یکشنبه, ۹ اردیبهشت, ۱۴۰۳ / 28 April, 2024
مجله ویستا

عصر جدیدی در رهبری آمریکا


عصر جدیدی در رهبری آمریکا
بر اساس آنچه که با عنوان دستورکار سیاست خارجی اوباما و بایدن نام‌گذاری شده و اخیرا روی سایت کاخ‌سفید قرار گرفته است، باراک اوباما رئیس‌جمهور آمریکا و جو بایدن معاونش به بازسازی سیاست‌های امنیتی آمریکا در جهان خواهند پرداخت.
در متنی که روی سایت کاخ‌سفید درج شده، آمده است: <سیاست خارجی اوباما و بایدن جنگ در عراق را پایان خواهد داد، جنگ علیه طالبان و القاعده را در افغانستان به پایان خواهد رساند، امنیت سلاح‌های هسته‌ای در جهان را تامین خواهد کرد و این سلاح‌ها را از دسترس تروریست‌ها دور نگه خواهد داشت و برای حمایت از دوستان و متحدان که به برقراری صلح میان اسرائیل و فلسطین کمک می‌کنند، اقدام خواهد کرد.> در ادامه این متن همچنین آمده است: <بزرگ‌ترین خطری که ایالات‌متحده آمریکا را تهدید می‌کند، حمله هسته‌ای تروریست‌ها به این کشور و گسترش تولید سلاح‌های هسته‌ای در سراسر جهان است.> کاخ‌سفید در ادامه متعهد شده که گسترش سلاح‌های هسته‌ای را با تقویت قانون منع گسترش سلاح‌های هسته‌ای (ان‌پی‌تی) متوقف خواهد کرد و در برابر کشورهای نظیر ایران و کره‌شمالی که نقض قوانین کرده‌اند خواهد ایستاد و تحریم‌هایی را برای آنها درنظر خواهد گرفت. در این متن سخن از نقض قوانین رفته است و سوال این است که کاخ‌سفید از کدام قوانین سخن می‌گوید؟ آنچه که به قوانین مربوط به فعالیت‌های هسته‌ای ایران ارتباط دارد تنها یک قانون است و آن تمامی کشورهایی که از سلاح هسته‌ای برخوردار نیستند را ملزم می‌کند تا با حضور بازرسان در تاسیسات هسته‌ای خود موافقت کنند تا برنامه‌های هسته‌ای آنها به تایید بازرسان آژانس بین‌المللی اتمی برسد تا این بازرسان بتوانند عدم انحراف در برنامه‌های هسته‌ای را تایید کرده و گواهی دهند که برنامه‌های هسته‌ای آن کشور تنها اهدافی صلح‌آمیز دارد و آن کشور هیچ قصدی برای تولید سلاح ‌هسته‌ای ندارد. در بخش دیگری از این پیمان آمده است که بازرسان آژانس باید براساس شرایطی که در ماده چهار تعیین شده نقش خود را ایفا کنند. سوال دیگری که در اینجا مطرح می‌شود این است که ماده چهار ان‌پی‌تی ‌چه می‌گوید؟ بر اساس ماده چهار ان‌پی‌تی از هیچ بخشی از این معاهده نباید مفهومی استنباط شود که حق مسلم همه کشورهای عضو برای تحقیقات هسته‌ای و تولید و استفاده از انرژی هسته‌ای با اهداف صلح‌آمیز ضایع شود.
براساس این بند همه کشورها حق دارند بدون هیچ‌گونه تبعیضی و بر اساس مواد یک و دو معاهده ان‌پی‌تی از انرژی هسته‌ای استفاده کنند. ممکن است که جورج بوش برای فهم و درک بخش‌هایی از این معاهده که ذکر شد دچار مشکل بوده اما پرزیدنت اوباما به‌زودی درخواهد یافت که ایران هیچ‌کدام از مفاد معاهده ان‌پی‌تی را نقض نکرده است و حداقل برای مدت زمان هشت سال پیش این دولت آمریکا بوده است که مبهم و غیرقابل فهم بارها و بارها این معاهده را نقض کرده است که یکی از مواردی که اخیرا رخ داد امضای پیمان هسته‌ای میان هند و آمریکا است. در واقع آمریکا با کشوری پیمان هسته‌ای امضا کرده که هرگز معاهده ‌ان‌پی‌تی را امضا نکرده است و از سلاح هسته‌ای نیز برخوردار است. بوش، چنی، بولتون و رایس نه‌تنها معاهده ان‌پی‌تی و روح آن را بارها و بارها زیر پا گذاشته‌اند بلکه از روی عمد و به طرز بسیار ناشایستی در کار نظام بازرسی آژانس بین‌المللی انرژی هسته‌ای دخالت