انگلستان

انگلیس ذخایر عظیم نفت وگاز در دریای شمال دارد و همین مسئله این كشور را درردیف مهم ترین تولیدكنندگان نفت و گاز در اروپا قرار داده است. انگلیس یكی از بزرگ ترین مصرف كنندگان انرژی در اروپا محسوب می شود. این کشوریك قدرت بزرگ اقتصادی وسیاسی در اروپا و جهان است و دومین اقتصاد بزرگ اتحادیه اروپا به شمار می آید. رشد اقتصادی این كشور در سال های اخیر بالاتر از میانگین رشد اقتصادی در اتحادیه اروپا بوده است. انگلیس بزرگ ترین كشور تولیدكننده نفت وگاز طبیعی در اتحادیه اروپا است. این كشور درسال های گذشته یكی از تولیدكنندگان مهم این دو ماده بوده است، ولی تحلیل گران پیش بینی می كنند تا اواخر دهه جاری میلادی انگلیس به واردكننده نفت و گاز طبیعی تبدیل شود.
تولید نفت وگاز درحوزه های نفت وگاز انگلیس در دهه ۱۹۹۰ به اوج خود رسید، ولی در سال های گذشته تولید نفت وگاز در این كشور سیر نزولی داشته، زیرا سرعت كشف ذخایر جدید نفت وگاز نتوانسته است با سرعت استخراج و مصرف از ذخایر كنونی هماهنگ شود.
- نام كشور: انگلیس
- رئیس دولت: تونی بلر، نخست وزیر(از می ۱۹۹۷ تاكنون)
- جمعیت: ۳/۶۰ میلیون نفر(۲۰۰۴)
- تولید ناخالص داخلی: ۱۲/۲ تریلیون دلار(۲۰۰۴)
- صادرات عمده: كالاهای صنعتی، سوخت، موادشیمیایی، موادغذایی، نوشیدنی ها، تنباكو.
- مهم ترین كشورهای واردكننده كالا از انگلیس(۲۰۰۳): آمریكا (۷/۱۵ درصد)، آلمان (۵/۱۰ درصد)، فرانسه(۵/۹ درصد)، هلند (۹/۶ درصد)، ایرلند (۵/۶ درصد)، بلژیك (۶/۵ درصد)، اسپانیا (۴/۴ درصد) و ایتالیا (۴/۴ درصد).
- واردات عمده: كالاهای صنعتی، ماشین آلات، مواد غذایی، سوخت - مهم ترین كشورهای صادركننده كالا به انگلیس(۲۰۰۳): آلمان (۵/۱۳ درصد)، آمریكا (۲/۱۰ درصد)، فرانسه (۱/۸ درصد)، هلند (۳/۶ درصد)، بلژیك (۹/۴ درصد)، ایتالیا (۷/۴ درصد).
- میزان ذخایر اثبات شده نفت (۲۰۰۵): ۴۹/۴ میلیارد بشكه
- میزان تولید نفت(۲۰۰۴): ۰۸/۲ میلیون بشكه در روز
- میزان مصرف نفت(۲۰۰۴): ۸۶/۱ میلیون بشكه در روز - ظرفیت پالایش نفت خام(۲۰۰۳): ۸/۱ میلیون بشكه در روز
- میزان منابع گاز(۲۰۰۵): ۸/۲۰ تریلیون فوت مكعب
- میزان تولید گاز طبیعی(۲۰۰۴): ۶/۳ تریلیون فوت مكعب
- میزان مصرف گاز طبیعی(۲۰۰۲): ۳/۳ تریلیون فوت مكعب
- میزان صادرات گاز طبیعی(۲۰۰۲): ۳/۰ تریلیون فوت مكعب
- میزن ذخایر قابل برداشت زغال سنگ(۲۰۰۱): ۶۵/۱ میلیارد تن
- میزان تولید زغال سنگ(۲۰۰۲): ۶/۳۲ میلیون تن - میزان مصرف زغال سنگ(۲۰۰۲): ۲/۶۴ میلیون تن
- میزان واردات زغال سنگ(۲۰۰۲): ۶/۳۱ میلیون تن
- ظرفیت تولید برق(۲۰۰۲): ۷۷ گیگاوات (۸/۷۹ درصد از انرژی فسیلی و گرمایی، ۹/۱۷ درصد از انرژی هسته ای، ۲ درصد از انرژی هیدروكلیك و ۲/۰ درصد سایر منابع)
- كل مصرف انرژی (۲۰۰۲): ۹۶۰۰ تریلیون بی.تی.یو (۳/۲ درصد كل مصرف انرژی درجهان)
- انتشار گاز دی اكسیدكربن ناشی از استفاده از انرژی(۲۰۰۲): ۸/۵۵۲ میلیون تن (۳/۲ درصد از كل انتشار گازدی اكسیدكربن درجهان)
