پاسخ به ابهامات بازار درخصوص سهم مخابرات

ظاهرا خاص بودن وضعیت مخابرات، منحصر به وضعیت سهام این شرکت در بورس تهران نیست، بلکه مدیران این شرکت هم می‌خواهند بدانند اشکال کار کجاست؟مخابراتی که شاخص بورس تهران زیر سایه سنگین یک ریال‌های آن قرار دارد. مصاحبه با مهندس رضا فیضی مدیرعامل این شرکت آنجا کلید خورد که چندی پیش‌تر مصاحبه اختصاصی دکتر رضا حسینی، معاون سازمان بورس و اظهارنظرهایی که در مورد سهام مخابرات انجام داده بود، چاپ شد. «فیضی» که تا پیش از مدیرعاملی «اخابر»، مدیرعامل شرکت مخابرات آذربایجان شرقی بوده، «مخابراتی»ها را از این جهت که او را به عنوان مدیرعامل و مسوول خصوصی‌سازی معرفی کرده‌اند، بدشانس می‌داند! او می‌گوید: «من سند دارم که از سال ۶۰ مخالف اقتصاد دولتی بوده‌ام و شاید از این جهت که من به عنوان یک مدیر دولتی، موافق اولیه خصوصی‌سازی هستم کمی بدشانس باشند.»فیضی در پاسخ به سوالی درخصوص مبنای ارزشگذاری سهام مخابرات عنوا ن کرد که P/E مناسب برای مخابرات معادل همین نسبت برای سایر شرکت‌های همتراز به‌خصوص ترک‌سل و اتصالات است. این در حالی است که این نسبت برای ترک‌سل ۵/۷ و برای اتصالات ۱۰ مرتبه است.همچنین میانگین P/E بورس‌های ترکیه و دبی نیز به ترتیب ۱۴ و ۱۷ مرتبه است؛ جایی که میانگین P/E بورس تهران در حال حاضر کمتر از ۵ است.نکته جالب این مصاحبه، کنجکاوی مدیرعامل این شرکت است که می‌خواهد ابهامات سهمش را بشناسد. ادامه این گفت‌وگو را با هم می‌خوانیم.
▪ آقای فیضی، برای شروع به مصاحبه‌ای که شما روز شنبه هفته جاری با «فارس» داشتید، اشاره می‌کنم. شما در آن مصاحبه گفته‌ بودید که کشف قیمت ۱۵۰تومانی مخابرات در حالی صورت گرفت که در آن زمان (۱۹مرداد ماه۸۷) وضعیت سود، مجمع و اطلاعات تکمیلی و ... مشخص نبود.» حالا وقتی که خود شما و سایر مدیران مخابرات به ابهامات این شرکت اشاره کرده و آن را تایید می‌کنید، پس چرا با این وجود، سهام مخابرات عرضه شد؟
ـ بله. این صحبت درست که هنگام عرضه، «زمان برگزاری مجمع، درصد تقسیم سود و ...»
معلوم نبود.ولی در مصاحبه‌ای که روزنامه «دنیای‌اقتصاد» با دکتر حسینی، معاون سازمان بورس انجام داده این نکته آورده شده که ما EPS حسابرسی شده ۸۶ را به بورس ارائه نکرده‌ایم، در حالی که ما این کار را کرده‌ایم.
ولی شما فقط پیش‌بینی EPS سال ۸۷ را به بورس داده‌اید و خبری از EPS حسابرسی شده سال ۸۶ نیست و بازار هنوز در انتظار اطلاعات شفاف این شرکت است.
اجازه بدهید بحث را این‌طور باز کنم، وقتی که قرار شد سهام مخابرات عرضه شود، ما دو جلسه یکی معارفه و دیگری جلسه با کارگزاران را برگزار کردیم. در جلسه با کارگزاران زمانی که تمام ابهامات در مورد سهم رفع شد، تصمیم گرفتیم که بحث عرضه را مطرح کنیم.اما روز عرضه هم بازار و هم مردم از ما پیش‌بینی EPS سال ۸۷ را می‌خواستند که مطابق اعلامی هم که قبلا داشتیم، رقم ۱۷۵ریال را به بازار اعلام کردیم.
