روش در تحقیقات ادبی ایران

در گذشته تفاوت رشته‌های علمی را از راه تفاوت موضوع و هدف آنها می‌شناختند، اما امروزه بیشتر، تفاوت روش‌ها را ملاک و میزان تفاوت رشته‌ها می‌دانند و معتقدند که هیچ علمی بدون روش نیست و ارزش یافته‌های پژوهشی وابسته به میزان درستی روشی است که از طریق آن به‌دست آمده است. بر اساس این نظر، انتخاب روش درست در تحقیقات علمی، گاهی بیشتر از استعداد و نبوغ پژوهشگر اهمیت دارد، زیرا روش نامناسب می‌تواند موجب توقف و رکود تحقیق شود ، اما گزینش روش خوب می‌تواند پژوهشگر را سریع‌تر، آسان‌تر، دقیق‌تر و ارزان‌تر به نتیجهٔ درست برساند.
به رغم اهمیتی که مقولهٔ روش در تحقیقات علمی دارد، بحث از آن در پژوهش‌های ادبی جدی گرفته نشده است و مرز میان روش ویژهٔ تحقیقات ادبی، با تحقیقات در سایر رشته‌ها به‌صورت دقیق مشخص نیست. مؤلفان کتاب‌های روش تحقیق در ادبیات نیز، اغلب با اشاره به کتابخانه‌ای بودن پژوهش‌های ادبی به‌طور مفصل وارد بحث مرجع شناسی شده‌اند و تنها بعضی از آنها قسمتی از کتاب خود را به معرفی برخی از فعالیت‌های پژوهشی؛ مثل تصحیح نسخه‌های خطی اختصاص داده‌اند.

دکتر احمد رضی

منبع : گوهر گویا