تیوب،‌ زیبا وکارا

با توجه به خواص منحصر به فرد تیوب، این نوع بسته‌بندی به یکی از اصلی‌ترین انواع بسته‌بندی در صنایع مختلف به ویژه صنایع دارویی، غذایی و بهداشتی و آرایشی تبدیل گردیده است.
تیوب یکی از مناسب‌ترین انواع بسته‌بندی برای محصولاتی است که به اکسید شدن یا عوامل میکروبیولوژیکی حساس هستند. از انواع دیگر موادی که تیوب برایشان یک راه حل مناسب به نظر می رسد می توان به کرم‌های دست و صورت، شامپو، انواع خمیر ریش و خمیر دندان، انواع کنسانتره، چسب و دیگر انواع مایعات و نیمه مایعات اشاره کرد. یکی از عوامل اصلی این محبوبیت در صنعت بسته‌بندی را می توان سهولت استفاده، عدم آسیب پذیری در هنگام حمل و نقل و استفاده و خواصی همچون سبکی به ویژه در انواع پلاستیکی آن اشاره نمود. البته نباید از سهولت استفاده و همچنین دقت در استعمال موادی که در تیوب‌ها بسته‌بندی می شود به سادگی گذشت. همچنین تیوب از آن نوع بسته‌بندی‌هایی است که در انتهای مصرف، حداقل مواد را در انتهای ظرف باقی می گذارد.
ماشین‌های تیوب پرکن، چه خودکار و چه نیمه خودکار، برای پر کردن تیوب‌ها کاربرد دارند که پس از انجام عملیات پر کردن، انتای تیوب را نیز پرس نموده و آن را کاملا می بندند. این ماشین‌ها از بخش‌های مختلفی همچون، سیلوی تیوب‌ها، سامانه راهنمایی تیوب‌ها به سمت بخش پرکن که معمولا به صورت یک میز چرخشی با یک تسمه چرخشی می باشد، و در نهایت بخش پرکن، درپوش و تاریخ زن تیوب‌ها، تمامی این بخش‌ها در پشت یک صفحه ایمنی واقع شده‌اند که کاربر دستگاه را از هر گونه تصادف و یا صدمات احتمالی مصون نگه می دارند. به محض این که کاربر این صفحه ایمنی درب مانند را باز می کند، ماشین به صورت خودکار از کار باز می ایستد. تمامی دستورات احتمالی که کاربر باید به ماشین بدهد، از قبیل روشن کردن، خاموش کردن، سرعت دستگاه و درجه حرارت دوخت ته تیوب‌ها، از طریق بازوی چرخشی که به راحتی جا به جا می شود، انجام می پذیرند.
سیلوی تیوب‌ها بخشی است که کاربر مقدار زیادی از تیوب‌ها را در هر نوبت قرار می دهد و ماشین به صورت خودکار و به تدریج از سیلو برداشته و عملیات پرکردن و غیره را بر روی آنها انجام می دهد. وقتی ماشین تیوب را از دستگاه برداشت، آن را به سمت بخشی که آن را اصطلاحا لانه می نامیم هدایت می کند. لانه بخشی است که تیوب را به ظرافت نگهداری کرده تا عملیات مختلف بر روی انجام پذیرد. البته در یک ماشین تیوب پرکن بیش از یک لانه وجود دارد. با هر چرخش میز گردشی، تیوب به سمت ایستگاه بعدی کار هدایت می شود. البته کار تمامی بخش‌ها به صورت همزمان است و در هیچ لحظه‌ای، بخش‌های مختلف دستگاه از کار باز نمی ایستند. اولین ایستگاه کار در این نوع ماشین‌ها، معمولا بخش پیمانه‌ گیری است که تمامی تیوب‌ها را در یک شکل و اندازه و البته با یک حجم مشخص و ثابت از مواد به بخش بعدی دستگاه انتقال می دهد. در بخش بعدی که بخش پرکن دستگاه می باشد، میزان مشخص شده مواد، پر می شود که این عملیات وابسته به نوع تیوب می تواند از بالا یا از ته تیوب انجام بپذیرد. البته در این تصمیم گیری، غلظت مایع نیز بی تاثیر نیست.