- شدت انرژی(۲۰۰۲): ۸۶۵۰ بی.تی.یو به ازای هر دلار تولید ناخالص داخلی به قیمت های ثابت سال ۱۹۹۵
- شدت دی اكسیدكربن (۲۰۰۲): ۴/۰ تن به ازای هر هزار دلار تولید ناخالص داخلی به قیمت های ثابت سال ۱۹۹۵
- سهم سوخت های مختلف در مصرف انرژی: گاز طبیعی(۱/۳۷ درصد)، نفت(۷/۳۵ درصد)، زغال سنگ(۱۵ درصد)، انرژی هسته ای (۹/۱۰ درصد)، سایر منابع تجدیدپذیر(۷/۰ درصد)، انرژی هیدرولیك(۵/۰ درصد)
●نفت
ذخایر اثبات شده نفت خام انگلیس در سال ۲۰۰۵، ۵/۴ میلیارد بشكه برآورد شده است. این كشور در سال ۲۰۰۴ روزانه ۹/۱ میلیون بشكه نفت مصرف كرد كه در قیاس با سال ۲۰۰۳ ۹/۷ درصد افزایش داشته است، اما در دو دهه گذشته اهمیت نفت در اقتصاد انگلستان به تدریج كاهش یافته است؛ به گونه ای كه سهم آن در اقتصاد از ۴۱ درصد در سال ۱۹۸۰ به ۳۶ درصد در سال ۲۰۰۲ كاهش یافت.
بخش عمده ای از نفت خام انگلیس، نفت سبك و شیرین است و همین مسئله سبب شده است مشتریان زیادی علاقه مند به خرید نفت از این كشور باشند. انگلیس از سال ۱۹۸۱ تاكنون به صادركننده نفت خام تبدیل شده است. به گزارش «اداره تجارت و صنعت انگلیس» نفت تولیدی این كشور به طور عمده به بازارهای آمریكا (۳۱ درصد)، هلند (۲۶ درصد)، فرانسه (۱۶ درصد) وآلمان (۱۴ درصد) روانه می شود. در سال ۲۰۰۴، انگلیس ۲۳۵ میلیون بشكه نفت خام و ۱۳۴ میلیون بشكه فرآورده های نفتی به آمریكا صادر كرد كه به ترتیب ۳/۲ و۷/۴ مصرف نفت خام و فرآورده های نفتی آمریكا را تشكیل می دهد.
●حفاری وتولید نفت
فلات قاره انگلیس كه در دریای شمال و در سواحل شرقی این كشور واقع است، بخش عمده ذخایر نفت انگلیس را در خود جای داده است. این كشور درچند نقطه دیگر هم ذخایر نفت خام دارد.
كل تولید نفت انگلیس درسال ۲۰۰۴ به ۰۸/۲ میلیون بشكه در روزرسید كه درقیاس با سال ۲۰۰۳ حدود ۱۳ درصد و درقیاس با سال ۱۹۹۹ (اوج تولید نفت در انگلیس) حدود ۳۰ درصد كاهش نشان می دهد. دولت انگلیس انتظار دارد روند كاهش تولید نفت خام دراین كشور همچنان ادامه یابد وبه ۳۸/۱ میلیون بشكه در روز در سال ۲۰۰۹ برسد. شركت نفت «بریتیش پترولیوم»(PB) بزرگ ترین تولیدكننده نفت در این كشور محسوب می شود، میزان تولیدات نفت این شركت درسال ۲۰۰۳ به ۵۱۷ هزار بشكه در روز رسید. شركت نفتی شل، شورون، تگزاكو و توتال از دیگر شركت های مهم تولیدكننده نفت در انگلیس هستند.
در انگلیس شبكه ای طولانی از خطوط انتقال نفت خام وجود دارد كه نفت استخراج شده را به پایانه های ساحلی در اسكاتلند وشمال انگلیس انتقال می دهند.
در سال ۲۰۰۵ ظرفیت پالایش نفت خام در انگلیس ۸/۱ میلیون بشكه در روز بود. شركت نفتی اگزون موبیل، پالایشگاهی با ظرفیت پالایش روزانه ۳۲۱ هزار بشكه را اداره می كند. شركت نفتی بریتیش پترولیوم بیشترین سهم پالایش نفت خام در انگلیس را در اختیار دارد. دو تأسیسات پالایش نفت متعلق به این شركت در گرانجوث، اسكاتلند(باظرفیت پالایش ۱۹۶هزار بشكه در روز) و كوریتون(باظرفیت پالایش ۱۶۳ هزار بشكه در روز) قرار دارند.