و جایگاه و موقعیت این نهاد را ضایع کرده‌اند ووجهه شورای حکام آژانس را تخریب‌کرده‌اند. ‌ این چهار نفر حتی وجهه شورای امنیت سازمان ملل را نیز تخریب کرده‌اند و این نهاد بین‌المللی را مجبور کرده‌اند تا قطعنامه‌ای مانند قطعنامه شماره ۱۸۰۳ را در ماه مارس ۲۰۰۸ تصویب کند. این قطعنامه اینگونه آغاز می‌شود: <شورای امنیت در تصدیق دوباره تعهداتش به معاهده ان‌پی‌تی درخصوص منع گسترش سلاح‌های هسته‌ای، نیاز همه کشورها به ان‌پی‌تی برای برآورده کردن تمامی التزامات ذکرشده در این معاهده و متذکر شدن حق بدون تبعیض تمامی کشورها برای انجام تحقیقات هسته‌ای و تولید انرژی هسته‌ای با اهداف صلح‌آمیز بر اساس بند یک و دو ان‌پی‌تی این قطعنامه را صادر کرده است.> پس از آن شورای امنیت در قطعنامه خود به تبعیض می‌پردازد که خود نقض معاهده ان‌پی‌تی است.
در این قطعنامه حق غیرقابل انکار ایران برای دستیابی به انژی هسته‌ای صلح‌آمیز نادیده گرفته می‌شود. وزیر خارجه ایران اعتراض‌نامه‌ای رسمی را برای دبیرکل سازمان ملل ارسال کرد که در آن نوشته شده بود ایران براساس معاهده ان‌پی‌تی و قوانین آژانس بین‌المللی انرژی هسته‌ای به‌صورت تمام و کمال به تمامی الزامات مطرح شده، ملتزم بوده است. وزیر خارجه ایران در ادامه به مخالفت غیرمنطقی آمریکا، انگلیس، فرانسه و آلمان به حق غیرقابل انکار ایران برای انجام فعالیت‌های هسته‌ای همانگونه که در معاهده ان‌پی‌تی و قوانین آژانس بر آنها تاکید شده، اشاره کرده است. در نامه وزیر خارجه ایران همچنین مطرح شده که استفاده ابزاری این کشورها از شورای حکام آژانس و شورای امنیت موجب شده ‌است که قوانین بین‌المللی و سازمان ملل به‌صورت جدی نقض شوند. ایران همچنین آمریکا، فرانسه، آلمان و انگلیس را متهم کرد که با ارائه اطلاعات نادرست و غلط از برنامه هسته‌ای موجب شده‌اند تا دبیرخانه آژانس بین‌المللی انرژی اتمی نتواند وظیفه خود را درخصوص موضوعات مهم نظیر ممانعت حقیقی از تکثیر سلاح‌های هسته‌ای، خلع سلاح و طراحی کردن مکانیسمی برای تایید و راستی‌آزمایی فعالیت‌های هسته‌ای کشورهایی نظیر اسرائیل که عضو معاهده ان‌پی‌تی، نیستند را انجام دهد. ایران همچنین مواردی را که شورای امنیت می‌تواند در روند بازرسی‌های هسته‌ای آژانس وارد عمل شود، به دبیرکل سازمان ملل یادآوری کرد. ایران بارها عنوان کرده ‌است که در تمامی گزارش‌های آژانس از برنامه هسته‌ای ایران هیچ‌گونه نشانه‌ای از عدم همکاری و التزام این کشور به قوانین آژانس و ان‌پی‌تی و هیچ‌گونه انحرافی در برنامه‌های هسته‌ای صلح‌آمیز ایران دیده نمی‌شود. از سوی دیگر محمد البرادعی دبیرکل آژانس بین‌المللی انرژی اتمی نیز بارها اعلام کرده که هیچ‌گونه انحرافی در برنامه‌های هسته‌ای ایران دیده نشده است. ایران در نهایت اعلام کرده است که دخالت شورای امنیت سازمان ملل درخصوص این مساله و همچنین قطعنامه‌هایی که علیه این کشور صادر شده است غیرقانونی است. ایران همچنین اعلام کرده که تقویت و حفظ صلح و امنیت جهانی نیازمند آن است که در اولین قدم تلاش کنیم تا براساس قوانین بین‌المللی که در آنها مساوات رعایت شده ‌است جهانی امن‌تر بسازیم. در پایان سوال این است که چه زمانی باراک اوباما رئیس‌جمهور جدید آمریکا فرصتی برای خواندن نامه وزیر خارجه ایران به دبیرکل سازمان ملل خواهد یافت؟ و آیا می‌توان امیدوار بود که او قدم اول را بردارد؟
منبع: آنتی‌وار
منبع : روزنامه اعتماد ملی


همچنین مشاهده کنید