در جستجوی وزن از دست رفته

● توصیه ساده برای رهایی از كمبود وزن
قبل از شروع رژیم عكسی از خود بگیرید تا پس از چند ماه رعایت رژیم و اضافه وزن، تفاوت ظاهری‌تان را با مقایسه عكس‌ها ببینید و به ادامه رژیم گرفتن تشویق شوید.
آیا شما هم جزء آن دسته از افرادی هستید كه از لاغر بودن خود كلافه شده‌اند و همواره در پی راهی برای جبران این كمبود وزن هستند؟ بسیاری از این افراد به قول خودشان هر راهی را كه فكرش را بكنید امتحان كرده‌اند اما نتوانسته‌اند بیشتر از چند كیلوی ناقابل به وزن خود اضافه كنند. تا به حال با خود فكر كرده‌اید كه علت لاغر بودن شما چیست؟
به طور كلی، ابتلا به برخی بیماری‌ها نظیر اختلالات هورمونی، اختلالات روانی و پركاری تیروئید، باعث كاهش وزن افراد می‌شوند. تغذیه و عادات غذایی نادرست و دریافت نكردن كالری مناسب در برنامه‌های غذایی از جمله عواملی هستند كه در كاهش وزن افراد تاثیر به سزایی دارند. بیماری آنوركسیا یا ترس از چاقی كه امروزه در میان دختران زیاد مشاهده می‌شود و در اثر اختلالات روانی ایجاد می‌شود نیز می‌تواند لاغری افراد را به همراه آورد.
● چرا لاغر می‌مانیم؟
لاغری یك مكانیسم مزمن است و درمان آن مثل هر فرآیند مزمن دیگری نیاز به زمان دارد. هرگز برای درمان لاغری از دارو استفاده نكنید، چرا كه دارو غذا نیست و عوارضی نیز به دنبال دارد به استثنای داروهای اشتهاآور و تقویتی كه از سوی پزشك تجویز می‌شوند. در درمان لاغری هیچ‌وقت عجله نكنید.
یادتان باشد رژیم غذایی با افزایش وزن تدریجی علاوه بر اینكه قابل تحمل‌تر است، عوارضی نیز ندارد و تقریبا غیرقابل بازگشت است. علل لاغری به دو دسته عمده تقسیم می‌شوند: اول فشارهای درونی، استرس‌ها و افسردگی‌ها و دوم بیماری‌هایی از قبیل هیپرتیروئیدیسم (پركاری تیروئید)، دیابت (بیماری قند خون بالا)، بیماری‌های انگلی و گوارشی. علاوه بر اینها، اختلال تغذیه‌ای (دریافت كم‌كالری و فعالیت زیاد) و ژنتیك نیز از علل لاغر ماندن به شمار می‌آیند.
● لاغری، نتیجه تكرار اشتباه
غذا خوردن كه پیش از این یك اولویت مهم محسوب می‌شد، به موضوعی جنبی تبدیل شده كه توجه زیادی به آن نمی‌شود و معمولا لابه‌لای كارهای روزانه دیگر جای می‌گیرد، به خصوص در افرادی كه مشغله كاری فراوانی دارند. خوشبختانه ترك عادت‌های غذایی غلط آسان است و وقت زیادی نمی‌گیرد و موجب خواهد شد تا از زندگی سالم‌تر و اندامی متناسب‌تر برخوردار شوید و از غذا خوردن بیشتر لذت ببرید. نخوردن صبحانه یك اشتباه بزرگ محسوب می‌شود. صبحانه سالم نه تنها باعث افزایش انرژی و تقویت فكر و ذهن می‌شود بلكه به انتخاب و مصرف مناسب وعده‌های غذایی دیگر در ادامه روز از سوی فرد كمك خواهد كرد.
همچنین ممكن است به شما در مصرف كمتر كالری در ادامه روز كمك كند. یك تحقیق دانشگاهی نشان می‌دهد، مصرف مقدار كالری مشخص در ابتدای روز، اثر سیر كنندگی بیشتری نسبت به مصرف همان مقدار كالری در ساعت‌های دیرتر خواهد داشت و موجب تنظیم كاهش كالری مصرفی در روز می‌شود. خوردن صبحانه مناسب احتمال به كارگیری عادت‌های نادرست غذایی را در وعده‌های دیگر كاهش می‌دهد. صبحانه را كامل صرف كنید و از مواد لبنی كم‌چرب، تخم‌مرغ و نان‌های سبوس‌دار بیشتر استفاده كنید و همیشه به یاد داشته باشید، تنوع در صبحانه، بهترین راه برای عادت كردن به خوردن این وعده غذایی است.
از دیگر عادت‌هایی كه لاغری را ماندگار می‌كند، نخوردن میوه و سبزیجات به مقدار كافی است. بسیاری از مواد غذایی مورد نیاز بدن در انواع میوه و سبزی وجود دارند كه امتناع از خوردن آنها، باعث كمبودها و مشكلاتی در بدن و نهایتا مانع وزن‌گیری می‌شود. به یاد داشته باشید، تنها راه تامین مواد معدنی و ویتامین‌های مورد نیاز بدن، مصرف میوه و سبزیجات تازه است. این مواد را جزء لاینفك رژیم غذایی خود قرار دهید و همیشه به مقدار كافی از آنها استفاده كنید. یكی دیگر از شایع‌ترین علت‌های لاغری، خوردن تنقلات و مواد غذایی كم ارزش هنگام گرسنگی است. خوردن تنقلات هنگام گرسنگی موجب ایجاد عادت‌های غذایی ناسالم می‌شوند. استفاده از مواد غذایی كم‌ارزش و شكم پركن مانند شكلات، چیپس و پفك، تنها باعث بر هم خوردن رژیم غذایی می‌شود و مشكلاتی را برای بدن به همراه خواهد داشت.
