گونه های چتر

● مورد جغد خالدار شمالی
جغد خالدار شمالی Strix occidentalis caurina ساكن جنگل های نراد داگلاس در شمال غربی ایالات متحده است. این جنگل ها كه در واقع جنگل های بارانی منطقه معتدل به شمار می آیند از جمله جنگل های «كهن رست» طبقه بندی می شوند زیرا بسیاری از این درختان چندصد سال عمر دارند و پوشیده از گلسنگ و دیگر گیاهان كوچك دارزی اند كه به تشكیل لایه پیچیده ای از تاج پوشش جنگل كمك می كنند. پرنده شناسان آماتور چندین دهه بود كه جغد خالدار را به عنوان یكی از ساكنان كمیاب جنگل های نراد داگلاس در واشینگتن، اورگون و كالیفرنیای شمالی می شناختند اما تا پیش از اواخر دهه ۱۹۶۰ چیزی بیش از این درباره اش نمی دانستند. در سال ۱۹۶۷ اریك فورسمن E.Forsman، دانشجوی دوره لیسانس دانشگاه ایالتی اورگون آواهای این پرندگان را ضبط كرد و با استفاده از آن توانست نقشه پراكندگی آنها را در اورگون تهیه كند. فورسمن پژوهش هایش را تا پایان نامه دكترا ادامه داد كه در آن معلوم می شد جغدهای خالدار فقط در جنگل های كهن رست ساحل اقیانوس آرام در شمال غربی ایالات متحده زندگی می كنند.
او نشان داد كه هر جفت جغد خالدار به ۲۶۰۰ هكتار جنگل برای جولانگاه نیاز دارند كه حدود هزار هكتار آن حتما باید كهن رست باشد. تا سال ۱۹۹۰ قطع مدام درختان این جنگل ها به سرعت از تعداد قطعات زیستگاهی كه برای جا دادن جغدها به اندازه كافی بزرگ بودند می كاست. در همان سال به حكم دادگاه فدرال چوب بری تا زمان اجرای برنامه ای برای حفاظت از جنگل در محل به تعلیق درآمد.
نیازهای زیستگاهی این جغد در تضاد مستقیم با منافع صنعت الوار بود كه می خواست نهال درختان الواری تندرشد كه هر ۶۰ تا ۸۰ سال قابل برداشت هستند را جانشین جنگل كهن رست كندرشد، پرحجم و به لحاظ اقتصادی ارزشمند كند. عمدتا از دهه ۱۹۵۰ به این سو شركت های چوب جنگلی، آتش سوزی و پاك تراشی زمین به قصد كشاورزی، سطح جنگل های كهن رست ساحل اقیانوس آرام در شمال غربی ایالات متحده را به كمتر از ده درصد مقدار اولیه آن كاهش داده است. از آنجا كه در جنگل های كهن رست طیفی از گونه های گیاهی و جانوری بی همتا همچون مورك مرمری Brachyramphus marmoratus زندگی می كنند، جغد خالدار همچون گونه ای چتر به كار رفته است كه زیر سایه حفاظت از آن بقای نسل گونه های نه چندان بارز دیگر تضمین می شود.
جغد خالدار شمالی در واقع یكی از سه زیرگونه جغد خالدار است. غیر از آن یك زیرگونه كالیفرنیایی S.o.occidentalis نیز وجود دارد كه وابستگی اش به جنگل كهن رست كمتر است و یك جغد خالدار مكزیكی S.o.lucida.
استدلال صنعت الوار در دفاع از خود آن بود كه پس جغد خالدار شمالی منحصر به فرد نیست و حفاظت از آن تنها به قیمت كاهش تولید الوار و بیكاری ناشی از آن در جامعه چوب بر محلی امكان پذیر است. در این استدلال واقعیتی كه نادیده گرفته می شود آن است كه بخش اعظم مشاغل مربوط به الوار هنگامی كه كلیه درختان جنگل بریده شدند از بین خواهد رفت.
با سرعتی كه در دهه ۱۹۸۰ درختان قطع می شدند، تا سال ۱۹۹۵ تقریبا اثری از این جنگل كهن رست باقی نمی ماند و كار چوب بری نیز همراه آن از بین می رفت. یكی از ویژگی های كلیدی قانون گونه های در خطر انقراض آن است كه تشخیص می دهد مردم می توانند از نو آموزش ببینند اما انقراض ابدی است.
اگرچه نجات جغد خالدار به قیمت بیكاری چوب برها تمام خواهد شد، مشاغل جدیدی هم ایجاد شده است. اما بیشتر این مشاغل جدید در بخش های دیگر از جامعه، به ویژه در حوزه های زیست محیطی و آموزشی و برای كسانی بوده است كه پرندگان و بوم شناسی آنها را بررسی می كنند. زیست شناسان از طریق این بررسی ها برای گونه هایی كه به شكل جمعیت های پراكنده metapopulation توزیع شده اند مدل های واقع بینانه تری ساخته اند. علاوه بر این پژوهش های مذكور راهگشای بحث های فراگیرتر درباره نحوه رده بندی خطرات انقراض برای گونه های در خطر دیگر بوده اند.

منبع : روزنامه شرق