▪ در مورد اطلاعات سال مالی ۸۶هم تمام اطلاعات حسابرسی نشده مورد نیاز را اعم از صورت‌های مالی مخابرات‌های استانی و هم مخابرات ایران به بورس ارائه کردیم. در ادامه پیشنهاد تقسیم سود به مجمع هم از شرکت خواسته شد که با استناد به مصوبه هیات‌مدیره تقسیم ۴۰درصد سود در مجمع را به بورس اعلام کردیم.حال با این اوصاف، من به عنوان مدیرعامل شرکت مخابرات ایران می‌خواهم بدانم موارد ابهام بازار در مورد این سهم چیست؟
ـ ببینید طبق ماده ۴۵ قانون بازار، باید زمانی که عرضه اولیه سهمی انجام می‌شود اطلاعات‌سازی به بازار داده شود. وقتی که مخابرات عرضه شد چهار ماه از سال مالی ۸۶ شرکت گذشته بود، بنابراین باید صورت‌های مالی حسابرسی شده ۸۶ به بورس ارائه می‌شد.
ما اطلاعات حسابرسی شده ۶ماه اول ۸۶ را به بورس ارائه کرده‌ایم و صورت‌های مالی ۱۲ماهه را هم به صورت حسابرسی نشده به بورس داده‌ایم.
▪ پس در مجموع اطلاع‌رسانی مخابرات به صورت کامل انجام نشده؟
ـ ببینید، مخابرات برای سال مالی۸۷ هیچ مشکلی برای اطلاع‌رسانی و برگزاری مجمع در زمان مقرر ندارد، ولی برای سال۸۶ به دلیل اینکه ما از سیستم دولتی به سیستم غیردولتی حرکت کردیم و از شمول برخی از قوانین دولتی خارج شدیم، با مشکلاتی هم مواجه شدیم.
صورت‌های حسابرسی شده مخابرات‌های استانی دریافت شده و طی چند روز اخیر صورت‌های «خراسان شمالی» را هم دریافت کردیم و برای تهیه صورت‌های تلفیقی به سازمان حسابرسی ارائه کردیم.
▪ آیا دیر ارائه شدن صورت‌های حسابرسی شده ۸۶ مخابرات ایران به دلیل داشتن ۳۳شرکت تابعه است یا چیز دیگر؟
ـ واقعیت این است که قوانین دولتی اجازه حرکت در بسیاری جهات از ما گرفته است.
به طور مثال قراردادی که ما با سازمان حسابرسی داریم سقف و رقم معین دارد و ما نمی‌توانیم بیشتر از آن را پرداخت کنیم. نتیجه هم این می‌شود که سازمان حسابرسی هم، برای حسابرسی از نیروهای رسمی خود استفاده می‌کند و نمی‌تواند با کنسرسیومی از موسسات حسابرسی همکاری کند. همه این عوامل که کنار هم قرار می‌گیرند، باعث می‌شوند که با وجود گذشت نیمی از سال ۸۷، نتوانیم صورت‌های حسابرسی ۸۶ را به بازار ارائه کنیم که البته این امر طبق روال سال‌های قبل است.
▪ حال با این اوصاف فکر می‌کنید کی قرار است مجمع برگزار شود؟
ـ ان‌شاءا... سعی داریم قبل از ۱۵آبان‌ماه، مجمع سال ۸۶ را برگزار کنیم.
▪ به نظر شما آیا بهتر نبود عرضه مخابرات به بعد از برگزاری مجمع موکول می‌شد؟
ـ تا وقتی که عرضه سهم ما انجام نمی‌شد، ما مشکلات تاخیر را داشتیم. چرا که حسابرسی صورت‌های مالی ما، بیش از ۶ماه طول می‌کشد. بنابراین اگر قرار بود عرضه را آبان ماه انجام دهیم مطابق قوانین باید صورت‌های مالی حسابرسی شده ۶ماه اول را هم می‌دادیم، در حالی که این صورت‌ها عملا سال بعد آماده می‌شود. بنابر این «دور و تسلسل» در شرکت‌های صدر اصل۴۴ که اتفاقاً شرکت‌های زیرمجموعه‌های زیادی دارند، وجود دارد.
ولی تنها مخابرات چنین مشکلی داشت. سایر اصل چهل‌ و چهاری‌‌های بازار نظیر «فولاد» و «مس» قبل از پایان تیر ماه مجامع خود را برگزار کردند.
شرایطی که مخابرات دارد، هیچ کدام از شرکت‌های اصل ۴۴ که وارد بورس شده‌اند، ندارند.
آقایان تصور ‌می‌کنند که EPS ما براساس شرکت‌های تولیدی است در حالی که ماهیت فعالیت مخابرات به صورت خدمات است. در EPS ما نکات ظریفی وجود دارد که با بحث‌های فراوان با سازمان حسابرسی تهیه شده است.تنها ایرادی که به صورت‌های مالی ما گرفته شده به افزایش تعداد مشترکان مربوط بود که مبنای آن را سوال کرده بودند که ما هم در جواب بحث‌های توسعه‌ای را که شرکت دنبال می‌کند و به دنبال آن می‌توانیم مشترکان خود را افزایش دهیم، مطرح کردیم. در مجموع معتقدم که هیچ ابهامی در مورد مخابرات وجود ندارد و ما تمام موارد را به بازار اعلام کرده‌ایم. اگر ابهامی بود باید آن زمان سوال می‌شد و اگر نشده، پس مشخص است که ابهامی هم وجود نداشته است.
