چهارشنبه, ۲۶ دی, ۱۴۰۳ / 15 January, 2025
مجله ویستا
بی‌پناهانی که نه تخت دارند نه بخت
درباره بیماران، واژه اختلال را به كار می‌بریم، زیرا این بیماری نتیجه مجموعه‌یی از علت‌ها یا سندروم‌هاست.
به اعتقاد كارشناسان، عوامل مختلف می‌تواند در بیمار شدن یك فرد موثر باشد، از جمله: استرس‌ها و...، جدایی والدین از یكدیگر نیز می‌تواند فرزندان زن و شوهر را به سوی بیماری روانی سوق دهد. استرس‌های ناشی از مرگ و میر و بلایای طبیعی نیز می‌تواند منشا بسیاری از بیماری‌های روانی باشد. اگر بیماری روانی زود تشخیص داده و زود هم درمان شود، به نفع فرد بیمار و جامعه است، زیرا بعضی از بیماری‌های روانی، نیازمند درمان طولانی است.
واقعیت این است كه درمان بیماری‌های روانی اكثرا پرهزینه است و بار مالی زیادی را بر دوش خانواده بیمار و جامعه خواهد گذاشت.
در چنین شرایطی اگر بیماری روانی زود تشخیص داده شود، تا حد زیادی درمان آن تسریع و از بار مالی نیز كاسته خواهد شد، اما مشكل اینجاست كه اكثر خانواده‌ها در تشخیص علایم بیماری روانی ناكام مانده، در نتیجه درمان فرد بیمار خیلی زود آغاز می‌شود.
واقعیت این است كه در برخی از انواع بیماری‌های شدید روانی نظیر اسكیزوفرنی بیمار توانایی كاركردن را نیز از دست می‌دهد، لذا تحمل بار مالی گزاف درمان بیماری‌اش برای او و خانواده بسیار سنگین است.
دكتر جلال روحانی در این باره می‌گوید: متاسفانه سرانه هر بیمار روانی در ایران آنقدر پایین است كه به هیچ وجه كفاف مخارج سنگین درمان و نگهداری آنها را نمی‌دهد، جالب‌تر از آن هم اینكه طبق آمار منتشره، فقط ۴۰ درصد بیماران روانی مزمن در كشور تحت پوشش درمان و توانبخشی سازمان بهزیستی هستند.
وی می‌افزاید: پذیرش بیمار در بیمارستان‌ها و مراكز درمانی بیماران روانی، خود مشكل بزرگ دیگری برای بیماران روانی است، زیرا بیمارستان‌ها و مراكز درمانی اساسا توانایی بالایی در این كار ندارند.
باید در نظر داشت كه در درمان بیماران روانی، تنها توجه به به ابعاد ذهنی آنها كافی نیست، زیرا بیماری روانی تبعات دیگری نیز در زندگی افراد بیمار دارد. این بیماران تا حد زیادی مهارت‌هایشان در ارتباط با اشتغال و تعامل با محیط اجتماعی را از دست می‌دهند و بیماری علاوه بر آنكه باعث كم شدن عملكرد بیمار می‌شود، بار مالی فراوانی نیز برای خانواده دارد، یك بار مالی پنهان!
وی تصریح می‌كند: برای كمك به این بیماران فقط دادن دارو كافی نیست، باید به صورت پیوسته یكسری خدمات به آنان ارایه كرد تا توانمندی‌های آنان حفظ شود.
تجربه نشان داده كه فقط بستری كردن بیماران در بخش‌های روانی كافی نیست بلكه باید اورژانس، بخش مراقبت‌های ویژه و بستری طولانی مدت و واحدهای توانبخشی نیز در بیمارستان وجود داشته باشد.
همچنین باید به فكر تهیه سرپناهی برای این افراد باشیم تا اگر در مدت درمان توانبخشی حرفه‌یی را یاد گرفته‌اند، شرایطی فراهم كنیم كه مشغول به كار شوند و پول در بیاورند.
ضمن اینكه بعضی اوقات نیاز می‌شود كه این افراد بیمار در جایی تحت توانبخشی طولانی مدت قرار بگیرند تا توانایی زندگی مستقل را پیدا كنند.
باید در نظر داشت كه بار مالی و هزینه گزاف درمان و نگهداری بیماران روانی، فقط یكی از مشكلات بیماران روانی و خانواده‌هایشان است.
