آفتابی شدن

هر گاه كسی پس از دیر زمانی،از خانه یا محل اختفاء بیرون آید و خود را نشان دهد،اصطلاحاً گویند فلانی آفتابی شد.
آورده اند كه ....
خشكی و كم آبی از یك طرف و وضع كوهستانی به خصوص شیب مناسب اغلب اراضی فلات ایران،از طرف دیگر،موجب شد كه حفر قنوات و استفاده از آبهای زیر زمینی از قدیم ترین ایام تاریخی مورد توجه خاص و عام قرار گیرد.
اگر چه وسایل حفر قنات از هزاران سال پیش تاكنون تغییری نكرده است،مع ذالك ایرانیان با تحمل رنج فراوان موفق شده اند از ده قرن قبل از میلاد مسیح مساحت زیادی از بیابانهای بی آب و علف كشور را به مزارع و باغات سر سبز و خرم مبدل سازند در روزگاری كه هنوز تلمبه اختراع نشده بود جمعیت زیادی از طریق حفر قنوات و تونلهای تحت الارض به قدری اهمیت داشته و دارد كه در عصر حاضر با وجود این همه امكانات و وسایل موجود،آن را از اعجایب اختراعات به كار آورده اند.
زمین شناس آمریكایی به نام تولمان در كتابی كه راجع به آبهای زیر زمینی نوشته،قنات را بزرگترین اقدام مربوط به تهیهٔ آب در روزگار باستان نوشته است هر گاه سطح آب به زمینی نزدیك بوده شیب آنهم كافی باشد،طول قنات از چند كیلومتر تجاوز نمی كند ولی مسطح بودن زمین و شیب ملایم گاهی طول قنوات را تا یكصد و بیست كیلومتر هم می رساند.با این توصیف و با توجه به عمق چاهها و طول قنوات می توان به مهارت و استادی ایرانیان چیره دست پی برد كه چگونه از قرنها پیش قادر بودند با وسایل خیلی ساده و ابتدایی شیب آب زیر زمینی و تراز زمین را در عمق چند صد متر از زیر زمین طوری حساب كنند كه آب پس از طی دهها كیلومتر در نقطه محاسبه شده به سطح زمین برسد و بقول مقنّی ها آفتابی شود.
یعنی از تاریكی خارج و در معرض آفتاب قرار می گیرد و به اصطلاح ،آفتابی شود.

منبع : شمیم