▪ آقای مهندس! بازار هنوز درباره سود تلفیقی سال۸۶ شرکت اصلی که مبلغ ۲۱۳میلیارد تومان اعلام شده، ابهام دارد که آیا قرار است این سود همانند سال‌های گذشته با یک تاخیر یک‌ساله از شرکت‌های زیرمجموعه دریافت شود یا نه؟
ـ نه، این‌طور نیست. تاخیر مربوط به زمانی است که شرکت مشمول قوانین دولتی بود، ولی حالا شرایط فرق می‌کند. در آن زمان مطابق قانون ما اجازه باز کردن دفاتر را نداشتیم، در نتیجه سود با تاخیر شناسایی می‌شد، ولی حالا که از شمول قوانین دولتی خارج شده‌ایم، شرایط تفاوت می‌کند و این اجازه را داریم که همانند شرکت‌های هلدینگ سود شرکت‌های زیرمجموعه را منتقل کنیم. در مجموع سعی ما بر این است که با اتخاذ تدابیری این مساله را حل کنیم.
▪ مثلا قصد دارید سال مالی شرکت‌های تابعه را ۳۰/۱۰ تعریف کنید؟
ـ هنوز قطعی نشده، ولی این پیشنهاد هم می‌تواند به عنوان یکی از راه‌های احتمالی انتخاب شود.
▪ شما به آماده شدن صورت‌های مالی تلفیقی اشاره کردید. سود تلفیقی شما چه‌قدر است؟
ـ اجازه بدهید حسابرس بررسی‌های خود را انجام دهد. ولی ما توانستیم مبلغ بیشتر از پیش‌بینی خود را محقق کنیم.دلیل این افزایش هم این است که سود ۲۳۵ میلیارد تومانی شرکت‌های زیرمجموعه در سال ۸۵ به سودسال ۱۱۷۵ میلیارد تومانی اضافه شده است. البته سود سال آینده به دلیل تغییر رویه شناسایی سود و احتساب برخی هزینه‌ها به سبب تغییر ماهیت شرکت از دولتی به خصوصی احتمال کاهش دارد.
▪ آقای فیضی، شما در همان مصاحبه‌ای که با فارس داشته‌اید، قیمت کمتر از ۲۵۰تومان برای مخابرات را نامعقول دانسته‌اید. درست است؟
ـ بله، این حرف در شرایط فعلی درست است.
▪ خب، مبنای شما برای رسیدن به این عدد چیست؟ می‌توانید مبنای قیمت‌گذاری خود را بگویید؟
ـ البته. ببینید مخابرات تا به حال سود خود را تنها برمبنای مکالمه حساب می‌‌کرد. تصور هم این بود که تعداد مشترکان در آینده افزایش خواهد یافت که البته افزایش تعداد مشترکان نیازمند افزایش سرمایه‌گذاری است که افزایش سرمایه‌گذاری هم هزینه‌های استهلاک سرمایه‌گذاری را همزمان زیاد می‌کند و این مساله باعث کاهش سود در سال‌های بعد می‌شود. در حالی که ما الان به جایی رسیده‌ایم که می‌توانیم فرصت آن را داریم که روی سرویس‌های ارزش افزوده و بهبود شبکه کار کنیم. ما شبکه کابل نوری را داریم، از طرفی هزینه‌های اولیه و استهلاک و نگهداری را هم قبلا انجام داده‌ایم، بنابر این هر خدمات جدید که وارد شود تنها در درآمد شناسایی می‌شود. نتیجه صحبت‌های من هم تنها این جمله است که سود مخابرات ایران با یک شیب مثبت و نه بهمنی، طی سال‌های آینده حرکت می‌کند.
▪ شما معتقدید که مخابرات ارزان فروش رفته؟
ـ قیمت در آن مقطع با توجه به اینکه ما هنوز دولتی بودیم، معقول بود ولی حالا که پتانسیل‌های رشد را داریم، شرایط فرق می‌کند.