میزان موادی که در هر تیوب پر می شود، وابستگی بسیاری به نوع تخلیه تیوب نیز دارد. قسمت پیمان گیری دستگاه را می توان با یک سرد کننده یا یک بخاری مجهز نمود و عملیات دلخواه را بر روی مواد، قبل از پر شدن، انجام داد. از دیگر تجهیزاتی که می توان در این بخش به کار گرفت، میکسر می باشد. برخی از ماشین‌های تیوب پرکن به یک تیوب تزریق کننده گاز مجهز می باشند که قبل یا بعد از انجام عملیات پر کردن، مقداری گاز را به تیوب تزریق می نماید و به این ترتیب، زمان مصرف و نگهداری مواد را افزایش می دهند. پس از اتمام عملیات پر کردن،‌ ته تیوب به دو روش بسته می شود. روش اول به وسیله دمش هوای گرم بر انتهای تیوب و تحت فشار قرار دادن آن به وسیله دستگاه دوخت می باشد که البته مختص تیوب‌های پلاستیکی است، یا اینکه انتهای تیوب را ابتدا پرس و سپس رو به عقب تا می زنند که مختص تیوب‌های آلومینیومی است. نوع دوخت ته تیوب‌ها نیز می تواند صاف یا رده دار باشد و یا اینکه به آن شکل خاصی داد. با تجهیز دستگاه به یک سوراخ زن می توان انتهای تیوب را سوراخ زد (eurohole) تا امکان آویزان شدن را داشته باشد که البته انجام این کار می تواند خود به فروش بهتر و ظاهر جذاب‌تر تیوب‌ها بر روی قفسه فروشگاه‌ها موثر باشد.
اطلاعات مورد نیاز مشتریان را نیز می توان به روش‌های مختلف بر روی تیوب درج نمود. اطلاعاتی همچون شماره سریال محصول، تاریخ مصرف و قیمت را می توان از طریق حک نمودن بر روی لبه انتهایی تیوب یا با استفاده از جوهر و چاپگرهای جوهری یا لیزری و یا حتی با استفاده از برچسب بر روی سطح تیوب درج نمود. برای بهبود ظاهر تیوب‌های پلاستیکی، می توان پس از دوخت، انتهای تیوب را قطع زد تا به این ترتیب بخش دوخت خورده مرتب شود. پس از طی شدن تمامی این مراحل،‌ تیوب‌ها،‌ آماده خروج از دستگاه و قرار گرفتن در انواع بسته‌بندی‌های مختلف می باشند. انجام این عملیات نیز هم از طریق تجهیزات خودکار و هم از طریق دستی امکان پذیر می باشد. اکثر دستگاه‌های تیوب پرکن فقط با یک نوع مواد اولیه، پلاستیک یا آلومینیوم، کار می کنند ولی دستگاه‌هایی نیز یافت می شوند که قابلیت کار با هر دو مواد را دارا هستند. تنظیم دستگاه برای کار با هر نوع مواد اولیه یا هر میزان مواد بسیار آسان است و تقریبا بی نیاز از هر گونه کار تخصصی است.
بخش‌هایی از دستگاه که مستقیما با مواد در تماس هستند،‌ تماما از جنیس فولاد ضد خش، stainless steel،‌ ساخته شده‌اند که این خود به سهولت انجام عملیات تنظیف و تعویض کمک می کند.
میزان کاری که دستگاه انجام می دهد، به عوامل گوناگونی بستگی دارد که مهم‌ترین آنها میزان و نوع موادی است که می خواهیم در هر نوبت در تیوب‌ها جای دهیم. در این میان نوع جنس مورد استفاده برای ساخت خود تیوب نیز از اهمیت به سزایی برخوردار است. در نهایت باید به حجم بسیار کم این دستگاه در مقایسه با میزان کاری که انجام می دهد اشاره کنیم. نکته جالب اینجاست که فقط یک کاربر برای کار با این دستگاه نیاز است و از نظر صرفه جویی در نیروی انسانی و هزینه‌های آن نیز ، دستگاه بسیار به صرفه ای است.

منبع : ماهنامه فناوری و توسعه صنعت بسته بندی