سه شنبه, ۱۱ اردیبهشت, ۱۴۰۳ / 30 April, 2024
مجله ویستا
اندیشه اقتصادی در مشروطه
مضمون اصلی جنبش مشروطه خواهی مخالفت با خودكامگی حاكمان و برقراری نظم و قانون در جامعه بود. مبارزات اصلاح طلبانه برای محدود كردن قدرت حاكمه با تدبیر «تنظیمات » یا قانون، منتهی به حكم سلطنتی مبنی بر تشكیل «مجلس ملی» در ۲۴ جمادی الثانی ۱۳۲۴ ق
۱۴ مرداد ۱۲۸۵ ش شد كه بعدها «فرمان مشروطیت» نام گرفت. آنچه «مجلس ملی» تحت عنوان «قانون اساسی» و متعاقب آن «متمم قانون اساسی» به تصویب رساند اساسا روی همین مسئله تنظیمات حكومتی متمركز بود و اینكه چگونه با تشكیل مجلس منتخب مردم می توان حاكمان را مقید به رعایت «حقوق مردم» كرد. درست است كه در این اسناد مصوب «مجلس ملی» بر حقوق مالكیت شخصی و تضمین آن تاكید شده است اما اندیشه اقتصادی معین و مصرحی را در آنها نمی توان سراغ گرفت، با این حال نباید فراموش كرد كه حكومت قانون یا به اصطلاح ایرانیان آن زمان حكومت مشروطه، مستلزم نظام اقتصادی متناسب با خود است. برخی از برجستگان فكری دوران مشروطیت به اهمیت موضوعات اقتصادی و نقش آنها در ترقی خواهی و تجددطلبی آگاه بودند و آن را در نوشته های خود مطرح می كردند اما جریان امروز پس از استقرار مجلس و فراز و نشیب های متعاقب پیروزی نهضت طوری بود كه این موضوع مهم و تعیین كننده به فراموشی سپرده شد. اولین اثر مهم به زبان فارسی كه منعكس كننده اندیشه مدرن اقتصادی بود به صورت ترجمه ای از یك كتاب درسی معتبر اروپایی در سال ۱۳۲۳ ق یعنی یك سال پیش از پیروزی نهضت مشروطه، در تهران به چاپ رسید. مترجم این كتاب محمدعلی فروغی طی نطقی در سال ۱۳۱۵ شمسی یعنی نزدیك به ۴۰ سال پس از چاپ اولیه آن می گوید: «اول كتابی هم كه در علم ثروت به زبان فارسی نوشته شد آن است كه من برای دانش آموزان همین آموزشگاه مدرسه علوم سیاسی از فرانسه ترجمه كردم و خبر هم ندارم كه این اول كتاب دویمی پیدا كرده باشد.» برای چاپ كتابی به لحاظ علمی هم طراز با این اول كتاب، می بایست حدود ۳۰ سال دیگر نیز می گذشت، این تاخیر ۷۰ساله در پیگیری اندیشه اقتصادی مدرن، گوشه ای از این واقعیت تاریخی را آشكار می سازد كه تجدد اقتصادی، غایب بزرگ دوران سازندگی ایران پس از انقلاب مشروطه است.
۱۴ مرداد ۱۲۸۵ ش شد كه بعدها «فرمان مشروطیت» نام گرفت. آنچه «مجلس ملی» تحت عنوان «قانون اساسی» و متعاقب آن «متمم قانون اساسی» به تصویب رساند اساسا روی همین مسئله تنظیمات حكومتی متمركز بود و اینكه چگونه با تشكیل مجلس منتخب مردم می توان حاكمان را مقید به رعایت «حقوق مردم» كرد. درست است كه در این اسناد مصوب «مجلس ملی» بر حقوق مالكیت شخصی و تضمین آن تاكید شده است اما اندیشه اقتصادی معین و مصرحی را در آنها نمی توان سراغ گرفت، با این حال نباید فراموش كرد كه حكومت قانون یا به اصطلاح ایرانیان آن زمان حكومت مشروطه، مستلزم نظام اقتصادی متناسب با خود است. برخی از برجستگان فكری دوران مشروطیت به اهمیت موضوعات اقتصادی و نقش آنها در ترقی خواهی و تجددطلبی آگاه بودند و آن را در نوشته های خود مطرح می كردند اما جریان امروز پس از استقرار مجلس و فراز و نشیب های متعاقب پیروزی نهضت طوری بود كه این موضوع مهم و تعیین كننده به فراموشی سپرده شد. اولین اثر مهم به زبان فارسی كه منعكس كننده اندیشه مدرن اقتصادی بود به صورت ترجمه ای از یك كتاب درسی معتبر اروپایی در سال ۱۳۲۳ ق یعنی یك سال پیش از پیروزی نهضت مشروطه، در تهران به چاپ رسید. مترجم این كتاب محمدعلی فروغی طی نطقی در سال ۱۳۱۵ شمسی یعنی نزدیك به ۴۰ سال پس از چاپ اولیه آن می گوید: «اول كتابی هم كه در علم ثروت به زبان فارسی نوشته شد آن است كه من برای دانش آموزان همین آموزشگاه مدرسه علوم سیاسی از فرانسه ترجمه كردم و خبر هم ندارم كه این اول كتاب دویمی پیدا كرده باشد.» برای چاپ كتابی به لحاظ علمی هم طراز با این اول كتاب، می بایست حدود ۳۰ سال دیگر نیز می گذشت، این تاخیر ۷۰ساله در پیگیری اندیشه اقتصادی مدرن، گوشه ای از این واقعیت تاریخی را آشكار می سازد كه تجدد اقتصادی، غایب بزرگ دوران سازندگی ایران پس از انقلاب مشروطه است.
منبع : روزنامه شرق
همچنین مشاهده کنید
نمایندگی زیمنس ایران فروش PLC S71200/300/400/1500 | درایو …
دریافت خدمات پرستاری در منزل
pameranian.com
پیچ و مهره پارس سهند
خرید بلیط هواپیما
ایران مجلس شورای اسلامی بابک زنجانی مجلس دولت سیزدهم اصغر جهانگیر خلیج فارس دولت لایحه بودجه 1403 شورای نگهبان حجاب مجلس یازدهم
تهران هواشناسی قوه قضاییه آموزش و پرورش سیل شهرداری تهران فضای مجازی سلامت شورای شهر تهران پلیس قتل سازمان هواشناسی
خودرو قیمت دلار قیمت طلا قیمت خودرو سایپا کارگران ایران خودرو دلار بازار خودرو چین مالیات بانک مرکزی
تلویزیون سریال سینمای ایران رسانه سینما دفاع مقدس تئاتر موسیقی فیلم رسانه ملی بازیگر کتاب
سازمان سنجش
رژیم صهیونیستی اسرائیل غزه فلسطین آمریکا جنگ غزه حماس نوار غزه روسیه عربستان ترکیه اوکراین
فوتبال پرسپولیس استقلال سپاهان تراکتور باشگاه استقلال تیم ملی فوتسال ایران فوتسال بازی باشگاه پرسپولیس وحید شمسایی لیگ برتر
هوش مصنوعی اینترنت ناسا تبلیغات اینستاگرام فناوری همراه اول ماه گوگل اپل آیفون ایرانسل
داروخانه ویتامین کاهش وزن دیابت خواب طول عمر چاقی سلامت روان فروش اینترنتی دارو بارداری