▪ شما وضعیت فعلی سهم را چه طور می‌بینید؟ ریشه صف‌های چند صد میلیونی خرید و فروش به نظر شما کجا است. با توجه به اینکه هیچ اتفاق و خبر خاصی از زمان عرضه تاکنون در مورد این شرکت اعلام نشده است؟
ـ شما باید بررسی کنید که چه کسانی سهام را فروخته‌اند. طبق اطلاعاتی که ما داریم سه گروه از خریداران که ۱۲۰میلیون سهم مخابرات را داشتند، اقدام به فروش کردند.
▪ به هر حال از آن طرف کسانی هم خریدند.
ـ به نظر من آنهایی که خریدند کسانی هستند که به دنبال خرید بلوک مخابراتی هستند.
▪ آقا واقعا بلوکی هم در کار هست؟
ـ اگر نباشد، پس باید بگوییم دولت دنبال ارزان‌فروشی است.
▪ بحث ممانعت شورای عالی امنیت ملی چه طور؟ آنها نمی‌خواهند جلوی عرضه را بگیرند؟
ـ اصلا چنین بحثی نبوده، ما مسائل امنیتی را سال ۸۶ تمام کردیم و به نتیجه رسیدیم. از دیدگاه من این بحث‌ها را فقط کسانی مطرح می‌کنند که با خصوصی شدن مخابرات منافع خود را در خطر می‌بینند.
▪ چرا در شرایطی که هنوز خبری از عرضه‌های بعدی مخابرات نیست؛ «ساتا»، «شستا» و سایرین مدعی‌اند که ۲۰درصد سهام مخابرات به آن‌ها داده شده است؟
ـ حالا یک حرفی زده شده که البته خیلی هم کهنه است.
▪ ولی مدیرعامل «ساتا» در مصاحبه‌ای گفته که ۲۰درصد سهام مخابرات به آنها واگذار شده است؟
همان طور که گفتم این حرف‌ها خیلی کهنه است. هنوز هیچ چیزی مشخص نشده است. شاید هزاران نفر دیگر هم مدعی سهامداری شوند، ما که نمی‌توانیم روی این حرف‌ها حسابی باز کنیم. اگر دولت دنبال تحقق اهداف خصوصی‌سازی است باید بلوک‌های مخابرات را به صورت یکپارچه عرضه نکند و لاغیر.
یعنی ۵۱ درصد؟
ـ بله، واگذاری بلوک مدیریتی هم ارزشمند است هم به خصوصی‌سازی کمک می‌کند.
▪ چیزی که شما بحث می‌کنید از اول داستان خصوصی‌سازی تا به حال سابقه نداشته و چنین اتفاقی نیفتاده است. حالا نظر شما چیست؟
ـ ولی حتی اگر بلوک‌های خرد هم عرضه شود به تدریج این بلوک‌ها یکپارچه می‌شوند.
ولی مطمئن باشید دیگر در بورس عرضه نخواهند شد و رد دیون جای عرضه در بورس را خواهد گرفت.
به هر حال این هم نوعی روش واگذاری است.
▪ یعنی با این اوصاف قرار است درصد سهام شناور آزاد مخابرات همان ۵درصد بماند؟
ـ با ۵درصد سهام ترجیحی کارکنان ۱۰درصد می‌شود.
▪ البته به شرط تسویه کامل اقساط، پس فعلا شناور آزاد نمی‌تواند محاسبه شود.
ـ چرا الزام حداقل سهام شناور ۲۰درصدی را که خاص شرکت‌های حاضر در تابلوی اصلی بازار اول است را رعایت نکردید؟من اطلاع ندارم. مطابق سند مکتوبی که سازمان به ما داده، حداقل سهام شناور ۵درصد و حداکثر ۱۶درصد قید شده و من اطلاعی از بقیه داستان ندارم. البته حتما این مساله را مورد بررسی قرار خواهم داد. ما بررسی‌های زیادی را برای شفافیت مخابرات قبل از ورود به بورس انجام دادیم. حال اگر کسانی می‌گویند که مخابرات می‌توانست شفاف‌تر عرضه شود، این مساله اشکال کار آنها است.
شاید به دلیل تاثیر زیاد مخابرات روی شاخص است، چون هر یک ریال نوسان مخابرات یک واحد شاخص را تغییر می‌دهد.
«بورسی‌»ها حق دارند از ورود مخابرات به بورس ناراحت باشند. آقایان ریسک کردند که مخابرات را وارد بازار کردند،‌ چراکه دغدغه شاخص دارند. در کل اگر کسانی احساس می‌کنند اطلاعاتی ناقص است و لازم است شفاف شود و سوالات خود را برای ما ارسال کنند، علاقه‌مند به شفاف‌سازی هستیم.

معصومه طاهرخانی، علیرضا کدیور

منبع : پایگاه اطلاع‌رسانی ITanalyze