حق استراحت و فراغت

«هر کس حق استراحت و فراغت دارد که شامل محدودیت منطقی ساعات کار و تعطیلات زمانمند با پرداخت حقوق است.»
نویسندگان اعلامیه جهانی حقوق بشر به خوبی دریافتند که انسان عصر تکنولوژی ابزار و ماشین نیست. انسان، انسان است باید کرامت و عزت انسان حفظ شود لازم است انسان لحظاتی فارغ از کار باشد تا اندکی درباره زندگی‌اش و آینده وجودش فکر کند انسان در خط سیر وجودی از چه جهانی به چه جهانی می‌رود؟ او برای چه به دنیا آمد و باید در دنیا چه فعلی را مرتکب شود و چه فعلی را ترک کند؟ او به کدام جهان خواهد رفت و چه چیزی در آن جهان پس از مرگ بر او اتفاق می‌افتد؟ پاسخ به مجموعه این دست از پرسش‌ها تنها در اثر تفکر در ساعات فراغت ممکن است. انسان عصر تکنولوژی تنها کار می‌کند و هرگز فرصت فکر کردن ندارد زیرا برای تامین نیازهای جسم خود مانند مسکن، پوشاک و خوراک گرفتار است و دیگر فرصتی ندارد تا به نیازهای عقل و فکر خود توجه کند چنین انسانی رفته‌رفته بخشی از ماشین کارخانه‌های سرمایه‌داری می‌شود که فقط کار می‌‌کند تا صاحبان سرمایه به سود بیشتری برسند.
اسلام حق استراحت و فراغت را نه تنها قبول دارد بلکه آن را به لحاظ انجام واجبات و ترک محرمات واجب می‌داند. در نزد خدای بزرگ کارگر و کارفرما فقیر و غنی یکسان هستند و تنها معیار برتری در کرامت انسان، پارسایی اوست و برای پارسا زیستن باید دقت داشت تا آموخت و فکر کرد و عمل کرد و این فراغت انسان برای رسیدن به آن عبادت و پارسایی به ویژه در اوقات و ایام عبادت ضرورتی انکارناپذیر است.
● حق زندگی و سلامت مناسب
«هر کس حق دارد که از سطح استاندارد زندگی که تکافوکننده بهداشت و رفاه خود و خانواده‌اش شامل غذا، پوشاک، مسکن و مراقبت پزشکی و سرویس‌های ضروری اجتماعی است برخوردار باشد.
همچنین در مواقع بیکاری، بیماری، ناتوانی، بیوه‌گی، کهنسالی یا سایر موارد فقدان وسایل زندگی مناسب در اوضاع خارج از کنترلش، حق سطح استاندارد زندگی آبرومندانه را دارد.»
زندگی آبرومندانه و مناسب که شامل مسکن، تغذیه، پوشاک، بهداشت و خدمات عمومی و اجتماعی می‌شود حق هر شهروند است بنابراین دولت نباید آن‌گونه که نظام سلطه می‌خواهد رقیب ملت خود باشد بلکه دولت باید تامین‌کننده نیازهای اولیه خانواده‌های تابع خود نظیر مسکن و بهداشت و خدمات عمومی و اجتماعی باشد دولت خدمتگزار هرگز خود را در جایگاه امن و سالم قرار نمی‌دهد تا مردمش در بدترین وضعیت زندگی کنند.
نویسندگان اعلامیه جهانی حقوق بشر به خوبی دریافتند برای حفظ اوضاع اجتماعی و جلوگیری از شورش‌های مردمی ضروری است حداقل نیازهای مردم را برای یک زندگی استاندارد در کشورهای صنعتی تامین شود.دین اسلام دولت اسلام را مکلف و موظف می‌کند که هرگز از تامین زندگی مطلوب اتباع خود غفلت نکند و امنیت را در تمام زمینه‌ها برای آنان تامین کند تا آنجا که مولای عارفان حضرت علی(ع) از تعدی به خلخال پای زن یهودیه در حکومت اسلام ناراحت می‌شوند و می‌فرمایند: «اگر مسلمانی از این تاسف فوت کند ملامتی بر او نیست» حال تا چه رسد به این‌که وضع معیشت تابعان مسلمان حکومت اسلامی مورد توجه حکومت نباشد.
در فقه اسلام بیش از آنچه در اعلامیه جهانی حقوق بشر آمده است برای تامین زندگی استاندارد یک انسان تحت حکومت اسلامی در نظر گرفته شده است امید آن‌که‌ فقه اسلام بر پایه دیدگاه اهل بیت(ع) به طور کامل در بخش‌های مختلف به ویژه تامین حقوق محرومان از سوی دولت اجرا شود آن‌گاه خواهیم دید که هیچ خانواده‌ای خواه شهری یا روستایی در آمار دولت فراموش شده نیست و همه از هنگام ولادت تا پایان حیات از تامین اجتماعی دولت اسلامی برخوردارند.

منبع : مجله خانواده سبز