اثر سیتوژنتیکی امواج فراصوتی درمانی پیوسته بر لنفوسیت های انسان در مرحله G۰ چرخه سلول

علی رغم تحقیقات گسترده ای که در رابطه با آثار بیولوژیک امواج فراصوتی انجام شده است، هنوز در مورد آثار بیولوژیک آن به ویژه اثر بر مولکول DNAتردید وجود دارد. از آنجا که هر گونه تغییر در مولکول DNAمی تواند موجب آسیب های کروموزمی شود، بررسی آثار کلاستوژنیک (آسیب های کروموزومی) امواج فراصوتی حایز اهمیت است.
در این مطالعه اثر سیتوژنتیک امواج فراصوتی درمانی پیوسته با فرکانس ZMH۱و توان های ۰.۵، ۱ و ۱.۵ وات بر لنفوسیت های تحریک نشده انسان مورد بررسی قرار گرفت. لنفوسیت های نمونه خون هپارینه با استفاده از محیط جدا کننده «فایکول هایپاک» جداسازی شد و سپس تحت تاثیر امواج فراصوتی قرارگرفت. نمونه های تابش دیده در محیطRPMI ۱۶۴۰ کشت داده شد و سلول ها با فیتوهماگلوتینین تحریک شدند و با استفاده از سیتوکلازینB سلول های دو هسته ای در مرحله سیتوکیناز متوقف گردیدند. برای هر نمونه فراوانی میکرونوکلئی در ۱۰۰۰ سلول دو هسته ای مورد بررسی قرار گرفت. نتایج حاصل از بررسی نمونه های شاهد، Sham و نمونه هایی که تحت تابش امواج فراصوتی با توان های مختلف از ۰.۵ تا ۱.۵ وات قرار گرفتند، نشان داد که بین گروهSham و گروه تابش دیده با امواج فراصوتی با توان ۰.۵ وات اختلاف معنی داری وجود ندارد.
فراوانی میکرونوکلئی در سلول هایی که تحت تابش ۱ و ۱.۵ وات امواج فراصوتی قرار گرفتند، اختلاف معنی داری را با گروه شاهد و Sham نشان داد (p<۰.۰۵). در مطالعه حاضر به علت کوتاهی زمان تابش، افزایش دما محسوس نبود، لیکن پدیده های مکانیکی امواج فراصوتی شامل آثار شیمیایی که موجب تشکیل رادیکال های آزاد (احتمالا ناشی از پدیده حفره سازی در محیط تابش) می گردد و لرزش های مکانیکی مولکول های بزرگ که ساختمان نسبت شکننده ای دارند، می تواند نقش عمده ای در ایجاد آسیب کروموزومی در توان های بالاتر امواج فراصوتی داشته باشد.

بهرام‌ یوسفیان‌
حسین مزدارانی
منیژه مختاری دیزجی

منبع : پایگاه اطلاعات علمی