مقوله‌هایی نظیر كمبود و گرانی دارو، حضور كم تعداد افراد متخصص در این بخش و همچنین تحت پوشش قرارندادن بیماران روانی از سوی شركت‌های بیمه از جمله مشكلات دیگر است.
دكتر روحانی خاطرنشان می‌كند: شركت‌های بیمه به دلیل اقتصادی نبودن، بیماران روانی را بیمار نمی‌دانند. همچنین در بیمارستان‌های عمومی نیز برخلاف قانون، بخش اعصاب و روان دایر نیست، این در حالی است كه جزء پنج الف ماده ۱۹۲ قانون برنامه سوم توسعه، اختلالات روانی مزمن، تعریف و سهم خاصی برای آن تدارك دیده شده است.
رییس بیمارستان روانی روزبه با اشاره به مشكلات متعدد بیماران روانی می‌گوید: در كل سطح ایران، كمبود تخت‌های روانی و توزیع نامناسب امكانات در بیمارستان‌های روانپزشكی مشهود است و به همین دلیل بیماران روانی با مشكل پذیرش و بستری شدن مواجه هستند.در بیمارستان‌های روانی همیشه مساله كمبود تخت وجود دارد و موارد متعددی در روز پیش می‌آید كه قادر به بستری كردن بیماران نیستیم و آنها را به مراكز دیگر ارجاع می‌دهیم.
از مشكلات دیگر بیمارستان‌های روانپزشكی اجرای طرح خودگرانی است كه در واقع باید تمام هزینه‌ها با این طرح از ارایه خدمت به بیمارها تامین شود. ولی بیمارستان‌های روانپزشكی این‌گونه قادر به تامین هزینه‌ها نیستند، زیرا خدمات محدودی نظیر اعمال جراحی و روشهای تشخیص وجود ندارد و خدمات دیگری همچون روان درمانی، كار درمانی، مددكاری روانی و بازی درمانی را ما مجبور هستیم به بیماران ارایه دهیم ولی سازمان‌های بیمه‌گر برای این خدمات تعرفه‌یی در نظر نمی‌گیرند و این در حالی است كه بیمارستان‌های روانپزشكی با مشكل مالی مواجه هستند.
دكتر مهدی تهرانی دوست در ادامه می‌افزاید: بیماران روانی از قشر كم درآمد جامعه هستند كه در مواردی بیماری، مشكل مالی را برای آنها به وجود آورده است و عملاً تامین هزینه آنها رایگان و با تخفیف صورت می‌گیرد.
مدت بستری بیماران روانی به دلیل ماهیت بیماری طولانی است و این باعث می‌شود تخت بیمارستان اشغال شود و درآمدزایی كمتری حاصل شود.
البته از چند سال پیش دولت سوبسیدی برای بیمارستان‌های روانپزشكی در نظر گرفته بود كه امسال نسبت به سال‌های پیش بهتر پرداخت شد، ولی سال‌های قبل همیشه با مشكل پرداخت این سوبسید به بیمارستان مواجه بودیم ولی با این حال بیمارستان‌های روانپزشكی همیشه كسری بودجه دارند و هزینه‌ها مرتب اضافه می‌شود، در حالی كه تعرفه‌ها به آن درصد هزینه‌ها اضافه نمی‌شود و بیمارستان دچار مشكلات فراوانی در این رابطه می‌شود.
وی می‌گوید: بیمارستان «روزبه» اولین مركز آموزش روانپزشكی است كه ۵۴ سال قدمت آموزشی دارد و اكثر روانپزشكان سابقه‌دار از این بیمارستان فارغ‌التحصیل شده‌اند. با این حال بیمارستان ۱۷۵ تخت دارد كه ۴۰ تخت مربوط به كودكان و نوجوانان، ۳۵ تخت مربوط به بزرگسالان زن، ۹۰ تخت مربوط به مردان بزرگسال و ۱۰ تخت نیز متعلق به اورژانس است و این در حالی است كه باتوجه به وضعیت بیمارستان از نظر علمی و وجود روانپزشكان برجسته مراجعین بسیار زیادی دارد و این موضوع فشار زیادی به بیمارستان وارد می‌كند زیرا كادر بیمارستان نمی‌تواند جوابگوی تمام بیماران بخاطر محدودیت‌ها باشد.
