خواب آرام تندیس های برنزی

● مروری بر زندگی «هنری مور»، تندیسگر انگلیسی
مجسمه های آبستره غول پیكر برنزی، آفریده ذهن آرام هنرمند تندیسگری هستند كه از وی به عنوان بنیانگذار نوع جدیدی از مجسمه سازی مدرن یاد می شود .«هنری اسپنسر مور» هنرمند مجسمه ساز انگلیسی در ۳۰ جولای سال ۱۸۹۸ در یورك شایر كسلفورد انگلستان متولد شد.وی مشهورترین مجسمه ساز بریتانیا محسوب می شود . تنها چند سال پس از مرگ اش در ۳۱ آگوست سال ،۱۹۸۶ ارزش مجموعه آثار هنری وی كه عددی بالغ بر ۶۶۶ مجسمه و هزاران تابلوی طراحی و نقاشی بود بیش از ۲۴۰ میلیون دلار برآورد شد.
گرچه دوران كودكی اش را در خانواده ای تهیدست سپری كرد ولی با ورود به دنیای هنر و كسب مهارت در خلق مجسمه های برنزی و مرمری در ابعاد بزرگ، تا انتهای عمر از كسب درآمد، بی نیاز شد.وی در سال ۱۹۲۱ برنده بورس تحصیلی كالج سلطنتی هنر لندن شد. دیدار از موزه لندن او را با هنر مجسمه سازی بومیان آمریكا ، مكزیك ، مصر و آفریقا آشنا كرد و اولین آثارش را با وفاداری به هنر ماهایا خلق كرد. آثار این دوره هنری مور، پیكره هایی خشن، زاویه دار و با خطوط تیز هستند.
در دهه ۱۹۳۰ پس از آشنایی با هنر سورئالیست سبك شخصی خود را در آفرینش پیكره ها پیدا كرد و به خلق تندیس های خمیده با خطوط نرم روی آورد. وی پیش از خلق پیكره هایش طرح های مدادی را از آنچه مدنظرش بود بر روی كاغذ می آورد. با كنكاش در بسیاری از این طراحی ها كه باقی مانده اند ، می توان رشد بصیرت هنری «هنری مور» را مشاهده نمود.مور دقتی وسواس گونه برای حفظ رنگ و ویت مصالح مورد استفاده خود داشت. در اواخر دهه ۱۹۴۰ مور به ساخت ماكت های كوچك به وسیله موم روی آورد .
این ماكت ها در حقیقت پیش ساخت تندیس های برنزین وی به شمار می رفتند. چگالی بالای برنز در دستان آرام هنری مور به پیكره های خمیده با فرم های محدب و مقعر و گاه تو خالی تغییر شكل می یافت. وی با حذف زوائی ، اثری را بوجود می آوردكه با طعنه به متریال فلزی اش روحی از سكون و آرامش را به مخاطب القا می كرد.نگاه «هنری مور » به هنر، نگاهی تجریدی بود. وی كلكسیونی از مواد طبیعی مانند تكه چوب ها، صدف ها و جمجمه ها در خانه شخصی خود گردآوری كرده و معتقد بود كه معاشرت با این مواد طبیعت خواهند بود.
هنر «هنری مور» هنری طبیعی ـ اجتماعی است كه با قرار گرفتن در بافت زندگی شهری و در كنار جریان زندگی معنا می یابد. بسیاری از معماران همدوره او با سفارش دادن اثر به وی برای نصب در بخشی از ساختمان، بنای خود را تكمیل شده می دانستند.
موضوع اغلب پیكره های مور، مادر و كودك و انسانهایی آرمیده و در حالت سكون هستند.وی در پاسخ به شخصی كه از او درباره نام تندیس هایش سوال كرد گفته بود : «شاكله هنر، رمز آلود بودن آن است . اثر هنری باید نیازی را در مخاطب اش بیدار كند. اعطای عنوانی صریح به یك اثر هنری، رمز و راز اثر را از او سلب می كند و در نهایت مخاطب ناخودآگاه می كوشد تا معنایی در قالب آن عنوان خاص را در مواجهه با اثر هنری در ذهنش تداعی كند.
این كوشش بیهوده، نتیجه ای برای باز كردن دریچه های ذهن مخاطب نخواهد داشت و وی به راحتی به سراغ سوژه بعدی می رود؛ بدون آنكه دریافت خود را از هنری داشته باشد. مخاطب در این مواقع فكر می كند كه دارد نگاه می كند ولی حقیقت امر آن است كه او چیزی را نمی بیند.»این هنرمند تندیسگر در اواخر عمرش زمینی را وقف احداث بنیادی هنری برای آموزش و پرورش هنر كرد. امروزه در این مكان بنیاد هنری «هنری مور» با چندین كارگاه هنری و كارگاه بنا گردیده است .
از افتخارات بین المللی وی می توان به كسب جایزه بیست و چهارمین دو سالانه ونیز؛ و دومین دوسالانه سائوپائولو اشاره كرد. تندیس جایزه سینمایی بفتا نیز به دست وی طراحی شده است. مجسمه های غول پیكر «هنری مور» امروزه در بسیاری از پارك ها و فضا های شهری قرار دارند. در باغ موزه هنرهای معاصر تهران نیز اثری از این هنرمند شهیر وجود دارد.

منبع : روزنامه ابرار