ذهن زیبا

● داستان زندگی سام برودی استاد دانشگاه A&M تگزاس
همه ما داستان‌های زیادی درباره ارتباط روح و جسم شنیده‌ایم. ذهن ما آنچنان توانمند است که می‌تواند موجب پدیدار شدن دردهایی شود که هیچ علت جسمی برای آن پیدا نمی‌کنیم. آنچه درپی می‌آید یکی از این نمونه‌هاست.
شش سال پیش بود، اما هنوز سام برودی آن اتفاق را به وضوح به خاطر می‌آورد. یک روز صبح دردی طاقت‌فرسا از ناحیه کمر تا زانو او را از خواب بیدار کرد. او در آن زمان ۱۳ ساله و درگیر امتحانات جامع پزشکی در دانشگاه کارولینای شمالی بود. سام به متخصصان ارتوپدی، نورولوژی و حتی روانکاوی مراجعه کرد اما هیچ‌کدام از آنها نتوانستند دلیل ‌این دردهای مزمن و فلج‌کننده را تشخیص دهند. او می‌گوید: «من آزمایش خون برای آرتروز، بیماری لایم، تصلب شرایین و هر بیماری دیگری که به ذهن می‌رسید انجام دادم، اما‌ این آزمایش‌ها هیچ نکته خاصی را نشان نمی‌دادند و نتیجه عکس‌برداری با اشعه‌ ایکس نیز منفی بود، به همین علت دکترها نمی‌توانستند علت درد مرا پیدا کنند.» در‌این زمان همسر و خانواده او پرستاری از او را به عهده گرفتند زیرا ساده‌ترین کارها مثل بستن بند کفش نیز اکنون برای او غیرممکن شده بود. سام می‌گوید: «‌این بیماری زندگی مرا از بین برده بود. من همیشه خودم را یک ورزشکار می‌دانستم، کوهنوردی و فعالیت زیاد جزء لاینفک زندگی من بود و همیشه تاکید زیادی بر توانایی‌های فیزیکی خودم داشتم. اما اکنون حتی پیش پا افتاده‌ترین کارهای روزمره را نیز نمی‌توانستم انجام دهم. و وضع تا هنگامی‌که او به رابطه مستقیم میان ذهن و بدن پی نبرده بود به همین صورت بود. سام می‌گوید: «به خاطر می‌آورم که من در زندگی روزانه‌ام بسیار عصبی و تحت فشار رفتار می‌کردم. من گمان می‌کردم ‌این هجوم ناگهانی درد چیز تازه‌ای است اما به گذشته که فکر می‌کردم، می‌دیدم که من از حدود ۲۰ سالگی با‌ این بیماری دست و پنجه نرم می‌کردم اما در آن زمان نمی‌دانستم که بیماریم چیست. تنها گمان می‌کردم که ورم مزمن مفاصل دارم. اکنون متوجه شده‌ام که استرس‌ها و بی قراری‌های احساسی من ارتباط مستقیمی‌ با تمامی‌ دردها و بیماری‌هایم داشته است. اما در آن زمان هیچ‌کس‌ این موضوع را نمی‌دانست.»
● آثار استرس
تحقیقات پزشکی به‌طور گسترده‌ای نشان‌دهنده رابطه مستقیم بین استرس و انواع بیماری‌های مزمن فیزیکی است. بیماری‌هایی مانند: خستگی مزمن، بیماری لثه، زخم معده، عقیمی، بیماری‌های قلبی، سرطان و سکته همگی می‌توانند ناشی از استرس باشند. بنابراین دوری از فشارهای عصبی و برخورد درست با‌ این فشارها نکته‌ای بسیار کلیدی نه تنها جهت سلامت اعصاب و روان شما، بلکه برای سلامتی فیزیکی شما است. سام می‌گوید: «من هیچگاه تسلیم افسردگی و یأس نشدم اما می‌توانم درک کنم که‌ این دردها چگونه بسیاری از مردم را به سمت خودکشی سوق می‌دهند.» در حقیقت، اداره بهداشت و سلامت کار، استرس را به عنوان یکی از جدی‌ترین خطرات در محیط کار اعلام کرده است. زیرا تحقیقات متعدد نشان داده است که فشارهای عصبی ناشی از کار، سیستم دفاعی بدن را ضعیف می‌کند و در نتیجه بدن انسان آمادگی بیشتری برای ابتلا به آنفلوآنزا و یا سرماخوردگی خواهد داشت. استرس و تنش روی قوه خلاقیت انسان نیز تاثیر منفی می‌گذارد؛ متخصصان معتقدند که گرچه هیجانات و فشارهای عصبی کوتاه‌مدت (مانند دیدن یک فیلم ترسناک) چندان ضرری ندارند، اما تنش‌ها و نگرانی‌های سخت و بلندمدت مانند دلشوره بیماری سخت یکی از عزیزان یا استرس‌های پیش از امتحان و یا ترس از دست دادن شغل می‌توانند تاثیری ناگوار روی سلامتی انسان بگذارند.