دكتر تهرانی دوست می‌گوید: ۱۰ سال پیش دستورالعملی از سوی معاونت درمان وزارت بهداشت مبنی براینكه ۱۰ درصد از بیمارستان‌های عمومی به خدمات روانپزشكی اختصاص یابد، به بیمارستان‌ها ابلاغ شد كه متاسفانه این طرح اجرایی نشد.
اجرا شدن این دستورالعمل قطعاً می‌تواند مشكلات قابل توجه بیمارستان‌های روانپزشكی را حل كند، همچنین این طرح می‌تواند جوابگوی كمبود تخت باشد و توجه به بیمارهای روانی نیز زیادتر خواهد شد. تمام بیمارستان‌های عمومی به یك بخش علمی، روانپزشكی نیاز دارند زیرا فرهنگ مردم همیشه مانع می‌شود كه آنان به بیمارستان‌های روانی مراجعه كنند ولی اگر یك بخش در بیمارستان عمومی به خدمات روانپزشكی اختصاص یابد، می‌تواند این مشكل را كمتر كند.
دكتر تهرانی دوست تاكید می‌كند: روزانه در بیمارستان روانی روزبه با چندین مورد بیمار مواجه می‌شویم كه قادر به بستری كردن آنها نیستیم، زیرا تخت‌های اورژانس فقط گنجایش ۱۰ نفر را دارند، این در حالی است كه بیمارستان روانی روزبه تنها مركزی در ایران است كه تخت اورژانس تحت نظر برای بیماران روانی دارد. تعداد تخت‌های اورژانس در بیمارستان بسیار كم است و در این زمینه در حال پیگیری هستیم، درخواست بیمارستان را به دانشگاه و وزارت بهداشت فرستاده‌ایم ولی هنوز به صورت عملی جوابی دریافت نكرده‌ایم. یكی از نیازهای جامعه اورژانس تحت نظر در بیمارستان روانی است كه نیازمند توجه ملی به این موضوع هستیم.
در پایان باید اضافه كرد كه تعداد تخت‌های كنونی مراكز درمان بیماران روانی در پایتخت در خوشبینانه‌ترین حالت، كمتر از یك هزار تخت است، به عبارت دیگر امكانات موجود تنها جوابگوی پنج درصد نیاز بیماران روانی تهران است و براساس استانداردهای موجود اگر دو درصد از شهروندان تهرانی نیازمند درمان‌های روانی بوده و از این تعداد نیز حداقل ۱۰ درصد آنها نیازمند بستری شدن در بیمارستان باشند، در تهران با ۸ میلیون جمعیت حداقل به ۲۰ هزار تخت ویژه بیماران روانی نیاز داریم كه این مهم توجه جدی‌تری را از جانب مسئولان می‌طلبد.
منبع : روزنامه اعتماد
ایران مسعود پزشکیان دولت چهاردهم پزشکیان مجلس شورای اسلامی محمدرضا عارف دولت مجلس کابینه دولت چهاردهم اسماعیل هنیه کابینه پزشکیان محمدجواد ظریف
پیاده روی اربعین تهران عراق پلیس تصادف هواشناسی شهرداری تهران سرقت بازنشستگان قتل آموزش و پرورش دستگیری
ایران خودرو خودرو وام قیمت طلا قیمت دلار قیمت خودرو بانک مرکزی برق بازار خودرو بورس بازار سرمایه قیمت سکه
میراث فرهنگی میدان آزادی سینما رهبر انقلاب بیتا فرهی وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی سینمای ایران تلویزیون کتاب تئاتر موسیقی
وزارت علوم تحقیقات و فناوری آزمون
رژیم صهیونیستی غزه روسیه حماس آمریکا فلسطین جنگ غزه اوکراین حزب الله لبنان دونالد ترامپ طوفان الاقصی ترکیه
پرسپولیس فوتبال ذوب آهن لیگ برتر استقلال لیگ برتر ایران المپیک المپیک 2024 پاریس رئال مادرید لیگ برتر فوتبال ایران مهدی تاج باشگاه پرسپولیس
هوش مصنوعی فناوری سامسونگ ایلان ماسک گوگل تلگرام گوشی ستار هاشمی مریخ روزنامه
فشار خون آلزایمر رژیم غذایی مغز دیابت چاقی افسردگی سلامت پوست