شركت توتال روزانه ۳۳۰ هزار بشكه، شركت شل روزانه ۲۴۵ هزار بشكه، شركت كونوكو فیلیپس روزانه ۲۲۱ هزار بشكه وشركت شورون تگزاكو روزانه ۲۱۰ هزار بشكه نفت خام تصفیه می كنند.
انگلیس بازاری فعال در زمینه تجارت بین المللی فرآورده های نفتی دارد. این كشور در سال ۲۰۰۳ حدود ۴۴۷ بشكه فرآورده های نفتی صادر و ۳۳۱ هزار بشكه نیز وارد كرد.
●گاز طبیعی
در سال ۲۰۰۵، میزان ذخایر اثبات شده گاز طبیعی انگلیس ۸/۲۰ میلیارد فوت مكعب برآورد شده است كه درمقایسه با سال گذشته ۶ درصد كاهش نشان می دهد.
این كشور به منظور استفاده ازمنابع گازخود، بر بهره گیری از این ماده سوختی به جای نفت و زغال سنگ در تأسیسات صنعتی ونیروگاه های برق تأكید دارد. به همین دلیل از سال ۱۹۸۰ به بعد، میزان مصرف گاز طبیعی در انگلیس سالانه به طور متوسط ۶/۴ درصد افزایش یافته است؛ به گونه ای كه در سال ۲۰۰۳ مصرف گاز طبیعی در این كشور به ۷/۳ تریلیون فوت مكعب رسید. همچنین سهم گاز طبیعی از تأمین انرژی انگلیس از ۲۰ درصد در سال ۱۹۸۰ به ۳۷ درصد درسال ۲۰۰۲ افزایش یافته است.
این كشور ازسال ۱۹۹۷ تاكنون گاز طبیعی صادر می كند، اما با توجه به استخراج گسترده گاز از منابع گاز طبیعی این كشور، انتظار می رود انگلیس در اواخر دهه جاری میلادی بار دیگر واردكننده گاز طبیعی شود.
این كشور درسال ۲۰۰۰ حدود ۲/۴ تریلیون فوت مكعب و در سال های ۲۰۰۲ و ۲۰۰۳ حدود ۴ تریلیون فوت مكعب گاز طبیعی تولید كرده است. انگلیس پس از روسیه، آمریكا و كانادا بزرگ تر ین تولید كننده گاز طبیعی در جهان است. بیشتر شركت های بزرگ نفتی كه درزمینه نفت در انگلیس فعالیت دارند، در زمره تولیدكنندگان عمده گاز طبیعی قراردارند كه ازجمله آنها می توان به شركت های بریتش پترولیوم، شل و توتال اشاره كرد. بخش گاز طبیعی در انگلیس از تولید گرفته تا انتقال وتوزیع كاملاً خصوصی است. چهار شبكه لوله انتقال گازطبیعی در انگلیس وجود دارند كه این ماده را به پایانه های مربوطه منتقل می كنند.
●ال.ان.جی
انگلیس در حال حاضر هیچ گونه پایانه ال.ان.جی ندارد، اما درسال های اخیر پیشنهادهایی در زمینه ایجاد سه پایانه ویژه ال.ان.جی ارائه شده است، زیرا پیش بینی می شود واردات گاز این كشور در آینده افزایش یابد.
●زغال سنگ
ذخایر زغال سنگ حدود ۶۵/۱ میلیارد تن برآورد شده است. این كشور پنجمین تولیدكننده زغال سنگ در اتحادیه اروپا محسوب می شود؛ به گونه ای كه در سال ۲۰۰۳، ۱/۳۱ میلیون تن زغال سنگ تولید كرده است. تولید زغال سنگ در انگلیس در دهه های اخیر به تدریج كاهش یافته و تولید این ماده در حال حاضر در قیاس با اوایل دهه ۱۹۷۰ حدود ۸۲ درصد كاهش یافته است. ازعلل عمده كاهش تولید زغال سنگ در انگلیس، كاهش مصرف داخلی و ارزان قیمت بودن واردات این ماده بوده اند. درهمین حال، میزان مصرف زغال سنگ در انگلیس نیز روندی نزولی داشته است. این كشور درسال ۱۹۷۰ حدود ۹/۱۷۵ میلیون تن زغال سنگ مصرف كرد، ولی میزان مصرف این ماده در سال ۲۰۰۳ به ۷/۶۸ میلیون تن كاهش یافت. درسال ۱۹۷۰ حدود ۲۸ درصد از انرژی مورد نیاز انگلیس از زغال سنگ تأمین می شد در حالی كه درسال ۲۰۰۳ زغال سنگ تنها ۳ درصد كل انرژی این كشور را تأمین می كرد. در سال ۱۹۷۰، ۴۹ درصد برق انگلیس با استفاده از زغال سنگ تأمین می شد، ولی درسال ۲۰۰۳ زغال سنگ حدود ۸۶ درصد انرژی برق این كشور را تأمین می كرد.
