كودك شده و به كار اصلی خود نمی رسد و این امر می تواند باعث كوتاه قد ماندن كودكانی كه شب ها دیرتر به خواب می روند، شود.
كارشناسان تغذیه اعتقاد دارند كه كودكان چاق بیشتر از دیگران از اختلالات خواب رنج می برند كه این مسأله روی تحصیل آنان نیز مؤثر است.
پزشكان عقیده دارند كه این اختلالات سلامت كودكان را نیز به خطر می اندازد و رشد اجتماعی آنها را نیز به مخاطره می اندازد.
در این كودكان جریان هوا نیز با مشكل مواجه می شود و باعث می شود كه میزان اكسیژن در خون آنها پایین بیاید.
خواب در سنین رشد اهمیت زیادی دارد. خواب باعث می شود تا افراد از هیجانات روزانه دور بمانند و به این وسیله به شادابی و سرزندگی برسند. آزمایشات نشان می دهد كسانیكه چند شبانه روز نخوابیده اند قدرت كنترل و قضاوت خود را از دست داده اند ولی بایك شب بیداری یا نخوابیدن اتفاق مهمی روی نمی دهد.
دكتر درستی در خصوص اینكه چه عواملی موجب بدخوابی می شود، می گوید: مشخص شده كه بد غذایی و گرسنگی پنهان ناشی از آن می تواند به بدخوابی منجر شود. به عنوان مثال كسانیكه دچار كمبود آهن هستند علاوه بر اینكه دچار سرگیجه، سردرد، ضعف و دیر یادگیری می شوند ممكن است دچار بدخوابی هم بشوند.
دكتر كشاورز در مورد موادی كه باعث بی خوابی می شود می گوید: افرادی كه عصبی هستند یا نسبت به چای ، قهوه و نسكافه حساس هستند نباید قبل از خواب از این سه نوشیدنی استفاده كنند زیرا این مواد باعث افزایش استرس و عصبی شدن آنها هنگام خواب می شود.
وی اضافه می كند: استفاده از ویتامین C با دز بالا می تواند باعث بی خوابی در انسان شود. افرادی كه دارای حساسیت ویژه ای هستند حتی با خوردن یك پرتقال یا مركبات نیز ممكن است دچار بی خوابی شوند و یا برای چند ساعت نتوانند بخوابند.
دكتر درستی در مورد اینكه چه موادی باعث ایجاد خواب راحت می شود می گوید: تحقیقات ثابت كرده است كه مصرف یك لیوان شیر شیرین و ماست ترش خواب آور است كه این به علت جذب سریع كلسیم موجود در آنهاست بطوری كه از مدتها قبل نقش كلسیم در خواب كاملاً شناخته شده است.
وی می گوید: كمبود بسیاری از مواد مغزی موجود در غذاها می تواند باعث بی خوابی شود از طرف دیگر كسانیكه بیش از حد غذا می خورند و دستگاه گوارش آنها ناچار به فعالیت زیادی است، روی خواب آنها تأثیر نامطلوب می گذارد و پرخوری می تواند یكی از علل كم خوابی شود.
افرادی كه بتوانند بهترین روش تغذیه را انتخاب كرده و در ساعات مناسب اقدام به خوردن غذا كنند، از خواب بهتری هم برخوردار خواهند بود.
دكتر كشاورز در این مورد می گوید: خوردن دوغ، شیر، ماست همراه شام، كمك بزرگی به خواب آرام و عمیق می كند. افرادی كه دچار تنش هستند می توانند قبل از خواب یك لیوان جوشانده گل گاوزبان بنوشند تا تنش هایشان هنگام خواب بر طرف شود.
این متخصص تغذیه معتقد است تغذیه و میزان خواب با توجه به شرایط روحی و حساسیت های فردی در تمام انسانها متفاوت است به طوری كه ممكن است شخصی با خوردن چای یا قهوه از عصر دچار بی خوابی شود و شخص دیگری با وجود خوردن این مواد در آخر شب باز هم خواب راحتی داشته باشد.
دكتر درستی از فعالیت های فیزیكی به عنوان عامل مهم دیگری كه روی خواب و تغذیه اثر می گذارد نام می برد و می گوید: اگر روزانه به حد كافی فعالیت فیزیكی نداشته باشیم ممكن است منجر به سوء تغذیه دائم اعم از لاغری یا چاقی شویم و این می‌تواند روی خواب نیز تأثیر بگذارد. بطوری كه تحقیقات روشن كرده است كودكانی كه فعالیت فیزیكی‌شان ناكافی است شبها دیرتر به خواب رفته و احتمال چاقی نیز در آنها بیشتر است.
منبع : مطالب ارسال شده


همچنین مشاهده کنید