● روش درمان ذهن
بدن میلیون‌ها نفر مانند سام در سراسر جهان به علت استرس، نگرانی و افسردگی دچار بیماری‌های سخت جسمی‌ شده‌اند و دانشی که زمانی چندان جدی گرفته نمی‌شد و جایگاهی علمی ‌نداشت، اکنون در حال به دست آوردن اعتبار خود در میان طب غربی است.
طبق آمار انجمن ملی بهداشت و سلامت روان، بیش از ۱۹ میلیون آمریکایی در سال به دلیل فشارهای عصبی دچار بیماری می‌شوند و در مقاطع زمانی که‌ این‌گونه فشارها بسیار شدید باشند، مانند زمان حوادث و بلایای طبیعی و یا جنگ، حفظ سلامت ذهن و جلوگیری از استرس بسیار دشوارتر و سخت‌تر خواهد بود. سینتیا ویناسکات مدیر اجرایی انجمن ملی بهداشت و سلامت روان معتقد است بسیاری از مردم متوجه نیستند که‌ این استرس و نگرانی‌ها چه تاثیر عمده‌ای روی سلامت عمومی‌آنها دارد. داشتن سلامت ذهنی و جسمی به‌طور همزمان نه تنها باعث تعالی معنوی انسان می‌شود، بلکه زندگی انسان را نیز سالم‌تر، شادتر و پربارتر می‌کند. دکتر هربرت بنسون رییس موسسه درمانی ذهن و جسم در چستنات هیل و استادیار دانشگاه پزشکی‌هاروارد می‌گوید: «ما همگی در زندگی روزمره‌مان استرس داریم، اما توانایی مقابله با استرس را نیز در خود داریم و‌ این امری است که باید به طور علمی‌مورد بررسی قرار گیرد.» او می‌گوید: «هر موقعیتی که ما را تحت فشار و یا تغییری ناگهانی قرار دهد، باعث افزایش ترشح آدرنالین خون می‌شود، مانند لحظه‌های تصمیم‌گیری دشوار بین ماندن و جنگیدن و یا شانه خالی کردن.» ترشح آدرنالین در خون باعث افزایش سوخت و ساز بدن، بالا رفتن فشار خون، تنفس سریع‌تر، افزایش ضربان قلب و هجوم خون به سمت عضلات می‌شود. به همین جهت هرگونه استرس و نگرانی در دانشکده، محل کار، مسایل عاطفی، بیماری‌ها و مشکلات اقتصادی یا خانوادگی، در حقیقت به منزله تزریق مقدار زیادی هورمون به انسان است و‌ این تزریق درونی هورمون است که باعث مراجعه بیش از ۶۰ درصد بیماران به پزشک می‌شود. بنابراین روش درمان ذهن، روی ارتباط بین ذهن و سلامتی جسمی انسان و تأثیر مشخصه‌های ذهنی انسان روی سلامت جسمی‌اش تأکید می‌کند. دکتر بنسون می‌گوید: «ما مجدانه در حال تحقیق و تعلیم و ارایه روش‌های جدید برای بهبود بیماری‌های جسمی از طریق سلامت اعصاب هستیم. همچنین ما به دنبال درمان‌های پیشگیرانه مانند تغذیه، ورزش و معنویت به عنوان روش‌هایی برای تامین سلامتی عمومی‌هستیم.»
● از استرس بکاهید
سام می‌گوید: «من می‌دانم که هیچ روش درمانی جادویی‌ای وجود ندارد و سلامتی من مساله‌ای است که تنها به خودم بستگی دارد.»
دکتر بنسون نیز با‌ این نظر سام موافق است: «هیچ دارویی وجود ندارد که بتواند اثرات‌ این‌گونه بیماری‌های جسمی ناشی از نگرانی و استرس را درمان نماید. همان‌گونه که همه ما لحظات سنگین و فرساینده تصمیم‌گیری در لحظات بحرانی را داریم، روش رسیدن به آرامش نیز در درون ما وجود دارد. بیش از هزار سال است که بشر به دنبال روش‌هایی برای رسیدن به آرامش است، اغلب با توسل به مذهب.» دکتر بنسون که کتاب‌های متعددی نیز در‌این زمینه مانند «اثرات آرامش»، «فراتر از اثرات آرامش» و «کتاب سلامتی: راهنمای جامع به دست آوردن سلامتی و درمان بیماری‌های ناشی از استرس» را تألیف کرده است، می‌گوید: «تکرار، خواه تکرار یک کلمه، دعا، لغت خاص و حتی تکرار تمرینات فیزیکی مانند دویدن و یا یوگا روش کلیدی و بسیار مهمی‌برای مقابله با اثرات و بیماری‌های جسمی ناشی از استرس است.» نکته مهم، مداومت بر استفاده از‌ این تمرین هنگام مواجهه با استرس است. دکتر بنسون می‌گوید: «این تنها کلمات هستند که از فرهنگی به فرهنگ دیگر تفاوت می‌کنند. هر‌ آیینی روش‌های خاصی برای مقابله با استرس‌های روزانه دارد، روش‌هایی که به وسیله آنها می‌توان ذهن را از فشار استرس رهانید. بدین‌گونه بدن انسان به نوعی آرامش و سکون ذاتی که در درونش تعبیه شده دست می‌یابد.
منبع: نیویورک تایمز

منبع : روزنامه سلامت