این احتمال وجود دارد كه انگلیس برای عمل به تعهدهایی كه در چارچوب پروتكل كیوتو پذیرفته است، همچنان روند كاهش تولید ومصرف زغال سنگ را ادامه دهد. با این حال، دولت این كشور همچنان به حمایت مالی از صنعت زغال سنگ ادامه می دهد؛ به گونه ای كه در ژوئن ۲۰۰۳ برنامه ای با عنوان«كمك به سرمایه گذاری در صنعت زغال سنگ» را آغاز كرد كه هدف آن حفظ و ایجاد مشاغل در این حوزه و ترغیب سرمایه گذاری در این صنعت بود.
●نیروی برق
توان تولید برق انگلیس در سال ۲۰۰۳، ۵/۷۸ گیگاوات بود.۷۷ درصد آن از انرژی های فسیلی، ۱۵ درصد از انرژی هسته ای، ۵ درصد از انرژی هیدرولیک و ۲ درصد نیز از دیگر انرژی های تجدیدپذیر تأمین می شد.
صنعت برق این کشور بیشتر در اختیار و کنترل بخش خصوصی است. شرکت«بریتیش انرژی» (BE) بزرگ ترین تولید کننده برق در انگلیس است. این شرکت بیشتر راکتورهای هسته ای انگلیس را در اختیار دارد(۸ راکتور) و ۲۰ درصد کل انرژی برق انگلیس را تأمین می کند.
●انرژی های تجدیدپذیر
دولت انگلیس مقرراتی را وضع کرده است که توزیع کنندگان برق را ملزم می دارد بخشی از انرژی برق خود را محل منابع انرژی تجدیدپذیر تأمین کنند. در حال حاضر ۳ درصد برق انگلیس از این گونه منابع تأمین می شود ولی انتظار می رود در سال ۲۰۱۰ این میزان به ۱۰ درصد افزایش یابد. گزارش ها حاکی از آن است که انگلیس در نظر دارد تا سال ۲۰۱۰ میلادی بیش از ۲۱ گیگاوات بر ظرفیت انرژی برق تولیدی خود از محل منابع تجدیدپذیر بیفزاید. سرمایه گذاری این کشور در زمینه بهره گیری از انرژی باد در سال های اخیر افزایش چشمگیری داشته است، زیرا این کشور به دلایل جغرافیایی توان بالقوه بالایی در زمینه استفاده از انرژی باد دارد. استفاده از انرژی امواج دریا و اقیانوس فیزیکی دیگر از حوزه هایی است که انگلیس به آن توجه ویژه مبذول داشته است.
●محیط زیست
در سال ۲۰۰۲، میزان انتشار گاز دی اکسید کربن در انگلیس ۸/۵۵۲ میلیون تن بود که در قیاس با سال ۱۹۹۰ حدود ۹/۷ درصد کاهش یافته است. این کشور یکی از چهار کشور اروپای غربی است که از سال ۱۹۹۰ به بعد توانسته است میزان تولید دی اکسید کربن خود را به شدت كاهش دهد. هرچند میزان انتشار گاز دی اكسید كربن در انگلیس كاهش یافته، میزان مصرف انرژی در این كشور به میزان ۲/۱۱ درصد افزایش یافته است. انگلیس همچنین پروتكل كیوتو را تصویب كرده است. این كشور در چارچوب اتحادیه اروپا موظف است میزان تولید دی اكسیدكربن خود را در دوره زمانی ۲۰۱۲-۲۰۰۸، ۵/۱۲ درصد میزان دی اكسیدكربن تولیدی سال ۱۹۹۰ كاهش دهد. درسال ۲۰۰۵، این كشور ۵ درصد بیشتر از حد مقرر شده گاز دی اكسیدكربن تولید می كرد.
انگلیس در دهه های اخیر در بهبود كیفیت هوا، به ویژه كاهش انتشار گازدی اكسیدگوگرد، پیشرفت های چشمگیری به دست آورده است؛ به گونه ای كه میزان انتشار این ماده از ۵/۶ میلیون تن در سال ۱۹۷۰ به یك تن درسال ۲۰۰۲ میلادی كاهش یافت. دولت انگلیس در سال ۲۰۰۱ قانون «مالیات بر تغییر آب وهوا» را وضع كرد كه براساس آن انرژی به دست آمده از منابع تولید كننده و دی اكسید كربن مشمول پرداخت مالیات و عوارض اضافی می شد. این قانون توانسته است تأثیر به سزایی در كاهش انتشار گازهای گلخانه ای در انگلیس برجای نهد

منبع : شبکه اطلاع رسانی شانا