سه شنبه, ۱۱ اردیبهشت, ۱۴۰۳ / 30 April, 2024
مجله ویستا

بزرگ علوی


بزرگ علوی
سال و محل تولد: ۱۲۸۳ ه.ق تهران
سال و محل وفات: ۱۳۷۶ ه.ش برلین
بزرگ‌ علوی نویسنده‌ نو پرداز ایرانی‌ دوره‌ معاصر در سال‌۱۲۸۳ ه.ق‌ در خانواده‌ای‌ بازرگان‌ و مشروطه‌ خواه‌ به‌ دنیا آمد.وی‌ در كودكی برای‌ ادامه‌ تحصیل‌ به‌ آلمان‌ فرستاده‌شد و پس‌ از اتمام‌ تحصیلات‌ مقدماتی‌ و عالی‌ به‌ ایران‌ بازگشت‌ و به‌ تدریس‌ و نویسندگی پرداخت‌ . علوی‌ در سال۱۳۲۳ سردبیری‌ مجله‌ ادبی‌ پیام‌ نو را بر عهده‌ گرفت‌ و طی‌ این‌سالها با همكاری‌ صادق‌ هدایت و مجتبی مینوی‌ كه‌ از دوستان‌ صمیمی او بودند فعالیتهای‌ادبی‌ مختلفی‌ انجام‌ داد و یك‌ رمان‌ و دهها داستان‌ كوتاه‌ را به‌ چاپ‌ رساند; ولی‌ بنابه‌ دلایل‌ سیاسی و گرایشات‌ توده‌ای چندی در زندان بسر برد و كتب وی از سال۱۳۳۲ لغایت ۱۳۵۷ اجازه‌ چاپ‌ نیافت‌ و خود نیز طی‌ این‌ سالها در اروپا بسر برد. بزرگ‌ علوی‌ پس‌ از پیروزی‌ انقلاب‌ اسلامی به‌ ایران‌ بازگشت‌ و پس‌ از چندی‌مجددا رهسپار آلمان‌ شد. علوی‌ طی‌ سالهای‌ اقامت‌ طولانی خود در آلمان‌ سمت‌ استادی‌ دانشگاه‌ برلین‌ را بر عهده‌ داشت‌ و پس‌ از بازنشستگی‌ نیز به‌ پژوهش‌ پرداخت‌ . وی‌ در طول‌ زندگی‌ خود كتب‌ متعددی‌ نوشت‌ كه‌ برخی از آنها به‌ دلیل‌ سبك‌ خاص‌نگارش‌ از كتب‌ معروف‌ فارسی‌ بشمار می‌ آیند. معروف‌ترین‌ كتاب‌ بزرگ‌ علوی‌ رمان‌ (چشمهایش‌) است‌ كه‌ ظاهرا با الهام‌ اززندگانی‌ و شاهكارهای‌ كمال‌ الملك‌ نقاش‌ معروف‌ اواخر عهد قاجار و دوره رضا شاه‌ پهلوی نگاشته‌ شده‌ است‌. نویسنده‌ در این‌ رمان‌ از روشی‌ بدیع‌ سود برده‌ است‌ بدین‌ گونه‌كه‌ قطعات‌ پراكنده‌ یك‌ ماجرا را كنار هم‌ گذاشته‌ و از آن‌ طرحی‌ كلی‌ آفریده‌ است‌ كه‌ برحدس‌ و گمان‌ تكیه‌ دارد. وی در سایر آثار خود از جمله‌ چمدان‌، میرزا و سالاریها شیوه‌ رمانتیسم‌ اجتماعی‌ را بخوبی‌ و با موفقیت‌ اجرا نموده‌ كه‌ اوج‌ این‌ شیوه‌ در داستان‌ كوتاه‌(گیله‌ مرد) بچشم‌ می‌ خورد. در مجموع‌ مضمون‌ اكثر داستانهای‌ علوی‌ از آرمانهای‌ سیاسی‌و حزبی‌ او الهام‌ می‌گیرد و قهرمانان‌ او همانند خود وی‌ اغلب‌ انسانهای‌ ناكامی‌ هستند كه‌ دور از وطن‌، در غربت‌ و آوارگی‌ بسر می برند. بزرگ‌ علوی‌ در سال۱۳۷۶ ه.ش‌ در سن‌۹۳ سالگی‌ در برلن‌ در گذشت‌.
● آثار: داستان‌ دیو، چمدان‌ ، ورق‌ پاره‌های‌ زندان‌ ، پنجاه‌ و سه‌ نفر،نامه‌ ها، میرزا، سالاریها،چشمهایش ،خاطرات‌ بزرگ‌ علوی،روایت‌ ،سالاری‌ها ،نامه‌های‌ برلن: از بزرگ‌ علوی‌ در دوران‌ اقامت‌ در آلمان‌ ‌. مهم‌ترین‌ ترجمه‌ های وی‌ نیز عبارتند از: دوشیزه‌ اورلئان‌ ( شیللر) ،كسب‌ و كارخانم‌ وارن‌ (برنارد شا و) ،دوازده‌ ماه‌ (ساموئل‌ مارشاك‌) ،مستنطق‌ ( پریستلی‌) ،حماسه‌ ملی‌ایران‌ ( نولد كه‌) ،باغ‌ آلبالو ( چخوف‌ ) ،افسانه‌ آفرینش‌ هدایت‌ (ترجمه‌ از فارسی‌ به‌ آلمانی‌)،گلهای‌ آبی‌ (واندا والیسلو سكایا)، دو فریفته‌ (لوپا دوویسكی‌). بزرگ‌ علوی‌ همچنین‌ دارای‌ چند مقاله‌ نقد ادبی‌ است‌ كه‌ در نوع‌ خود قابل‌ توجه‌ وتحسین‌ است‌: صادق‌ هدایت‌ (مندرج‌ در مجله‌ پیام‌ نو) ناصر خسرو مروزی‌ قبادیانی‌ (پیام‌نو) نقد رمان‌ شوهر آهو خانم‌ اثر علی محمد افغانی‌ (مجله‌ كاوه).

منابع: ۱- یا حقی‌، محمد جعفر: چون‌ سبوی‌ تشنه‌، تهران‌، انتشارات‌ جامی‌، ۱۳۷۵ ، ۲- دستغیب‌، عبدالعلی‌: نقد آثار بزرگ علوی، فرزانه ۱۳۵۸، ۳- علوی‌، بزرگ‌: ‌موریانه، تهران‌، طوس‌، ۱۳۷۲ -۴- علوی‌، بزرگ‌: پنجاه‌ و سه‌ نفر، تهران‌، امیركبیر، ۱۳۵۷، ۵- سایت گسترش زبان فارسی
منبع : زنده رود


همچنین مشاهده کنید