به این دلیل همیشه با شكم سیر از خانه خارج شوید؛ زیرا ممكن است گرسنگی شما را به خریدن و خوردن این مواد غذایی وادار كند. به یاد داشته باشید شكلات، پفك و چیپس هیچ‌كدام نمی‌توانند جای یك صبحانه، ناهار و شام سالم را بگیرند.
● چه كار كنیم؟
افراد لاغر برای این كه وزنشان افزایش یابد، باید از مواد غذایی پركالری مانند لبنیات پرچرب، نان‌های شیرین اما تهیه شده با آرد كامل، كره و مارگارین، میوه‌های تازه به خصوص انبه، موز، انگور و سبزیجاتی نظیر ذرت، نخود سبز، سیب‌زمینی و انواع گوشت‌‌های با چربی متوسط، انواع ماكارونی و انواع مغزها مانند گردو، پسته، بادام هندی و فندق استفاده كنند. غذاهای حجیم، كم‌كالری و پرفیبر مانند كدو و كرفس باعث كاهش وزن و غذاهای پركالری و انرژی‌زا باعث افزایش یافت وزن شما می‌شوند، اشتباه نكنید. مصرف زیاد از حد سبزی‌ها به دلیل كم كالری بودن و پركردن معده احساس سیری ایجاد می‌كند، بدون آنكه كالری مورد نیاز را به بدن برساند البته شما هم به مقداری مناسب از این گروه غذایی نیازمند هستید.
● دارویی برای چاق شدن
داروهای بسیاری با مكانیسم‌های گوناگون برای چاق شدن وجود دارند كه از همه معروف‌تر، داروهای اشتها آورند. این داروها با افزایش اشتها سبب بیشتر خوردن می‌شوند دریافت انرژی را از سوی بدن افزایش می‌دهند. سردسته این داروها كه در ایران بسیار استفاده می‌شود سیپروهپتادین است. علاوه بر این، داروهای تقویتی مثل ویتامین‌ها و مواد مغذی نظیر روی نیز كاربرد دارند. تمامی این داروها زمانی موثرند كه شخص از هر نظر سالم باشد.
به علاوه باید این داروها با تشخیص متخصص تجویز شوند و هرگز نباید خودسرانه از آنها استفاده شود؛ زیرا ممكن است علت بی‌اشتهایی، یك بیماری جدی باشد كه با مصرف خودسرانه دارو پنهان بماند و مشكل نه تنها حل نشود بلكه افزایش پیدا كند.
دومین دسته داروهایی كه برای افزایش وزن به كار می‌روند، داروهایی هستند كه با احتباس نمك و به دنبال آن آب، باعث افزایش وزن می‌شوند. از این گروه داروها می‌توان از كورتون‌ها نام برد. این داروها با احتباس آب و نمك باعث عوارضی زیادی برای بدن می‌شوند به علاوه، عوارض گوارشی، استخوانی و ... نیز به همراه دارند. سومین دسته داروها، داروهایی هستند كه به صورت كاذب كم‌كاری تیروئید، ایجاد می‌كنند و با كاهش متابولیسم بدن، سبب افزایش وزن می‌شوند. این گروه نیز با توجه به بر هم زدن نظم طبیعی بدن، باعث ایجاد عوارض فراوانی می‌شوند.
● بهترین رژیم برای لاغرها
اگر شخص از نظر ابتلا‌ی به انواع بیماری‌ها بررسی شود و كاملا سالم باشد، با استفاده از یك رژیم استاندارد كه تمام مسائل تغذیه‌ای در آن رعایت شده باشد، قادر به افزایش وزن خواهد بود. با توجه به موارد زیر، بهترین و سالم‌ترین راه درمان لاغری فراهم می‌شود: اول اصلاح رژیم غذایی و دوم ورزش كافی. در هر رژیم غذایی صحیح باید این گروه‌های غذایی وجود داشته باشند: شیر و لبنیات، حبوبات و غلات، میوه و سبزیجات و گوشت.
رژیم غذایی باید تامین كننده انرژی مورد نیاز روزانه و نیز ریزمغذی‌ها باشد تا به افزایش وزن تدریجی منجر شود. حداكثر یك كیلوگرم افزایش وزن در ماه مناسب و ماندگار است، به طوری كه اگر مدتی رژیم غذایی را به‌طور كامل رعایت نكنید، وزن بلافاصله باز نمی‌گردد. به همین دلیل باید حوصله داشته باشید و با دقت برنامه خود را اجرا كنید. به علاوه پیشنهاد می‌كنیم قبل از شروع رژیم عكسی از خود بگیرید تا پس از چند ماه رعایت رژیم و اضافه وزن، تفاوت ظاهری‌تان را با مقایسه عكس‌ها ببینید و به ادامه رژیم گرفتن تشویق شوید.
فراموش نكنید، برنامه‌های غذایی ساده و دخیل كردن خوردنی‌های سبك و سالم می‌تواند تغییرات بسیاری در رژیم غذایی ایجاد كند تا متناسب بمانید، انرژی خود را افزایش دهید و از غذا خوردن لذت ببرید.‌

سارا حسنلو

منبع : روزنامه سلامت